ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 18 / 1อ่านอรรถกถา 18 / 238อรรถกถา เล่มที่ 18 ข้อ 239อ่านอรรถกถา 18 / 243อ่านอรรถกถา 18 / 803
อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค สฬายตนสังยุตต์ นวปุราณวรรคที่ ๕
๘. ปริยายสูตร

               อรรถกถาปริยายสูตรที่ ๘               
               ในปริยายสูตรที่ ๘ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
               บทว่า ยํ ปริยายํ อาคมฺม ความว่า อาศัยเหตุใด.
               บทว่า อญฺญเตฺรว สทฺธาย ความว่า เว้นศรัทธา คือ ปราศจากศรัทธา.
               ก็ในที่นี้ บทว่า สทฺธา ไม่ได้หมายเอาศรัทธาที่ประจักษ์ (เห็นด้วยตนเอง) แต่คำว่า ศรัทธานี้ ท่านกล่าวหมายถึงอาการเชื่อที่ฟังคนอื่นพูดว่าเขาว่าอย่างนั้นแล้ว ก็มิได้เลื่อมใสอาการ คือการให้ชอบใจแม้ในสิ่งที่ชอบใจเป็นต้น เห็นด้วยแล้วยึดถือว่า นี่มีจริงเป็นจริง ชื่อว่า รุจิ ชอบใจ. ฟังตามคำบอกเล่าว่า เรื่องนี้จักมีจักเป็นจริง ชื่อว่าฟังตามกันมา.
               เมื่อนั่งคิดถึงเหตุ เหตุย่อมปรากฏ เมื่อเหตุปรากฏอย่างนี้ การเชื่อถือว่า เรื่องนี้มีจริง ชื่อว่าตรึกตามอาการ. อธิบายว่า ตรึกตามเหตุ.
               เมื่อนั่งคิด ลัทธิอันลามกย่อมเกิดขึ้น อาการคือการถือเอาลัทธิลามกนั้นว่า สิ่งนี้ก็คือสิ่งนั้นมีอยู่ ชื่อว่าเชื่อด้วยชอบใจว่าต้องกับลัทธิของตน.
               บทว่า อญฺญํ พฺยากเรยฺย ความว่า หลุดพ้นฐานะ ๕ เหล่านี้แล้ว พึงพยากรณ์พระอรหัต.
               ในสูตรนี้ ตรัสถึงปัจจเวกขณญาณสำหรับพระเสขะและอเสขะ.

               จบอรรถกถาปริยายสูตรที่ ๘               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค สฬายตนสังยุตต์ นวปุราณวรรคที่ ๕ ๘. ปริยายสูตร จบ.
อ่านอรรถกถา 18 / 1อ่านอรรถกถา 18 / 238อรรถกถา เล่มที่ 18 ข้อ 239อ่านอรรถกถา 18 / 243อ่านอรรถกถา 18 / 803
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=18&A=3607&Z=3660
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=1184
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=1184
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๔  ธันวาคม  พ.ศ.  ๒๕๔๙
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :