บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า เยน คิลานสาลา เตนุปสงฺกมิ ความว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงดำริว่า ภิกษุทั้งหลายคิดว่า แม้ตถาคตเป็นบุคคลผู้เลิศในโลกพร้อมทั้งเทวโลก ยังเสด็จไปที่อุปัฏฐากคนไข้ พวกภิกษุไข้ ชื่อว่าควรที่ภิกษุพึงบำรุง เชื่อถือแล้วจักสำคัญพวกภิกษุไข้อันภิกษุควรบำรุงดังนี้ และภิกษุเหล่าใดย่อมเป็นผู้มีกัมมัฏฐานเป็นสัปปายะ ในที่นั้น เราจักบอกกัมมัฏฐานแก่ภิกษุเหล่านั้นดังนี้ จึงเสด็จเข้าไปหา. ข้าพเจ้าจักกล่าวบทที่ท่านกล่าวไว้ในบทเป็นอาทิว่า กาเย กายานุปสฺสี นั้นข้างหน้า. บทว่า อนิจฺจานุปสฺสี คือ พิจารณาเห็นความไม่เที่ยง. บทว่า วยานุปสฺสี คือ พิจารณาเห็นความเสื่อม. บทว่า วิราคานุปสฺสี คือ พิจารณาเห็นความคลายกำหนัด. บทว่า นิโรธานุปสฺสี คือ พิจารณาเห็นความดับ. บทว่า ปฏินิสฺสคฺคานุปสฺสี คือ พิจารณาเห็นความสละคือคืน. ถามว่า อะไรเล่า พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงแล้วด้วยคำมีประมาณเท่านี้. ตอบว่า ข้อปฏิบัติเป็นเครื่องบรรลุของภิกษุนี้ แม้สติปัฏฐานย่อมเป็นส่วนเบื้องต้นอย่างเดียว. อนุปัสสนา ๓ แม้เหล่านี้คือ อนิจจานุปัสสนา วยานุปัสสนา วิราคานุปัสสนา แม้ใน พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงถึงเวลาภาวนาสำหรับภิกษุนี้ด้วยเหตุประมาณเท่านี้. คำที่เหลือมีนัยดังกล่าวแล้วทั้งนั้น. จบอรรถกถาปฐมเคลัญญสูตรที่ ๗ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา สังยุตตนิกาย สฬายตนวรรค เวทนาสังยุตต์ ปฐมกสคาถวรรคที่ ๑ ๗. เคลัญญสูตรที่ ๑ จบ. |