ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 20 / 1อ่านอรรถกถา 20 / 532อรรถกถา เล่มที่ 20 ข้อ 533อ่านอรรถกถา 20 / 534อ่านอรรถกถา 20 / 596
อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต ทุติยปัณณาสก์ โลณผลวรรคที่ ๕
๒. วิวิตตสูตร

               อรรถกถาวิวิตตสูตรที่ ๒               
               พึงทราบวินิจฉัยในวิวิตตสูตรที่ ๒ ดังต่อไปนี้ :-
               บทว่า จีวรปวิเวกํ ได้แก่ ความสงัดจากกิเลสที่เกิดขึ้นเพราะอาศัยจีวร.
               แม้ในสองบทที่เหลือก็มีนัยอย่างเดียวกันนี้แล.
               บทว่า สาณานิ ได้แก่ ผ้าที่ทอด้วยป่าน.
               บทว่า มสาณานิ ได้แก่ ผ้าที่มีเนื้อปนกัน.
               บทว่า ฉวทุสฺสานิ ได้แก่ ผ้าที่ทิ้งจากร่างของคนตาย หรือผ้านุ่งที่ทำโดยกรองหญ้าเอรกะเป็นต้น.
               บทว่า ปํสุกูลานิ ได้แก่ ผ้าไม่มีชายที่ทิ้งไว้บนแผ่นดิน.
               บทว่า ติรีฏกานิ ได้แก่ ผ้าเปลือกไม้.
               บทว่า อชินจมฺมานิ ได้แก่ หนังเสือเหลือง.
               บทว่า อชินกฺขิปํ ได้แก่ หนังเสือเหลืองนั้นแลที่ผ่ากลาง. อาจารย์บางพวกกล่าวว่า สหขุรกํ หนังเสือที่มีเล็บติด ดังนี้บ้าง.
               บทว่า กุสจีรํ ได้แก่ จีวรที่ถักหญ้าคาทำ. แม้ในผ้าคากรองและผ้าเปลือกไม้ก็มีนัยนี้แล.
               บทว่า เกสกมฺพลํ ได้แก่ ผ้ากัมพลที่ทำด้วยผมมนุษย์.
               บทว่า วาลกมฺพลํ ได้แก่ ผ้ากัมพลที่ทำด้วยหางม้าเป็นต้น.
               บทว่า อุลูกปกฺขิกํ ได้แก่ ผ้านุ่งที่ทำด้วยปีกนกฮูก.
               บทว่า สากภกฺขา ได้แก่ มีผักสดเป็นภักษา.
               บทว่า สามากภกฺขา ได้แก่ มีข้าวฟ่างเป็นภักษา.
               ในบทว่า นิวาระ เป็นต้น วีหิชาติที่งอกขึ้นเองในป่า ชื่อว่า นิวาระ (ลูกเดือย).
               บทว่า ททฺทุลํ ได้แก่ เศษเนื้อที่พวกช่างหนังแล่หนังแล้วทิ้งไว้.
               ยางเหนียวก็ดี สาหร่ายก็ดี ยางไม้มีต้นกรรณิการ์เป็นต้นก็ดี เรียกว่า หฏะ.
               บทว่า กณํ แปลว่า รำข้าว.
               บทว่า อาจาโม ได้แก่ ข้าวตังที่ติดหม้อข้าว เดียรถีย์ทั้งหลายเก็บเอาข้าวตังนั้นในที่ที่เขาทิ้งไว้แล้วเคี้ยวกิน. อาจารย์บางพวกกล่าวว่า โอทนกญฺชิยํ ดังนี้บ้าง.
               งาป่นเป็นต้น ก็ปรากฏชัดแล้วแล.
               บทว่า ปวตฺตผลโภชี ได้แก่ มีปกติบริโภคผลไม้ที่หล่นเอง.
               บทว่า ภุสาคารํ ได้แก่ โรงแกลบ.
               บทว่า สีลวา ได้แก่ ประกอบด้วยปาริสุทธิศีล ๔.
               บทว่า ทุสฺสีลญฺจสฺส ปหีนํ โหติ ความว่า ทุศีล ๕ เป็นอันภิกษุนั้นละได้แล้ว.
               บทว่า สมฺมาทิฏฐิโก ได้แก่ เป็นผู้มีทิฏฐิ (ความเห็น) ตามความเป็นจริง.
               บทว่า มิจฺฉาทิฏฐิ ได้แก่ เป็นผู้มีทิฏฐิไม่เป็นไปตามความเป็นจริง.
               บทว่า อาสวา ได้แก่ อาสวะ ๔.
               บทว่า อคฺคปฺปตฺโต ได้แก่ ถึงยอดศีล.
               บทว่า สารปฺปตฺโต ได้แก่ ถึงสีลสาระ (แก่นคือศีล).
               บทว่า สุทฺโธ แปลว่า บริสุทธิ์.
               บทว่า สาเร ปติฏฺฐิโต ได้แก่ ตั้งมั่นอยู่ในสารธรรม คือ ศีลสมาธิและปัญญา.
               บทว่า เสยฺยถาปิ เท่ากับ ยถา นาม (ชื่อฉันใด).
               บทว่า สมฺปนฺนํ คือ บริบูรณ์ ได้แก่เต็มด้วยข้าวสาลีสุก.
               บทว่า สํฆราเปยฺย ได้แก่ ชาวนาพึงให้ขนมา.
               บทว่า อุพฺพาหาเปยฺย ได้แก่ พึงให้นำมาสู่ลาน.
               บทว่า กุสิกํ แปลว่า แกลบ.
               บทว่า โกฏฺฏาเปยฺย ได้แก่ พึงให้เทลงไปในครก แล้วเอาสากตำ.
               บทว่า อคฺคปฺปตฺตานิ ได้แก่ (ธัญชาติทั้งหลาย) ถึงความเป็นข้าวงาม แม้ในบทว่า สารปฺปตฺตานิ เป็นต้นก็มีนัยนี้แล.
               ส่วนบทที่เหลือมีความหมายง่ายทั้งนั้น.
               ส่วนคำใดที่ตรัสไว้ในสูตรนี้ว่า ความทุศีลภิกษุนั้นละได้แล้วและมิจฉาทิฏฐิภิกษุนั้นก็ละได้แล้ว ดังนี้ คำนั้นพึงทราบว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสหมายเอาความทุศีลและมิจฉาทิฏฐิอันภิกษุละได้แล้วด้วยโสดาปัตติมรรค.

               จบอรรถกถาวิวิตตสูตรที่ ๒               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต ทุติยปัณณาสก์ โลณผลวรรคที่ ๕ ๒. วิวิตตสูตร จบ.
อ่านอรรถกถา 20 / 1อ่านอรรถกถา 20 / 532อรรถกถา เล่มที่ 20 ข้อ 533อ่านอรรถกถา 20 / 534อ่านอรรถกถา 20 / 596
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=20&A=6364&Z=6408
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=5742
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=5742
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๒๖  ธันวาคม  พ.ศ.  ๒๕๔๙
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :