|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
อรรถกถากุสินารสูตรที่ ๑ บทว่า กุสินารายํ ได้แก่ ในพระนครที่มีชื่ออย่างนี้. บทว่า พลิหรเณ วนสณฺเฑ ได้แก่ ในไพรสณฑ์ที่มีชื่อย่างนี้. ได้ยินว่า คนทั้งหลายนำพลีกรรมไปเพื่อทำพลีกรรมแก่ภูต ที่ไพรสณฑ์นั้น เพราะฉะนั้นไพรสณฑ์นั้น ชนทั้งหลายจึงเรียกว่า พลิหรณะ. บทว่า อากงฺขมาโน ได้แก่ ปรารถนาอยู่. บทว่า สหตฺถา ได้แก่ ด้วยมือของตน. บทว่า สมฺปวาเรติ ความว่า ห้ามด้วยวาจาว่า พอแล้ว พอแล้ว และด้วยการไหวมือ. บทว่า สาธุ วต มายํ ความว่า ดีจริงหนอ (คหบดีหรือบุตรแห่งคหบดี) นี้ เลี้ยงเราให้อิ่มหนำสำราญ. บทว่า คธิโต ความว่า ติดใจด้วยความยินดีด้วยอำนาจตัณหา. บทว่า มุจฺฉิโต ได้แก่ สยบแล้วด้วยความสยบด้วยอำนาจแห่งตัณหานั่นเอง. บทว่า อชฺโฌปนฺโน ความว่า กลืนลงไปให้เสร็จสิ้นอำนาจแห่งตัณหา. บทว่า อนิสฺสรณปญฺโญ ความว่า ภิกษุผู้ละฉันทราคะแล้ว ฉันภัตโดยฉุดตนออกจากความติดในรส จึงจะชื่อว่า ผู้มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก. ภิกษุนี้ไม่เป็นเช่นนั้น เธอยังมีฉันทราคะอยู่ ฉันอาหาร เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่า อนิสฺสรณปญฺโญ (ผู้ไม่มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก). ธรรมฝ่ายขาวบัณฑิตพึงทราบโดยผิดจากปริยายดังกล่าวแล้ว. อนึ่ง ในพระสูตรนี้พึงทราบว่า พระองค์ตรัสเนกขัมมวิตกเป็นต้น คละกันไปฉะนี้แล. จบอรรถกถากุสินารสูตรที่ ๑ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต ตติยปัณณาสก์ กุสินารวรรคที่ ๓ ๑. กุสินารสูตร จบ. |