|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
อ่าน อรรถกถาหน้าต่างที่ [หน้าสารบัญ] [๑] [๒] [๓] [๔] [๕] [๖]      หน้าต่างที่ ๖ / ๖. ๑- บาลีข้อ ๒๓๕-๒๔๖, วรรคนี้รวมอยู่ในปสาทกรธัมมาทิบาลี. บทว่า อมตนฺเต ภิกฺขเว ปริภุญฺชนฺติ ความว่า ชนเหล่านั้น ชื่อว่าย่อมบริโภคพระ ถามว่า ก็พระนิพพานเป็นโลกุตระ กายคตาสติเป็นโลกิยะ มิใช่หรือ. ชนผู้บริโภคกายคตาสตินั้น ชื่อว่าบริโภคอมตะได้อย่างไร. ตอบว่า เพราะต้องเจริญกายคตาสติ จึงจะบรรลุ (อมตนิพพาน). จริงอยู่ ผู้เจริญกายคตาสติย่อมบรรลุอมตะ ไม่เจริญก็ไม่บรรลุ เพราะฉะนั้น จึงตรัสอย่างนั้น. พึงทราบเนื้อความในบททั้งปวงโดยอุบายดังกล่าวนี้ อีกอย่างหนึ่ง บทว่า วิรทฺธํ ในสูตรนี้ ได้แก่ บกพร่องแล้ว คือไม่บรรลุ. บทว่า อารทฺธํ ได้แก่ บริบูรณ์แล้ว. บทว่า ปมาทึสุ ได้แก่ เลินเล่อ. บทว่า ปมุฏฺฐํ แปลว่า หลงลืม ซ่านไป หรือหายไป. บทว่า อาเสวิตํ แปลว่า ซ่องเสพมาแต่ต้น. บทว่า ภาวิตํ แปลว่า เจริญแล้ว. บทว่า พหุลีกตํ แปลว่า ทำบ่อยๆ. บทว่า อนภิญฺญาตํ แปลว่า ไม่รู้ด้วยญาตอภิญญา (รู้ยิ่งด้วยการรู้). บทว่า อปริญฺญาตํ แปลว่า ไม่กำหนดรู้ด้วยญาตปริญญา (กำหนดรู้ด้วยการรู้) นั้นแหละ. บทว่า อสจฺฉิกตํ แปลว่า ไม่ทำให้ประจักษ์. บทว่า สจฺฉิกตํ แปลว่า ทำให้ประจักษ์. คำที่เหลือทุกแห่งมีความง่ายทั้งนั้นแล. จบอรรถกถาอมตวรรค จบอรรถกถาเอกนิบาตประมาณ ๑,๐๐๐ สูตร ในมโนรถปูรณี อรรถกถาอังตุตตรนิกาย ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต ปสาทกรธัมมาทิบาลี จบ. |