ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 21 / 1อ่านอรรถกถา 21 / 15อรรถกถา เล่มที่ 21 ข้อ 16อ่านอรรถกถา 21 / 17อ่านอรรถกถา 21 / 274
อรรถกถา อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ จรวรรคที่ ๒
๖. โสขุมมสูตร

               อรรถกถาโสขุมมสูตรที่ ๖               
               พึงทราบวินิจฉัยในโสขุมมสูตรที่ ๖ ดังต่อไปนี้ :-
               บทว่า โสขุมฺมานิ ได้แก่ ญาณที่เป็นเครื่องแทงสุขุมลักษณะได้ตลอด.
               บทว่า รูปโสขุมฺเมน สมนฺนาคโต โหติ ได้แก่ เป็นผู้ประกอบด้วยญาณที่กำหนดรู้ลักษณะสุขุมอันละเอียดในรูป.
               บทว่า ปรเมน ได้แก่ สูงสุด.
               บทว่า เตน จ รูปโสขุมฺเมน ความว่า ด้วยญาณที่กำหนดรู้สุขุมลักษณะจนถึงอนุโลมญาณนั้น.
               บทว่า น สมนุปสฺสติ ได้แก่ ไม่พิจารณาเห็นโดยความไม่มี.
               บทว่า น ปฏฺเฐติ ได้แก่ ไม่ปรารถนาโดยความไม่มี.
               แม้ในเวทนาที่สุขุมเป็นต้น ก็มีนัยนี้เหมือนกัน.
               บทว่า รูปโสขุมฺมตํ ญฺตวา ความว่า ภิกษุรู้ความที่รูปขันธ์เป็นของสุขุมด้วยญาณเป็นเครื่องกำหนดสุขุมลักษณะที่ละเอียด.
               บทว่า เวทนานญฺจ สมฺกวํ ความว่า รู้ถึงแดนเกิดแห่งเวทนาขันธ์.
               บทว่า สญฺญา ยโต สมุเทติ ความว่า รู้เหตุที่สัญญาขันธ์เกิดคือบังเกิด.
               บทว่า อตฺถํคจฺฉติ ยตฺถ จ ความว่า รู้ถึงที่สัญญาขันธ์ดับ.
               บทว่า สงฺขาเร ปรโต ญฺตวา ความว่า รู้ถึงสังขารขันธ์แปรเป็นอย่างอื่น โดยสภาพชำรุด เพราะเป็นของไม่เที่ยง.
               ก็อนิจจานุปัสสนาตรัสด้วยบทนี้. ตรัสทุกขานุปัสสนา และอนัตตานุปัสสนาด้วยบทนี้ว่า ทุกฺขโต โน จ อตฺตโต.
               บทว่า สนฺโต ความว่า ชื่อว่าสงบ เพราะกิเลสสงบ.
               บทว่า สนฺติปเท รโต ได้แก่ ยินดีในนิพพาน.
               ในสูตรนี้ ตรัสวิปัสสนาในฐานะ ๔ เท่านั้น ในคาถาตรัสโลกุตรธรรมด้วยแล.

               จบอรรถกถาโสขุมมสูตรที่ ๖               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ จรวรรคที่ ๒ ๖. โสขุมมสูตร จบ.
อ่านอรรถกถา 21 / 1อ่านอรรถกถา 21 / 15อรรถกถา เล่มที่ 21 ข้อ 16อ่านอรรถกถา 21 / 17อ่านอรรถกถา 21 / 274
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=21&A=432&Z=453
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=6796
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=6796
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๒๓  มกราคม  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :