ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 23 / 1อ่านอรรถกถา 23 / 113อรรถกถา เล่มที่ 23 ข้อ 114อ่านอรรถกถา 23 / 115อ่านอรรถกถา 23 / 281
อรรถกถา อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต ปัณณาสก์ คหปติวรรคที่ ๓
๔. หัตถกสูตรที่ ๒

               อรรถกถาทุติยหัตถกสูตรที่ ๔               
               ทุติยหัตถกสูตรที่ ๔ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
               บทว่า ปญฺจมตฺเตหิ อุปาสกสเตหิ ความว่า หัตถกอุบาสกอันอริยสาวกอุบาสกผู้เป็นโสดาบัน สกทาคามีและอนาคามีเท่านั้นแวดล้อมแล้ว บริโภคอาหารเช้าแล้วถือเอาของหอม ดอกไม้และจุณเครื่องลูบไล้เป็นต้น เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงที่ประทับ.
               บทว่า สงฺคหวตฺถูนิ ได้แก่ เหตุแห่งการสงเคราะห์.
               บทว่า เตหาหํ ตัดบทเป็น เตหิ อหํ.
               บทว่า ตํ ทาเนน สงฺคณฺหามิ ความว่า ข้าพเจ้าจะให้ไถโคงาน อาหารและพืชเป็นต้น และของหอม ดอกไม้และจุณสำหรับไล้ทาเป็นต้น ให้สงเคราะห์.
               บทว่า เปยฺยวาเจน ความว่า ข้าพเจ้าสงเคราะห์ด้วยปิยวาจาอันนุ่มนวล เสนาะหู มีอาทิว่า พ่อ แม่ พี่ชาย น้องชาย พี่สาว น้องสาว.
               บทว่า อตฺถจริยาย ความว่า เราจะสงเคราะห์ด้วยการประพฤติประโยชน์ กล่าวคือ รู้ว่าผู้นี้ไม่มีกิจด้วยการให้หรือด้วยปิยวาจา ผู้นี้ควรจะพึงสงเคราะห์ด้วยการประพฤติประโยชน์ ดังนี้แล้ว จึงช่วยกิจที่เกิดขึ้น.
               บทว่า สมานตฺตตาย ความว่า เราสงเคราะห์โดยทำให้เสมอกับตนด้วยการกิน การดื่มและการนั่งเป็นต้นร่วมกัน เพราะรู้ว่าผู้นี้ไม่มีกิจด้วยการให้เป็นต้น ผู้นี้เราควรสงเคราะห์ ด้วยความเป็นผู้มีตนเสมอกัน.
               บทว่า ทลิทฺทสฺส โข โน ตถา โสตพฺพํ มญฺญนฺติ ความว่า เมื่อคนผู้ขัดสน ไม่สามารถให้หรือทำอะไรๆ ได้ ชนทั้งหลายย่อมไม่สำคัญว่าจะต้องฟังเหมือนคำของคนขัดสน แต่คำของข้าพระองค์ ชนทั้งหลายย่อมสำคัญว่าควรฟัง คือย่อมตั้งอยู่ในโอวาทที่ให้ไว้.
               อธิบายว่า ย่อมไม่สำคัญที่จะล่วงละเมิดอนุศาสนีของข้าพระองค์.
               บทว่า โยนิ โข ตฺยายํ แก้เป็น อุปาโย โข เต อยํ แปลว่า นี้เป็นอุบายของท่านแล.
               ก็ในสูตรแม้ทั้งสองนี้ พึงทราบว่าตรัสศรัทธา ศีล จาคะและปัญญาคละกัน.

               จบอรรถกถาทุติยหัตถกสูตรที่ ๔               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต ปัณณาสก์ คหปติวรรคที่ ๓ ๔. หัตถกสูตรที่ ๒ จบ.
อ่านอรรถกถา 23 / 1อ่านอรรถกถา 23 / 113อรรถกถา เล่มที่ 23 ข้อ 114อ่านอรรถกถา 23 / 115อ่านอรรถกถา 23 / 281
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=23&A=4475&Z=4508
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=5528
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=5528
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๓  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๔๙
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :