บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า เมถุนธมฺมสมาปตฺติยา พรั่งพร้อมด้วยเมถุนธรรม. บทว่า นหารุทฺทุลํ ได้แก่ เส้นเอ็น หรือรอยเอ็น. บทว่า อนุสนฺทติ ในกาลเป็นที่เจริญสัญญาก่อนกับกาลเป็นที่เจริญสัญญาอันหลัง เป็นของไม่แปลกกัน. อนุสนฺทตีติ ปวตฺตติ. นตฺถิ เม ปุพฺพาปรํ วิเสโสติ นตฺถิ มยฺหํ ปุพฺเพน อภาวิตกาเลน สทฺธึ อปรํ ภาวิตกาเล วิเสโส. คำว่า อนุสนฺทติ คือ (จิต) ย่อมเป็นไป. คำว่า นตฺถิ เม ปุพฺเพนาปรํ วิเสโส (ไม่มีความแตกต่างแห่งเราระหว่างแต่ก่อนกับตอนหลัง) คือ ไม่มีความแตกต่างในกาลอันเรายังไม่ได้เจริญสัญญากับกาลอันเราได้เจริญสัญญาแล้ว. บทว่า โลกจิตฺเตสุ ความว่า อันวิจิตรของโลก กล่าวคือโลกสันนิวาสอันประกอบด้วยไตรธาตุ. บทว่า อาลสฺเส ได้แก่ ในความเกียจคร้าน. บทว่า วิสฏฺฐิเย ได้แก่ ความท้อถอย. บทว่า อนนุโยเค ได้แก่ ไม่ประกอบความเพียร. บทว่า อหํการมมํการมานาปคตํ ได้แก่ ปราศจากทิฏฐิว่าเป็นเรา จากตัณหาว่าของเรา จากมานะ ๙ อย่าง. บทว่า วิธาสมติกฺกนฺตํ ความว่า ก้าวล่วงกิเลส ๓ อย่าง. บทว่า สนฺตํ ได้แก่ สงบจากกิเลสอันเป็นข้าศึกแก่การเจริญสัญญานั้น. บทว่า สุวิมุตฺตํ ได้แก่ หลุดพ้นด้วยดีด้วยวิมุติ ๕. จบอรรถกถาสัญญาสูตรที่ ๖ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย สัตตกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ มหายัญญวรรคที่ ๕ ๖. สัญญาสูตรที่ ๒ จบ. |