ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 23 / 1อ่านอรรถกถา 23 / 46อรรถกถา เล่มที่ 23 ข้อ 47อ่านอรรถกถา 23 / 48อ่านอรรถกถา 23 / 281
อรรถกถา อังคุตตรนิกาย สัตตกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ มหายัญญวรรคที่ ๕
๗. เมถุนสูตร

               อรรถกถาเมถุนสูตรที่ ๗               
               เมถุนสูตรที่ ๗ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
               บทว่า อุปสงฺกมิ ความว่า ชานุสโสณีพราหมณ์บริโภคอาหารเช้าแล้ว แวดล้อมไปด้วยทาสและกรรมกร เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า.
               บทว่า ภวํปิ โน ตัดบทเป็น ภวํปิ นุ.
               บทว่า พฺรหฺมจารี ปฏิชานาติ ความว่า พราหมณ์นั้นถามว่า ท่านพระโคดมผู้เจริญปฏิญาณการอยู่ประพฤติพรหมจรรย์อย่างนี้ว่า เราเป็นผู้ประพฤติพรหมจรรย์.
               ได้ยินว่า พราหมณ์ได้มีความคิดอย่างนี้ว่า พราหมณ์ทั้งหลายเรียนเวทในลัทธิของพราหมณ์ ประพฤติพรหมจรรย์สิ้น ๔๘ พรรษา ก็พระสมณะโคดม เมื่ออยู่ครองเรือนได้อภิรมย์กับนางสนม ๓ หมู่ในปราสาททั้ง ๓ บัดนี้ พระสมณะโคดมเจ้าตรัสอย่างไรหนอ ดังนี้แล้ว จึงได้ถามอย่างนี้ หมายเอาเนื้อความนี้.
               ลำดับนั้นแล พระผู้มีพระภาคเจ้า เมื่อทรงบันลือสีหนาท หมายถึงแม้เพียงวิตกก็ไม่เกิดขึ้น ปรารภสุขในราชสมบัติหรือความเพียบพร้อมด้วยนักฟ้อนในปราสาททั้งหลาย เพราะพระองค์ทรงประพฤติความเพียรตลอด ๖ พรรษา ในเวลาที่ยังทรงมีกิเลส เหมือนคนจับงูเห่าด้วยมนต์ และเหมือนเอาเท้าเหยียบคอศัตรูฉะนั้น จึงตรัสคำมีอาทิว่า ยญฺหิ ตํ พฺราหฺมณ.
               บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ทฺวยนฺทฺวยสมาปตฺตี ความว่า ความที่พึงปฏิบัติกันสองต่อสอง.
               บทว่า ทุกฺขสฺมา ได้แก่ จากทุกข์ในวัฏฏะทั้งสิ้น.
               บทว่า สญฺชคฺฆติ ได้แก่ แสดงความยิ้มแย้ม สงฺกีฬติ ได้แก่ กระทำการเย้าเล่น.
               บทว่า สงฺเกฬายติ ได้แก่ หัวเราะใหญ่.
               บทว่า จกฺขุนา จกฺขุํ ความว่า ใช้ตาของตนจ้องมองตาของหญิงนั้น.
               บทว่า ติโรกุฑฺฑํ วา ติโรปาการํ วา ความว่า ที่ฝาเรือนโน้น หรือกำแพงโน้น.
               บทว่า เทโว ได้แก่ ราชาแห่งเทพองค์หนึ่ง.
               บทว่า เทวญฺญตโร ได้แก่ เทพบุตรองค์ใดองค์หนึ่ง.
               บทว่า อุนุตฺตรํ สมฺมาสมฺโพธึ ได้แก่ พระอรหัตและพระสัพพัญญุตญาณ.

               จบอรรถกถาเมถุนสูตรที่ ๗               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย สัตตกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ มหายัญญวรรคที่ ๕ ๗. เมถุนสูตร จบ.
อ่านอรรถกถา 23 / 1อ่านอรรถกถา 23 / 46อรรถกถา เล่มที่ 23 ข้อ 47อ่านอรรถกถา 23 / 48อ่านอรรถกถา 23 / 281
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=23&A=1221&Z=1297
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=4114
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=4114
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๑๘  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๔๙
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :