|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
อัพยากตวรรคที่ ๑ อรรถกถาอัพยากตสูตรที่ ๑ บทว่า อพฺยากตวตฺถูสุ ความว่า ในวัตถุที่พระผู้มีพระภาคเจ้ามิได้ตรัสโดยพยากรณ์มีเอกังสพยากรณ์เป็นต้น. บทว่า สตฺโต ได้แก่ ตถาคต. บทว่า ทิฏฺฐิคตเมตํ นี้ เป็นเพียงมิจฉาทิฏฐิ. ชื่อว่าสัตว์ผู้ไม่ถูกทิฏฐินั้นยึดไว้ ย่อมไม่มี. บทว่า ปฏิปทํ ได้แก่ อริยมรรค. บทว่า น ฉมฺภติ ความว่า ย่อมไม่หวั่นไหวด้วยอำนาจทิฏฐิ. แม้ในบทที่เหลือก็นัยนี้เหมือนกัน. บทว่า ตณฺหาคตํ ความว่า ตัณหาอันสัมปยุตด้วยทิฏฐิ. แม้ในบทมีอาทิว่า สญฺญาคตํ ก็นัยนี้เหมือนกัน. ด้วยว่าบรรดาบทเหล่านั้น สัญญาที่สัมปยุตด้วยทิฏฐินั่นแหละ พึงทราบว่าสัญญาคตะ ความหมายรู้. มานะที่อิงอาศัยทิฏฐินั้นนั่นแหละ หรือความสำคัญหมายรู้ที่อิงอาศัยทิฏฐินั่นแหละ พึงทราบว่ามัญญิตะ ความสำคัญหมายรู้. ธรรมเป็นเหตุให้เนิ่นช้า ซึ่งอิงอาศัยทิฏฐินั่นแหละ พึงทราบว่าปปัญจิตะ ธรรมเป็นเหตุให้เนิ่นช้า. อุปาทานความยึดมั่นด้วยอำนาจทิฏฐินั่นเอง พึงทราบว่าอุปาทาน ความยึดมั่น. ภาวะคือความหวนระลึกผิดด้วยทิฏฐินั่นเอง พึงทราบว่า ชื่อว่าวิปปฏิสาร ความร้อนใจ. ก็ในพระสูตรนี้ พึงทราบว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงถือเอาทิฏฐิ ๖๒ ด้วยทิฏฐิศัพท์ และทรงถือเอาโสดาปัตติมรรคนั่นแหละ ด้วยทิฏฐินิโรธคามินีปฏิปทาศัพท์. จบอรรถกถาอัพยากตสูตรที่ ๑ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย สัตตกนิบาต อัพยากตวรรคที่ ๑ ๑. อัพยากตสูตร จบ. |