บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
ชื่อว่าโลกธรรม เพราะเป็นธรรมของโลก. ชื่อว่าผู้คนพ้นจากโลกธรรมเหล่านี้ไม่มี แม้พระพุทธเจ้าทั้งหลายก็ยังมี เพราะเหตุนั้นนั่นแล จึงตรัสว่า โลกํ อนุปริวตฺตนฺติ ย่อมหมุนไปตามโลก. ความว่า ย่อมติดตามไปไม่ลดละ ได้แก่ไม่กลับจากโลก. บทว่า โลโก จ อฏฺฐ โลกธมฺเม อนุปริวตฺตติ ความว่า และโลกนี้ย่อมติดตาม ไม่ละโลก ในบทว่า ลาโภ อลาโภ พึงทราบว่า เมื่อลาภมาถึง ความไม่มีลาภก็มาถึงเหมือนกัน. แม้ในโลกธรรมมีเสื่อมยศเป็นต้นก็นัยนี้เหมือนกัน. บทว่า อเวกขฺติ วิปริณามธมฺเม ได้แก่ พิจารณาอย่างนี้ว่า ธรรมเหล่านี้มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา. บทว่า วิธูปิตา ได้แก่ ขจัดแล้ว คือกำจัดแล้ว. บทว่า ปทญฺจ ญฺตวา ได้แก่ รู้บทคือพระนิพพาน. บทว่า สมฺมปฺปชานาติ ภวสฺส ปารคู ความว่า ครั้นรู้บทคือพระนิพพานแล้วย่อมรู้โดยชอบถึงความที่ตนถึงฝั่งนั้นแล้ว. ในสูตรนี้ ตรัสทั้งวัฏฏะและวิวัฏฏะ. จบอรรถกถาโลกธรรมสูตรที่ ๕ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต ปัณณาสก์ เมตตาวรรคที่ ๑ ๕. โลกธรรมสูตร จบ. |