บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า กชงฺคลายํ ได้แก่ นครมีชื่ออย่างนี้. บทว่า กชงฺคลา แปลว่า ชาวกชังคลานคร. บทว่า มหาปญฺเหสุ ได้แก่ ปัญหาที่กำหนดข้อความใหญ่ๆ. บทว่า ยถาเมตฺถ ขายติ ความว่า ปรากฏแก่ข้าพเจ้าในข้อนี้โดยประการใด. บทว่า สมฺมาสุภาวิตจิตฺโต ได้แก่ ผู้มีจิตอบรมด้วยดี โดยเหตุ โดยนัย. บทว่า เอโส เจว ตสฺส อตฺโถ ความว่า ปัญหาเป็นต้นว่า จตฺตาโร ธมฺมา ธรรม ๔ ประการ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงวิสัชนาว่า จตฺตาโร อาหารา อาหาร ๔ อย่าง ดังนี้เป็นต้นก็จริงอยู่ ถึงอย่างนั้น เพราะเหตุนี้เมื่อกำหนดรู้อาหาร ๔ แล้ว สติปัฏฐาน ๔ ก็เป็นอันอบรมแล้ว และเมื่ออบรมสติปัฏฐาน ๔ แล้ว อาหาร ๔ ก็เป็นอันกำหนดรู้แล้ว. ฉะนั้น ในปัญหาข้อนี้ จึงต่างกันแต่เพียงพยัญชนะเพราะความงดงามแห่งเทศนาเท่านั้น ส่วนใจ ในธรรมมีอินทรีย์เป็นต้นก็นัยนี้เหมือนกัน. ด้วยเหตุนั้น ตรัสว่า นั้นนั่นแล เป็นใจความแห่งภาษิตสังเขปของตถาคตนั้น. จริงอยู่ ว่าโดยความแม้ทั้ง ๒ คำนั้น ก็เป็นเหมือนทองที่กลวงในภายในฉะนั้น. จบอรรถกถาทุติยมหาปัญหาสูตรที่ ๘ ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต ปฐมปัณณาสก์ มหาวรรคที่ ๓ ๘. มหาปัญหาสูตรที่ ๒ จบ. |