บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
บทว่า อนุกมฺปํ อุปาทาย ได้แก่ ทรงอาศัยความเอ็นดูในพระคิริมานนท์เถระ. พึงทราบโรคทั้งหลายมีโรคตาเป็นต้นด้วยอำนาจวัตถุ. จริงอยู่ ธรรมดาว่าผู้บังเกิดความเลื่อมใสแล้ว ไม่มีโรค. บทว่า กณฺณโรโค ได้แก่ โรคหูส่วนนอก. บทว่า ปินาโส ได้แก่ โรคจมูกส่วนนอก. บทว่า รขสา ได้แก่ โรคในที่ใช้เล็บขีด. บทว่า ปิตฺตสมุฏฺฐานา ได้แก่ อาพาธที่เกิดจากดี. เขาว่า อาพาธเหล่านั้นมี ๓๒ อย่าง. ถึงในอาพาธที่มีเสมหะเป็นสมุฏฐานก็นัยนี้เหมือนกัน. บทว่า อุตุปริณามชา ได้แก่ โรคที่เกิดด้วยร้อนจัดเย็นจัด เพราะเปลี่ยนฤดู. บทว่า วิสมปริหารชา ได้แก่ อาพาธที่เกิดด้วยการบริหารอิริยาบถไม่สม่ำเสมอมียืนนั่งนานเกินไปเป็นต้น. บทว่า โอปกฺกมิกา ได้แก่ อาพาธที่เกิดด้วยความพยายามเบียดเบียนของผู้อื่นมีการฆ่าฟัน จองจำเป็นต้น. บทว่า กมฺมวิปากชา ได้แก่ อาพาธที่เกิดจากวิบากของกรรมที่มีกำลัง. บทว่า สนฺตํ ได้แก่ คุณชาตที่ชื่อว่าสันตะ เพราะกิเลสมีราคะเป็นต้นสงบ. ชื่อว่าปณีตะ เพราะอรรถว่าไม่เดือดร้อน. คำที่เหลือทุกแห่งมีใจความง่ายทั้งนั้นแล. จบอรรถกถาอาพาธสูตรที่ ๑๐ จบสจิตตวรรคที่ ๑ ----------------------------------------------------- รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ ๑. สจิตตสูตร ๒. สาริปุตตสูตร ๓. ฐิติสูตร ๔. สมถสูตร ๕. ปริหานสูตร ๖. สัญญาสูตรที่ ๑ ๗. สัญญาสูตรที่ ๒ ๘. มูลสูตร ๙. ปัพพชิตสูตร ๑๐. อาพาธสูตร ฯ .. อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต ทุติยปัณณาสก์ สจิตตวรรคที่ ๑ ๑๐. อาพาธสูตร จบ. |