ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 26 / 1อ่านอรรถกถา 26 / 244อรรถกถา เล่มที่ 26 ข้อ 245อ่านอรรถกถา 26 / 246อ่านอรรถกถา 26 / 474
อรรถกถา ขุททกนิกาย เถรคาถา เอกกนิบาต วรรคที่ ๑๑
๘. ธรรมสฏปิตุเถรคาถา

               อรรถกถาธัมมสวปิตุเถรคาถา               
               คาถาของท่านพระธัมมสวปีตุเถระ เริ่มต้นว่า ส วีสวสฺสสติโก.
               เรื่องราวของท่านเป็นอย่างไร?
               แม้พระเถระนี้ก็เป็นผู้มีอธิการอันกระทำไว้แล้วในพระพุทธเจ้าองค์ก่อนๆ เมื่อโลกว่างจากพระพุทธเจ้า (สุญญกัป) บังเกิดในเรือนแห่งตระกูล ถึงความเป็นผู้รู้เดียงสาแล้ว เห็นพระปัจเจกสัมพุทธเจ้า อยู่บนภูเขาชื่อว่าภูตคณะ มีใจเลื่อมใส ได้ทำการบูชาด้วยดอกมะลิซ้อน.
               ด้วยบุญกรรมนั้น เขาไปบังเกิดในเทวโลก ท่องเที่ยวไปๆ มาๆ อยู่แต่ในสุคติภพเท่านั้น เกิดในตระกูลพราหมณ์ แคว้นมคธ ในพุทธุปบาทกาลนี้ บรรลุนิติภาวะแล้ว มีครอบครัว ได้บุตรชื่อว่าธัมมสวะ.
               เมื่อบุตรบวชแล้ว แม้ตนเอง (ก็ย่างสู่วัยชรา) มีอายุ ๑๒๐ ปี แล้วเกิดความสลดใจว่า บุตรของเรายังหนุ่ม บวชก่อนแล้ว เมื่อเป็นเช่นนั้น เหตุไร เราจักไม่บวชเล่า? ดังนี้แล้ว ไปสู่สำนักของพระศาสดา ฟังธรรมแล้วบวช เริ่มตั้งวิปัสสนา ได้กระทำให้แจ้งพระอรหัตต่อกาลไม่นานนัก.
               สมดังคาถาประพันธ์ที่ท่านกล่าวไว้ในอปทานว่า๑-
               มีภูเขาชื่อว่าภูตคณะ อยู่ในที่ไม่ไกลภูเขาหิมวันต์ พระชินปัจเจกพุทธเจ้าองค์หนึ่งสละโลกแล้วมาอยู่ ณ ภูเขานั้น เราจึงเอาดอกมะลิซ้อนไปบูชาท่าน ไม่ตกลงจตุราบาย ตลอดแสนกัปหย่อนหนึ่ง
               ในกัปที่ ๑๑ แต่ภัทรกัปนี้ เราได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิองค์หนึ่งมีนามว่าธรณีรุหะ สมบูรณ์ด้วยแก้ว ๗ ประการ มีพลมาก. เราเผากิเลสทั้งหลายแล้ว ฯลฯ คำสอนของพระพุทธเจ้าเรากระทำสำเร็จแล้ว ดังนี้.
____________________________
๑- ขุ. อ. เล่ม ๓๒/ข้อ ๑๕๙

               ก็พระเถระครั้นบรรลุพระอรหัตแล้วพิจารณาข้อปฏิบัติของตน บังเกิดความโสมนัส เมื่อจะเปล่งอุทานได้กล่าวคาถาว่า
                         เรามีอายุ ๑๒๐ ปีจึงออกบวชเป็นบรรพชิต ได้บรรลุ
                         วิชชา ๓ แล้วบำเพ็ญกิจในพระศาสนา เสร็จแล้ว ดังนี้.

               บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ส วีสวสฺสสติโก ความว่า เรามีอายุ ๑๒๐ ปี คือเรานั้นนับแต่เกิดมามีอายุครบ ๑๒๐ ปี.
               บทว่า ปพฺพชึ ความว่า เข้าถึงบรรพชาเพศ.
               คำที่เหลือมีนัยดังกล่าวแล้วทั้งนั้น.
               ก็คำเป็นคาถานี้แหละได้เป็นคำพยากรณ์พระอรหัตผลของพระเถระนี้.

               จบอรรถกถาธัมมสวปิตุเถรคาถา               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย เถรคาถา เอกกนิบาต วรรคที่ ๑๑ ๘. ธรรมสฏปิตุเถรคาถา จบ.
อ่านอรรถกถา 26 / 1อ่านอรรถกถา 26 / 244อรรถกถา เล่มที่ 26 ข้อ 245อ่านอรรถกถา 26 / 246อ่านอรรถกถา 26 / 474
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=26&A=5592&Z=5595
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=7452
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=7452
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๒๓  มกราคม  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :