ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 104อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 105อ่านอรรถกถา 32 / 106อ่านอรรถกถา 32 / 412
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๑. ภิกขทายิวรรค
๓. อุปลหัตถิยเถราปทาน (๑๐๓)

               ๑๐๓. อรรถกถาอุปปลหัตถิยเถราปทาน               
               อปทานของท่านพระอุปปลหัตถิยเถระมีคำเริ่มต้นว่า ติวรายํ นิวาสีหํ ดังนี้.
               พระเถระแม้นี้ได้บำเพ็ญกุศลไว้ในพระชินวรพุทธเจ้าองค์ก่อนๆ สั่งสมบุญทั้งหลายอันเป็นอุปนิสัยแก่พระนิพพานไปในภพนั้นๆ.
               ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ บังเกิดในตระกูลแห่งช่างดอกไม้ เจริญวัยแล้ว ขายดอกไม้เป็นอันมาก เลี้ยงชีพด้วยการงานแห่งช่างดอกไม้เป็นอยู่.
               ภายหลังวันหนึ่ง ท่านถือเอาดอกไม้เที่ยวไป เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้ากำลังเสด็จเที่ยวไป เหมือนแก้วมณีที่มีค่ามาก บูชาด้วยดอกอุบลแดง ท่านจุติจากอัตภาพนั้นแล้ว ด้วยบุญกรรมนั้นนั่นเอง เสวยบุญสมบัติในสุคติ.
               ในพุทธุปบาทกาลนี้ บังเกิดในเรือนมีตระกูล เจริญวัยแล้วเกิดศรัทธา บวชแล้วไม่นานนักก็ได้เป็นพระอรหันต์.
               ครั้นภายหลัง ท่านระลึกถึงบุพกรรมของตน เกิดโสมนัส เมื่อจะประกาศปุพจริตาปทาน จึงกล่าวคำมีอาทิว่า ติวรายํ นิวสาสีหํ ดังนี้.
               บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า ติวรา ความว่า นครที่สร้างโดยปิดการสัญจรไปมา รวม ๓ ครั้ง เราอยู่ในติวรานครนั้น คือมีการอยู่เป็นปกตินั้น หรืออยู่ในเรือนอันเป็นที่อยู่ของตน.
               บทว่า อโหสึ มาลิโก ตทา ความว่า ในกาลนั้น คือในสมัยเป็นบำเพ็ญบุญสมภารเพื่อประโยชน์แก่พระนิพพาน กระทำการค้าขายเลี้ยงชีพ เหมือนช่างดอกไม้คือนายมาลาการ เก็บดอกไม้ฉะนั้น.
               บทว่า ปุปฺผหตฺถมทาสหํ ความว่า เราเห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ ได้ถวายกำดอกอุบลบูชา.
               คำที่เหลือในบททั้งปวงมีอรรถง่ายทั้งนั้นแล.
               จบอรรถกถาอุปปลหัตถิยเถราปทาน               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๑. ภิกขทายิวรรค ๓. อุปลหัตถิยเถราปทาน (๑๐๓) จบ.
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 104อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 105อ่านอรรถกถา 32 / 106อ่านอรรถกถา 32 / 412
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=3332&Z=3345
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=3197
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=3197
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๑๓  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :