ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 126อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 127อ่านอรรถกถา 32 / 128อ่านอรรถกถา 32 / 412
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๓. เสเรยยกวรรค
๕. สัมมุขาถวิกเถราปทาน (๑๒๕)

               ๑๒๕. อรรถกถาสัมมุขาถวิกเถราปทาน               
               อปทานของท่านพระสัมมุขาถวิกเถระ อันมีคำเริ่มต้นว่า ชายมาเน วิปสฺสิมฺหิ ดังนี้.
               แม้พระเถระรูปนี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อนๆ ทุกๆ ภพนั้นจะสั่งสมแต่บุญอันเป็นอุปนิสนัยแห่งพระนิพพาน.
               ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่าวิปัสสี ท่านได้เกิดในตระกูลพราหมณ์ ขณะที่มีอายุได้เพียง ๗ ปีเท่านั้นก็ได้ศึกษาศิลปะประจำตัวจนสำเร็จแล้ว ดำรงเพศอยู่ในทางฆราวาส เมื่อพระวิปัสสีโพธิสัตว์อุบัติขึ้นแล้ว.
               ก็ลักษณะของพระพุทธเจ้าทุกๆ พระองค์จะมีปรากฏอยู่ในคัมภีร์ไตรเพท เขาได้พยากรณ์ถึงลักษณะ และความเป็นพระพุทธเจ้าของพระวิปัสสีโพธิสัตว์ผู้เป็นประมุขของพระราชา คือเป็นหัวหน้าคนว่า จะทำใจของหมู่คนให้ดับ (คือนิพพาน). และได้ประกาศถ้อยคำชมเชยไว้มากมาย.
               ด้วยกุศลกรรมอันนั้น เขาจึงได้เสวยกามาวจรสมบัติ ๖ ชั้นและได้เสวยจักรพรรดิสมบัติในหมู่มนุษย์แล้ว.
               ในพุทธุปบาทกาลนี้ เขาได้เกิดในเรือนอันมีสกุล บรรลุนิติภาวะแล้ว เกิดมีความศรัทธาจึงได้บวช ไม่นานนักก็ได้เป็นพระอรหันต์.
               ท่านได้ปรากฏชื่อว่า สัมมุขาถวิกเถระ ดังนี้ ตามชื่อแห่งกุศลกรรมที่ได้กระทำไว้.
               ท่านได้ระลึกถึงบุพกรรมของตน เกิดความโสมนัส เมื่อจะประกาศถึงเรื่องราวที่ตนเคยได้ประพฤติมาแล้วในกาลก่อน จึงกล่าวคำเริ่มต้นว่า ชายมาเน วิปสฺสิมฺหิ ดังนี้.
               ในคาถานั้นมีอธิบายว่า
               เมื่อพระวิปัสสีสัมมาสัมพุทธเจ้าอุบัติขึ้นแล้ว คือประสูติจากพระครรภ์มารดา เราได้กล่าวพยากรณ์ตามเครื่องหมายที่ปรากฏ คือเหตุที่จะได้เป็นพุทธเจ้า, ความอัศจรรย์มากมายได้ปรากฏมีขึ้นแล้ว.
               คำที่เหลือบัณฑิตพอจะรู้ได้โดยง่ายตามลำดับแห่งเนื้อความตามที่ได้กล่าวแล.
               จบอรรถกถาสัมมุขาถวิกเถราปทาน               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๓. เสเรยยกวรรค ๕. สัมมุขาถวิกเถราปทาน (๑๒๕) จบ.
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 126อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 127อ่านอรรถกถา 32 / 128อ่านอรรถกถา 32 / 412
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=3764&Z=3810
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=3664
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=3664
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๑๓  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :