| |
    
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๔. โสภิตวรรค๘. เอกรังสนิยเถราปทาน (๑๓๘) ๑๓๘. อรรถกถาเอกปสาทนิยเถราปทาน๑-
____________________________
๑- บาลีว่า เอกรังสนิยเถราปทาน.
อปทานของท่านพระเอกปสาทนิยเถระมีคำเริ่มต้นว่า นารโท อิติ เม นามํ ดังนี้.
แม้พระเถระรูปนี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อนๆ ในหลายชาติที่ผ่านมาจะสั่งสมแก่กุศลกรรมไว้.
ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าอัตถทัสสี ท่านได้บังเกิดในตระกูลพราหมณ์ ปรากฏชื่อว่าเกสวะ บรรลุนิติภาวะแล้ว จึงละเพศฆราวาสออกบวช.
วันหนึ่งได้ฟังพระธรรมเทศนาของพระศาสดา มีใจเลื่อมใส ประคองอัญชลี เกิดปีติโสมนัสอย่างเหลือล้นแล้วหลีกไป. เขาดำรงชีวิตอยู่จนตลอดอายุ จึงกระทำกาละแล้ว เพราะความโสมนัสนั้นนั่นแล จึงได้ไปเกิดในเทวโลก ได้เสวยทิพยสมบัติในเทวโลกนั้นแล้ว ได้ไปบังเกิดในมนุษยโลก เสวยสมบัติในมนุษยโลกนั้นแล้ว.
ในพุทธุปบาทกาลนี้ เขาได้บังเกิดในเรือนอันมีตระกูลแห่งหนึ่ง พอเจริญวัยแล้วเลื่อมใสในพระศาสดา ได้บวชแล้ว ไม่นานนักก็ได้เป็นพระอรหันต์.
ในกาลต่อมา ท่านระลึกถึงกุศลกรรมที่สร้างไว้ของตนได้ เกิดความโสมนัส เมื่อจะประกาศถึงเรื่องราวที่ตนเคยได้ประพฤติมาแล้วในกาลก่อน จึงกล่าวคำเริ่มต้นว่า นารโท อิติ เม นามํ ดังนี้.
บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า นารโท มีวิเคราะห์ว่า
ชื่อว่านารทะ เพราะละออง ธุลี มลทินของเขาไม่มี เพราะเขามีสรีระบริสุทธิ์ด้วยอำนาจแห่งชาติ จึงได้รับชื่อจากตระกูลว่านารทะ เพราะทำการแปลง ช อักษรเป็น ท อักษร.
บทว่า เกสโว ความว่า ชนทั้งหลายผู้รู้ ย่อมรู้จักเราว่าเกสวะ คือนารทเกสวะ เพราะเราได้เกิดมาในกิสวัจฉโคตร.
คำที่เหลือปรากฏชัดแล้วทั้งหมดแล.
จบอรรถกถาเอกปสาทนิยเถราปทาน
----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๔. โสภิตวรรค ๘. เอกรังสนิยเถราปทาน (๑๓๘) จบ.
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=4042&Z=4054
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=3942
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=3942
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก ๑๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
|
