|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 |
| |
    
พระเถระแม้นี้ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระชินวรพุทธเจ้า ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่าปิยทัสสี ท่านได้บังเกิดในตระกูลแห่งหนึ่ง ซึ่งมีความสมบูรณ์ด้วยสมบัติ บรรลุนิติภาวะแล้ว ดำรงชีวิตอยู่ใน เมื่อพระศาสดาปรินิพพานแล้ว มีความเลื่อมใสในพระศาสดา จึงให้ ด้วยบุญกรรมนั้น เขาจึงได้ท่องเที่ยวไปในเทวโลกและ ในพุทธุปบาทกาลนี้ เขาได้เกิดในเรือนอันมีสกุล อันสมบูรณ์ด้วยสมบัติ (ต่อมา) บวชแล้ว พยายาม วันหนึ่ง ท่านระลึกถึงกุศลที่ทำไว้ในกาลก่อนของตนได้เกิดความ คำนั้นมีเนื้อความดังที่ได้ บทว่า ปิยทสฺสีนรุตฺตเม มีวิเคราะห์ว่า การแสดงถึงความรัก คืออาการอันประกอบด้วยความโสมนัสมีอยู่แด่พระผู้มีพระภาคเจ้าพระ อธิบายว่า พระองค์เป็นผู้ดีด้วยมหาปุริสลักษณะ ๓๒ ประการ อนุพยัญชนะ ๘๐ ประการและมณฑลแห่งรัศมีที่แผ่ออกข้างละวาประกอบกันทำให้เจริญขึ้น คือย่อมยังดวงตาของมหาชนผู้เห็นอยู่ให้เกิด ปิยทัสสีศัพท์ ๑ นรุตตมะนั้นศัพท์ ๑ รวมกันเป็นปิยทัสสีนรุตตมะ. เชื่อมความว่า เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าปิยทัสสีผู้สูงสุดกว่านรชน พระ ความว่า เราได้กระทำวลัยแวดล้อมแท่นบูชาในที่สุด เพื่อรอง บทว่า มณีหิ ปริวาเรตฺวา มีวิเคราะห์ว่า ชื่อว่ามณิ เพราะเปล่งปลั่ง โชติช่วงสว่างไสว. อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่ามณิ เพราะบันดาลใจของชนทั้งหลายให้เต็มเปี่ยม ทำให้เกิดความดีใจ เป็นไปทั่วถึง. อธิบายว่า เราได้นำมณีเป็นจำนวนมาก เช่นแก้วมณีสีแดงและแก้วไพฑูรย์เป็นต้น มาทำเป็น คำที่เหลือมีเนื้อความง่ายทั้งนั้นแล. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๕. ฉัตตวรรค ๓. เวทิการกเถราปทาน (๑๔๓) จบ. |