ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 41อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 42อ่านอรรถกถา 32 / 43อ่านอรรถกถา 32 / 412
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๔. กุณฑธานวรรค
๑๐. กัปปรุกขิยเถราปทาน (๔๐)

               ๔๐. อรรถกถากัปปรุกขิยเถราปทาน               
               อปทานของท่านพระกัปปรุกขิยเถระมีคำเริ่มต้นว่า สิทฺธตฺถสฺส ภควโต ดังนี้.
               พระเถระแม้นี้ได้บำเพ็ญบุญญาธิการทั้งหลายในพระพุทธเจ้าองค์ก่อนๆ สั่งสมบุญทั้งหลายอันเป็นอุปนิสัยในภพนั้นๆ ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ บังเกิดในตระกูลหนึ่งอันสมบูรณ์ด้วยสมบัติ ให้สร้างต้นกัลปพฤกษ์อันสำเร็จด้วยทอง วิจิตรด้วยรัตนะ ๗ วางบูชาไว้ตรงหน้าพระเจดีย์ของพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ.
               ท่านบำเพ็ญบุญเห็นปานนี้ ดำรงอยู่ตลอดอายุ จุติจากอัตภาพนั้นแล้วท่องเที่ยวไปในสุคตินั่นแล.
               ในพุทธุปบาทกาลนี้ บังเกิดในเรือนมีตระกูลตามลำดับ บรรลุนิติภาวะแล้ว ดำรงการครองเรือน เลื่อมใสในพระรัตนตรัย ฟังธรรมได้ศรัทธา อาราธนาพระศาสดา บวชแล้ว ไม่นานนักก็บรรลุพระอรหัต โดยนามแห่งกุศลที่ท่านเคยบำเพ็ญมาก่อน ท่านจึงปรากฏนามว่า กัปปรุกขิเถระ ดังนี้.
               ท่านบรรลุพระอรหัตผลแล้วอย่างนี้ ระลึกถึงบุพกรรมของตน เมื่อจะประกาศปุพพจริตาปทาน ด้วยอำนาจโสมนัส จึงกล่าวคำมีอาทิว่า สิทฺธตฺถสฺส ภควโต ดังนี้.
               บทว่า ถูปเสฏฺฐสฺส สมฺมุขา ความว่า ซึ่งผ้าอันวิจิตรในที่เฉพาะหน้าพระสถูปเจดีย์อันประเสริฐสูงสุด ได้แก่ผ้าอันเขานำมาแต่เมืองจีน และผ้าอันเขานำมาแต่เมืองแขกเป็นต้น อันน่ารื่นรมย์ใจ ด้วยจิตอันไม่เสมอเหมือนด้วยสีเป็นอเนก.
               อธิบายว่า เราได้ประดิษฐานต้นกัลปพฤกษ์ห้อยย้อยลงอยู่.
               คำที่เหลือรู้ได้ง่ายทั้งนั้นแล.
               จบอรรถกถากัปปรุกขิยเถราปทาน               
               จบอรรถกถาวรรคที่ ๔               
               -----------------------------------------------------               

               รวมอปทานที่มีในวรรคนี้ คือ
                         ๑. กุณฑธานเถราปทาน
                         ๒. สาคตเถราปทาน
                         ๓. มหากัจจายนเถราปทาน
                         ๔. กาฬุทายีเถราปทาน
                         ๕. โมฆราชเถราปทาน
                         ๖. อธิมุตตกเถราปทาน
                         ๗. ลสุณทายกเถราปทาน
                         ๘. อายาตทายกเถราปทาน
                         ๙. ธรรมจักกิกเถราปทาน
                         ๑๐. กัปปรุกขิยเถราปทาน
               และมีคาถา ๑๑๒ คาถา.
               จบกุณฑธานวรรคที่ ๔               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๔. กุณฑธานวรรค ๑๐. กัปปรุกขิยเถราปทาน (๔๐) จบ.
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 41อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 42อ่านอรรถกถา 32 / 43อ่านอรรถกถา 32 / 412
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=2098&Z=2122
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=1728
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=1728
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๑๓  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :