ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 56อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 57อ่านอรรถกถา 32 / 58อ่านอรรถกถา 32 / 412
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๖. วีชนีวรรค
๕. โอปวุยหเถราปทาน (๕๕)

               ๕๕. อรรถกถาโอปวัยหเถราปทาน               
               อปทานของท่านพระโอปวัยหเถระมีคำเริ่มต้นว่า ปทุมุตฺตรพุทฺธสฺส ดังนี้.
               พระเถระแม้นี้ได้บำเพ็ญบุญสมภารในพระพุทธเจ้าองค์ก่อนๆ สั่งสมบุญทั้งหลายอันเป็นอุปนิสัยแห่งพระนิพพานในภพนั้นๆ เมื่อพระอาทิตย์คือพระชินเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระปรากฏในโลกแล้ว ท่านบังเกิดในสกุลอันสมบูรณ์ด้วยสมบัติแห่งหนึ่ง เจริญวัยแล้ว มีทรัพย์มากมีโภคะมากอยู่ครองฆราวาส เลื่อมใสในพระศาสนามีความเลื่อมใสและนับถือมากในพระศาสดา ได้ทำการบูชาด้วยม้าสินธพตัวอาชาไนย.
               ก็แลครั้นบูชาแล้วคิดว่า ช้างและม้าเป็นต้นไม่สมควรแก่สมณะทั้งหลายมีพระพุทธเจ้าเป็นต้น เราจักถวายกัปปิยภัณฑ์ ให้ตีราคากัปปิยภัณฑ์นั้น แล้วได้ถวายจีวรอันสำเร็จด้วยผ้าฝ้าย ผ้ากัมพลและโกเชาว์เป็นต้น และถวายเภสัชบริขารมีการบูรและเปรียงเป็นต้น อันสมควรด้วยกหาปณะ ซึ่งมีราคาตามกัปปิยภัณฑ์นั้น.
               ด้วยบุญกรรมนั้น ท่านดำรงอยู่จนตลอดอายุ จุติจากอัตภาพนั้นแล้ว เป็นผู้สมบูรณ์ด้วยพาหนะเป็นอันมากมีช้างและม้าเป็นต้น ในเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย.
               ในพุทธุปบาทกาลนี้ บังเกิดในเรือนมีตระกูลแห่งหนึ่ง บรรลุนิติภาวะแล้ว เพียบพร้อมด้วยศรัทธา บวชในพระศาสนา เรียนพระกรรมฐานเจริญวิปัสสนา ตั้งอยู่ในพระอรหัต ตามลำดับแห่งมรรค ด้วยอำนาจบุญสมภารที่ท่านบำเพ็ญในกาลก่อน ท่านจึงปรากฏนามว่า โอปวัยหเถระ ดังนี้.
               ท่านใคร่ครวญว่า เพราะกรรมอะไรหนอ เราจึงได้บรรลุสันติบทนี้ รู้บุพกรรมด้วยญาณโดยประจักษ์ เกิดโสมนัส เมื่อจะประกาศปุพพจริตาปทาน จึงกล่าวคำมีอาทิว่า ปทุมุตฺตรพุทธสฺส ดังนี้ คำนั้นมีอรรถดังกล่าวแล้วนั้นแล.
               บทว่า อาชานียมทาสหํ ความว่า เราได้ถวาย คือได้บูชาม้าสินธพผู้มีชาติอันสูงสุดผู้อาชาไนย.
               บทว่า สปตฺตภาโร๑- ความว่า บริขาร ๘ อันถึงแก่ตนนั้น เป็นภาระของผู้ใด ผู้นั้นถือว่ามีภาระอันเป็นของตน. อธิบายว่า ผู้ประกอบด้วยบริขาร ๘.
____________________________
๑- บาลีว่า สพฺพตฺถหาโร.

               บทว่า ขมนียมทาสหํ ความว่า บริขารอันเป็นกัปปิยะมีจีวรเป็นต้น อันเหมาะแก่การยังอัตภาพให้เป็นไป.
               บทว่า จริโม ได้แก่ ภพที่สุด คือภพที่ถึงที่สุด.
               คำที่เหลือมีอรรถรู้ได้ง่ายทั้งนั้น.
               จบอรรถกถาโอปวัยหเถราปทาน               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๖. วีชนีวรรค ๕. โอปวุยหเถราปทาน (๕๕) จบ.
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 56อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 57อ่านอรรถกถา 32 / 58อ่านอรรถกถา 32 / 412
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=2494&Z=2514
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=2138
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=2138
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๑๓  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :