ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 91อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 92อ่านอรรถกถา 32 / 93อ่านอรรถกถา 32 / 412
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๙. ติมิรปุปผิยวรรค
๑๐. ปทุมปุปผิยเถราปทาน (๙๐)

               ๙๐. อรรถกถาปทุมปุปผิยเถราปทาน               
               อปทานของท่านพระปทุมปุปผิยเถระมีคำเริ่มต้นว่า โปกฺขรวนํ ปวิฏฺโฐ ดังนี้.
               พระเถระแม้นี้ก็ได้บำเพ็ญกุศลสมภารในพระพุทธเจ้าองค์ก่อนๆ สั่งสมบุญทั้งหลายอันเป็นอุปนิสัยแก่พระนิพพานในภพนั้นๆ.
               ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าผุสสะ บังเกิดในเรือนมีตระกูลแห่งหนึ่ง เจริญวัยแล้ว เข้าไปสู่สระโบกขรณีแห่งหนึ่งอันสมบูรณ์ด้วยดอกปทุม กัดกินเหง้าบัว เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าผุสสะเสด็จไป ณ ที่ไม่ไกลแห่งสระโบกขรณี มีใจเลื่อมใส เก็บดอกปทุมจากสระขว้างไปบนอากาศ บูชาพระผู้มีพระภาคเจ้า. ได้กระทำดอกไม้เหล่านั้นให้เป็นเพดานในอากาศ. ท่านมีใจเลื่อมใสโดยประมาณยิ่ง บวชแล้ว มีวัตรปฏิบัติเป็นสาระ บำเพ็ญสมณธรรม จุติจากอัตภาพนั้นแล้ว เป็นเหมือนกระทำมละในภพชั้นดุสิต เกิดในที่นั้น และเสวยกามาวจร ๖ ชั้นตามลำดับ.
               ในพุทธุปบาทกาลนี้ บังเกิดในเรือนมีตระกูลแห่งหนึ่ง เจริญวัยแล้ว เกิดศรัทธา บวชแล้วไม่นานนักก็ได้เป็นพระอรหันต์.
               ครั้นภายหลังท่านระลึกถึงบุพกรรมของตน เกิดโสมนัส เมื่อจะประกาศปุพจริตาปทาน จึงกล่าวคำมีอาทิว่า โปกฺขรวนํ ปวิฏฺโฐ ดังนี้.
               ในบทเหล่านั้นมีวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :-
               ชื่อว่าโปกขระ เพราะกล้าแข็งกว่า ก้าน ใบของไม้อ้อโดยประการ ชื่อว่า โปกขรวนะ เพราะเป็นที่ประชุม เพราะอรรถว่าตั้งขึ้นแห่งใบบัว.
               อธิบายว่า ข้าพเจ้าได้เข้าไปสู่ท่ามกลาง อันประดับด้วยกอและกองแห่งปทุม.
               คำที่เหลือในบททั้งปวงมีอรรถตื้นทั้งนั้นแล.
               จบอรรถกถาปทุมปุปผิยเถราปทาน               
               จบอรรถกถาติมิรปุปผิยวรรคที่ ๙               
               -----------------------------------------------------               

               รวมอปทานที่มีในวรรคนี้ คือ
                         ๑. ติมิรปุปผิยเถราปทาน
                         ๒. คตสัญญกเถราปทาน
                         ๓. นิปันนัญชลิกเถราปทาน
                         ๔. อโธปุปผิยเถราปทาน
                         ๕. รังสิสัญญกเถราปทาน
                         ๖. รังสิสัญญิกเถราปทาน
                         ๗. ผลทายกเถราปทาน
                         ๘. สัททสัญญกเถราปทาน
                         ๙. โพธิสิญจกเถราปทาน
                         ๑๐. ปทุมปุปผิยเถราปทาน
               และท่านประกาศคาถาไว้ ๕๖ คาถา.
               จบติมิรปุปผิยวรรคที่ ๙               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๙. ติมิรปุปผิยวรรค ๑๐. ปทุมปุปผิยเถราปทาน (๙๐) จบ.
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 91อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 92อ่านอรรถกถา 32 / 93อ่านอรรถกถา 32 / 412
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=3111&Z=3134
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=2961
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=2961
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๑๓  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :