ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 98อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 99อ่านอรรถกถา 32 / 100อ่านอรรถกถา 32 / 412
อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๐. สุธาวรรค
๗. มธุปิณฑิกเถราปทาน (๙๗)

               ๙๗. อรรถกถาธุปิณฑิกเถราปทาน               
               อปทานของท่านพระมธุปิณฑิกเถระมีคำเริ่มต้นว่า วิวเน กานเน ทิสฺวา ดังนี้.
               พระเถระแม้นี้ได้บำเพ็ญกุศลสมภารในพระพุทธเจ้าองค์ก่อนๆ สั่งสมบุญทั้งหลายอันเป็นอุปนิสัยแก่พระนิพพานในภพนั้นๆ ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ บังเกิดในกำเนิดนายพรานอาศัยอยู่ในป่าใหญ่.
               ในกาลนั้น ท่านได้เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ ผู้เพียบพร้อมด้วยความยินดียิ่งในวิเวก ได้ถวายน้ำผึ้งมีรสอร่อยแด่พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นผู้ออกจากสมาธิ.
               ก็ท่านมีใจเลื่อมใสในพระผู้มีพระภาคเจ้านั้น ถวายบังคมแล้วหลีกไป. ด้วยบุญกรรมนั้น ท่านเสวยสมบัติ ท่องเที่ยวไปในเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย ในพุทธุปบาทกาลนี้ บังเกิดในเรือนมีตระกูลแห่งหนึ่ง เจริญวัยแล้ว เลื่อมใสในพระศาสดา บวชแล้วไม่นานก็ได้เป็นพระอรหันต์.
               ครั้นภายหลังท่านระลึกถึงบุพกรรมของตน เกิดโสมนัส เมื่อจะประกาศปุพจริตาปทาน จึงกล่าวคำมีอาทิว่า วิวเน กานเน ทิสฺวา ดังนี้.
               บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า วิวเน ความว่า ป่าที่แผ่ไปโดยพิเศษ ชื่อว่าวิวนะ.
               อธิบายว่า ป่าที่ไปปราศ คือที่ปราศจากเสียง ช้าง ม้า รถและเสียงกลอง และปราศจากวัตถุกามและกิเลสกาม.
               เชื่อมความว่า ในป่าใหญ่ กล่าวคือป่าดงดิบ.
               บทว่า โอสธีว วิโรจนฺตํ ความว่า ชื่อว่าโอสธะ เพราะยังความอยากได้ความปรารถนาของชนผู้ก่อสร้างภพให้สำเร็จ.
               ชนทั้งหลายอาศัยเหตุเกิดแห่งความรุ่งเรือง แล้วยกขึ้นให้สูง ย่อมถือเอาด้วยการขึ้นของดวงดาวใด ดาวนั้นชื่อว่าโอสธิ เมื่อควรจะกล่าวว่า โอสธิตารกา อิว วิโรจนฺติ ย่อมไพโรจน์ดุจดวงดาวประจำรุ่ง แต่ท่านกล่าวเสียว่า โอสธีว วิโรจนฺตํ เพื่อสะดวกแก่การประพันธ์คาถา.
               คำที่เหลือในบททั้งปวงมีอรรถตื้นทั้งนั้นแล.
               จบอรรถกถามธุปิณฑิกเถราปทาน               
               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๑ เถราปทาน ๑๐. สุธาวรรค ๗. มธุปิณฑิกเถราปทาน (๙๗) จบ.
อ่านอรรถกถา 32 / 1อ่านอรรถกถา 32 / 98อรรถกถา เล่มที่ 32 ข้อ 99อ่านอรรถกถา 32 / 100อ่านอรรถกถา 32 / 412
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=32&A=3224&Z=3242
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=3096
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=3096
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๑๓  มิถุนายน  พ.ศ.  ๒๕๕๐
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :