ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
 
อ่านอรรถกถา 5 / 1อ่านอรรถกถา 5 / 5อรรถกถา เล่มที่ 5 ข้อ 13อ่านอรรถกถา 5 / 15อ่านอรรถกถา 5 / 261
อรรถกถา มหาวรรค ภาค ๒ จัมมขันธกะ
พระพุทธบัญญัติห้ามจับโค เรื่องยาน

               ว่าด้วยยาน               
               สองบทว่า องฺคชาตํ ฉุปนฺติ ได้แก่ ถูกองคชาตด้วยองคชาตนั่นเอง.
               สองบทว่า โอคาเหตฺวา มาเรนฺติ ได้แก่ ยึดไว้แน่นให้ตายภายในน้ำ.
               บทว่า อิตฺถียุตฺเตน ได้แก่ เทียมด้วยโคตัวเมีย.
               บทว่า ปุริสนฺตเรน ได้แก่ มีบุรุษเป็นสารถี.
               บทว่า ปุริสยุตฺเตน ได้แก่ เทียมด้วยโคผู้.
               บทว่า อิตฺถนฺตเรน ได้แก่ มีสตรีเป็นสารถี.
               บทว่า คงฺคามหิยาย ได้แก่ การกีฬาในแม่น้ำคงคาและแม่น้ำมหี.
               วินิจฉัยในข้อว่า ปุริสยุตฺตํ หตฺถวฏฺฏกํ นี้ พึงทราบดังนี้ :-
               ยานที่เทียมด้วยโคผู้ จะมีสตรีเป็นสารถีหรือมีบุรุษเป็นสารถีก็ตาม ควร. ส่วนยานที่ลากไปด้วยมือ สตรีลากหรือบุรุษลากก็ตาม ควรเหมือนกัน.
               บทว่า ยานุคฺฆาเตน มีความว่า กายทั้งปวงของภิกษุนั้นย่อมสั่นคลอน เพราะความเหวี่ยงไปแห่งยาน ความไม่สำราญ ย่อมเสียดแทงเพราะปัจจัยนั้น.
               บทว่า สิวิกํ ได้แก่ คานหามมีตั่งนั่ง.
               บทว่า ปาฏงฺกึ ได้แก่ เปลผ้าที่เขาผูกติดกับไม้คาน.

               -----------------------------------------------------               

.. อรรถกถา มหาวรรค ภาค ๒ จัมมขันธกะ พระพุทธบัญญัติห้ามจับโค เรื่องยาน จบ.
อ่านอรรถกถา 5 / 1อ่านอรรถกถา 5 / 5อรรถกถา เล่มที่ 5 ข้อ 13อ่านอรรถกถา 5 / 15อ่านอรรถกถา 5 / 261
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
https://84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=5&A=428&Z=467
อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=3769
The Pali Atthakatha in Roman
https://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=3769
- -- ---- ----------------------------------------------------------------------------
ดาวน์โหลด โปรแกรมพระไตรปิฎก
บันทึก  ๒๔  มกราคม  พ.ศ.  ๒๕๕๖
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :