มจร. ๑๑. กัณหทีปายนจริยา : พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย จริยาปิฎก [๓. ยุธัญชยวรรค]

๑๑. กัณหทีปายนจริยา

๑๑. กัณหทีปายนจริยา ว่าด้วยจริยาของกัณหทีปายนดาบส [๙๒] อีกเรื่องหนึ่ง ในกาลที่เราเป็นฤาษีนามว่ากัณหทีปายนะ เราไม่ยินดีประพฤติพรหมจรรย์เกินกว่า ๕๐ ปี [๙๓] ใครๆ จะรู้ใจเราที่ไม่ยินดีประพฤติพรหมจรรย์นั้นหามิได้ แม้เราก็ไม่บอกแก่ใครๆ ว่า ความไม่ยินดี และความยินดีมีในใจของเรา [๙๔] สหายเพื่อนพรหมจารีของเราชื่อว่ามัณฑัพยะ เป็นฤๅษีมีอานุภาพมาก ประกอบด้วยบุพกรรม(กรรมเก่าให้ผล) ถูกหลาวเสียบ [๙๕] เราช่วยเหลือพยาบาลมัณฑัพยดาบสนั้นให้หายโรคแล้ว ได้อำลากลับมายังอาศรมของเราเอง [๙๖] พราหมณ์ผู้เป็นสหายของเรา ได้พาภริยาและบุตร ทั้ง ๓ คนพร้อมใจกันเป็นแขกของเรา [๙๗] เรานั่งเจรจาปราศรัยกับสหาย และภรรยาของเขาอยู่ในอาศรมของตน เด็กโยนลูกข่างเล่นอยู่ ทำให้อสรพิษโกรธแล้ว [๙๘] ทีนั้น เด็กนั้นใช้มือควานหาตามทางที่ลูกข่างหมุนไป มือไปถูกหัวอสรพิษเข้า [๙๙] พอไปถูกหัวของมัน งูก็โกรธ มันเคืองจนเหลือจะอดกลั้นอาศัยกำลังพิษ ได้กัดเด็กทันที {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๗๗๐}

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย จริยาปิฎก [๓. ยุธัญชยวรรค]

๑๒. สุตโสมจริยา

[๑๐๐] เด็กถูกงูมีพิษกล้ากัด ล้มลงที่พื้นดิน เหตุนั้น เราเป็นผู้ได้รับทุกข์ หรือว่าทุกข์นั้นเนื่องจากเรา [๑๐๑] เราได้ปลอบมารดาและบิดาของเด็กนั้น ผู้มีทุกข์เศร้าโศกให้เบาใจแล้ว ได้ทำสัจจกิริยาอันประเสริฐสุดครั้งแรกว่า [๑๐๒] เราผู้ต้องการบุญ ได้ประพฤติพรหมจรรย์ มีจิตเลื่อมใสอยู่เพียง ๗ วันเท่านั้น ต่อจากนั้น การประพฤติของเรามีมาเกิน ๕๐ ปีนี้ [๑๐๓] เราไม่ปรารถนาเลย แต่ก็ยังประพฤติอยู่ ด้วยสัจจะนี้ ขอความสวัสดีจงมีแก่เด็กนี้ พิษจงระงับ ยัญญทัตตกุมารจงเป็นอยู่เถิด [๑๐๔] พร้อมกับเมื่อเราทำสัจจกิริยา มาณพซึ่งสั่นเทาด้วยกำลังพิษ ก็รู้สึกตัว ลุกขึ้นได้ และหายโรค บุคคลมีสัจจะเสมอเราไม่มี นี้เป็นสัจจบารมีของเรา ฉะนี้แล กัณหทีปายนจริยาที่ ๑๑ จบ