ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 10 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.4)

                           3. Sunnatavagga
                        1. Culasunnatasuttavannana
     [176] Evamme sutanti culasunnatasuttam.  tattha ekamidanti thero
kira bhagavato vattam katva attano divatthanam gantva kalaparicchedam katva
nibbanarammanam sunnataphalasamapattim appetva nisinno yathaparicchedena
vutthasi. Athassa sankhara sunnato upatthahimsu. So sunnatakatham sotukamo
jato. Athassa etadahosi "na kho pana sakka dhurena dhuram paharantena viya
gantva `sunnatakatham me bhante kathetha'ti bhagavantam vattum, handaham yam me
bhagava nagarakam upanissaya viharanto ekam katham kathesi, tam saremi, evam me
bhagava sunnatakatham kathessati"ti dasabalam sarento ekamidantiadimaha.
     Tattha idanti nipatamattameva. Kacci metam bhanteti thero ekapade
thatva satthipadasahassani uggahetva dharetum samattho, kim so
"sunnataviharena"ti ekapadam dharetum na sakkhissati, sotukamena pana janantena viya
pucchitum na vattati, pakatam katva vitthariyamanam sunnatakatham sotukamo
ajananto viya evamaha. Eko ajanantopi jananto viya hoti, thero
evarupam kohannam kim karissati, attano jananatthanepi bhagavato apacitam
dassetva "kacci metan"tiadimaha.
     Pubbepiti pathamabodhiyam nagarakam upanissaya viharanakalepi. Etarahipiti
idanipi. Evam pana vatva cintesi "anando sunnatakatham sotukamo, eko
pana sotum sakkoti, na uggahetum, eko sopi uggahetumpi sakkoti, na
kathetum, anando pana  sotumpi sakkoti uggahetumpi kathetumpi, kathemissa
sunnatakathan"ti. Iti tam kathento seyyathapitiadimaha. Tattha sunno
hatthigavassavalavenati tattha kattharupapotthakarupacittarupavasena kata hatthiadayo
atthi, vessavanamandhatadinam thitatthane cittakammavasena tampi, ratanaparikkhatanam 1-
@Footnote: 1 Si. ratanaparisevitanam
Vatapanadvarabandhamancapithadinam vasena santhitampi, jinnapatisankharanattham thapitampi
jataruparajatam atthi, kattharupadivasena kata dhammassavanapanhapucchanadivasena
agacchanta ca itthipurisapi atthi, tasma na so tehi sunno. Indriyabaddhanam
savinnanakanam hatthiadinam, icchiticchitakkhane paribhunjitabbassa
jataruparajatassa, nibaddhavasam vasantanam itthipurisananca abhavam sandhayetam vuttam.
     Bhikkhusamgham paticcati bhikkhusu hi pindaya pavitthesupi viharabhattam
sadiyantehi bhikkhuhi ceva gilanagilanupatthakauddesacivarakammappasutadihi ca
bhikkhuhi so asunnova hoti, iti 1- niccampi bhikkhunam atthitaya evamaha.
Ekattanti ekabhavam, ekam asunnatam atthiti attho. Eko asunnatabhavo
atthiti vuttam hoti. Amanasikaritvati citte akatva anavajjitva
apaccavekkhitva. Gamasannanti gamoti pavattavasena va kilesavasena va
uppannagamasannam. Manussasannayapi esava nayo. Arannasannam paticca manasikaroti
ekattanti idam arannam, ayam rukkho, ayam pabbato, ayam nilobhaso vanasandoti evam
ekam arannamyeva paticca arannasannam manasikaroti. Pakkhandatiti otarati.
Adhimuccatiti evanti adhimuccati. Ye assu darathati ye pavattadaratha
va kilesadaratha va gamasannam paticca bhaveyyum, te idha arannasannaya na
santi. Dutiyapadepi eseva nayo. Atthi cevayanti ayam pana ekam
arannasannam paticca uppajjamana pavattadarathamatta atthi.
     Yam hi kho tattha na hotiti yam migaramatu pasade hatthiadayo viya
imassa arannasannaya gamasannamanussasannavasena uppajjamanam
pavattadarathakilesadarathajatam, tam na hoti. Yam pana tattha avasitthanti migaramatu pasade
bhikkhusamgho viya tattha arannasannaya pavattadarathamattam avasittham hoti. Tam
santamidam atthiti pajanatiti tam vijjamanameva "atthi idan"ti pajanati,
sunnatavakkantiti sunnatanibbatti.
@Footnote: 1 Si. idha
     [177] Amanasikaritva manussasannanti idha gamasannam na ganhati.
Kasma? evam kirassa ahosi "manussasannaya gamasannam nibbattetva,
Arannasannaya, manussasannam, pathavisannaya arannasannam, akasanancayatanasannaya
pathavisannam .pe. Nevasannanasannayatanasannaya akincannayatanasannam,
vipassanaya nevasannanasannayatanasannam, maggena vipassanam nibbattetva
anupubbena accantasunnatam nama dassessami"ti. Tasma evam desanam arabhi.
Tattha pathavisannanti kasma arannasannam pahaya pathavisannam manasikaroti?
Arannasannaya visesanadhigamanato. Yatha hi purisassa ramaniyam khettatthanam
disva "idha vutta saliadayo sutthu sampajjissanti, mahalabham labhissami"ti
sattakkhattumpi 1- khettatthanam olokentassa saliadayo na sampajjanteva,
sace pana tam thanam vihatakhanukakantakam katva kasitva vapati, evam sante
sampajjanti, evameva "idam arannam, ayam rukkho, ayam pabbato, ayam nilobhaso
vanasando"ti sacepi sattakkhattum arannasannam manasikaroti, nevupacaram na samadhim
papunati, pathavisanna panassa dhuvasevanam kammatthanam pathavikasinam parikammam
katva jhanani nibbattetva jhanapatthanampi vipassanam vaddhetva sakka
arahattam papunitum. Tasma arannasannam pahaya pathavisannam manasikaroti.
Paticcati paticca sambhutam.
     Idani yasmim pathavikasine so pathavisanni hoti, tassa opammadassanattham
seyyathapitiadimaha. Tattha usabhassa etanti asabham. Annesam pana gunnam
gandapi honti paharapi. Tesam hi cammam pasariyamanam nibbalikam na hoti,
usabhassa lakkhanasampannataya te dosa natthi. Tasma tassa cammam gahitam.
Samkusatenati khilasatena. Suvihatanti pasaretva sutthu vihatam. Unakasatasamkuvihatam hi
nibbalikam na hoti, sankutena vihatam bheritalam viya nibbalikam hoti. Tasma
evamaha. Ukkulavikkulanti uccanicam thalatthanam ninnatthanam. Nadividugganti
nadiyo ceva duggamanatthananca. 2- Pathavisannam paticca manasikaroti ekattanti
@Footnote: 1 satakkhattumpi (?) evamuparipi     2 cha.Ma. duggamatthananca
Paticca sambhutam ekam sannam manasikaroti. Darathamattati ito kasinapathaviyamyeva
patthaya sabbavaresu pavattadarathavaseneva darathamatta veditabba.
     [182] Animittam cetosamadhinti vipassanacittasamadhim. So hi
niccanimittadivirahito animittoti  vuccati. Imameva kayanti vipassanaya vatthum
dasseti. Tattha imamevati imam eva catumahabhutikam. Salayatanikanti
salayatanapatisamyuttam. Jivitapaccayati yava jivitindriyanam pavatti, tava jivitapaccaya
pavattadarathamatta atthiti vuttam hoti.
     [183] Puna animittanti vipassanaya pativipassanam dassetum vuttam.
Kamasavam paticcati kamasavam paticca uppajjanapavattadaratha idha na santi,
ariyamagge ceva ariyaphale ca natthiti vuttam hoti. Imameva kayanti idam
upadisesadarathadassanattham vuttam. Iti manussasannaya gamasannam nivattetva
.pe. Maggena vipassanam nivattetva anupubbena accantasunnata nama
dassita hoti.
     [184] Parisuddhanti nirupakkilesam. Anuttaranti uttaravirahitam sabbasettham.
Sunnatanti sunnataphalasamapattim. Tasmati yasma atitepi, buddhapaccekabuddha-
buddhasavakasankhata samanabrahmana, anagatepi, etarahipi buddhabuddhasavaka-
sankhata samanabrahmana imamyeva parisuddham paramam anuttaram sunnatam upasampajja
viharimsu viharissanti viharanti ca, tasma. Sesam sabbattha uttanamevati.
                    Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya
                      culasunnatasuttavannana nitthita.
                         --------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 10 page 108-111. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=2744&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=2744&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=333              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=4714              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=4513              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=4513              Contents of The Tipitaka Volume 14 http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]