ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 10 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.4)

                       8. Upakkilesasuttavannana
     [236] Evamme sutanti upakkilesasuttam. Tattha etadavocati neva
bhedadhippayena na piyakamyataya, athakhvassa etadahosi "ime bhikkhu mama vacanam
gahetvana oramissanti, buddha ca nama hitanukampaka, addha nesam 1- bhagava
ekam karanam kathessati, tam sutva ete oramissanti, tato tesam phasuviharo
bhavissati"ti. Tasma etam "idha bhante"tiadivacanamavoca. Ma bhandanantiadisu
"akattha"ti pathasesam gahetva "ma bhandanam akattha"ti  evam attho
datthabbo. Annataroti so kira bhikkhu bhagavato atthakamo, ayam kirassa
adhippayo "ime bhikkhu kodhabhibhuta satthu vacanam na ganhanti, ma bhagava
ete ovadanto kilami"ti, tasma evamaha.
     Pindaya pavisiti na kevalam pavisi, yenapi janena na dittho, so
mam passatutipi adhitthasi. Kimattham adhitthasiti? tesam bhikkhunam damanattham. Bhagava
hi tada pindapatapatikkanto "puthusaddo samajano"tiadigatha bhasitva
kosambito balakalonakaragamam gato. Tato pacinavamsamigadayam, tato
palileyyakavanasandam gantva palileyyakahatthinagena upatthahiyamano temasam vasi.
Nagaravasinopi "sattha viharam gato, gacchama dhammassavanaya"ti gandhapupphahattha
viharam gantva "kaham bhante sattha"ti pucchimsu. Kaham tumhe sattharam dakkhatha,
sattha `ime bhikkhu samagge karissami'ti agato, samagge katum asakkonto
@Footnote: 1 Ma. atthanemam
Nikkhamitva gato"ti. "mayam satampi sahassampi datva sattharam anetum  na sakkoma,
so no ayacito sayameva agato, mayam ime bhikkhu nissaya satthu sammukha
dhammakatham sotum na labhimha. Ime sattharam uddissa pabbajita, tasmimpi
samaggim karonte samagga  na jata, kassa 1- vacanam karissanti. Alam na imesam
bhikkha databba"ti sakalanagare dandam thapayimsu. Te punadivase sakalanagaram
pindaya caritva katacchumattampi bhikkham alabhitva viharam agamamsu. Upasakapi
te  puna ahamsu "yava sattharam na khamapetha, tava vo idameva 2- dandakamman"ti.
Te "sattharam khamapessama"ti bhagavati savatthiyam anuppatte tattha agamamsu.
Sattha tesam attharasa bhedakaravatthuni desesiti ayametthapalimuttakakatha.
     [237] Idani puthusaddotiadigathasu puthu mahasaddo assati
puthusaddo. Samajanoti samano ekasadiso jano, sabbovayam bhandanakarakajano
samantato saddaniccharanena puthusaddo ceva sadiso cati vuttam hoti. Na
balo koci mannathati tatra koci ekopi aham baloti na mannati, sabbepi
panditamaninoyeva. Nannam bhiyyo amannarunti koci ekopi aham baloti
ca na manni, bhiyyo ca samghasmim bhijjamane annampi ekam "mayham karana
samgho bhijjati"ti idam karanam na manniti attho.
     Parimutthati mutthassatino. Vacagocarabhaninoti rakarassa rassadeso
kato, vacagocarava, na satipatthanagocara, bhanino  ca 3- katham bhanino?
yavicchanti mukhayamam yava mukham pasaretum icchanti, tava pasaretva bhanino,
ekopi samghagaravena mukhasankocanam na karotiti attho. Yena nitati yena
kalahena imam nillajjabhavam nita. Na tam viduti na tam jananti "evam sadinavo
ayan"ti.
     Ye ca tam upanayhantiti tam akkocchi mantiadikam akaram ye upanayhanti.
Sanantanoti porano.
@Footnote: 1 cha.Ma. kassanassa     2 cha.Ma. tameva   3 Si. bhaninoti
     Pareti pandite thapetva tato anne bhandanakaraka pare nama.
Te ettha samghamajjhe kalaham karonta "mayam yamamase upayamama 1- nassama satatam
samitam maccusantikam gacchama"ti  na jananti. Ye ca tattha vijanantiti ye ca
tattha pandita "mayam maccuno samipam gacchama"ti  vijananti. Tato sammanti
medhagati evanhi te jananta yonisomanasikaram uppadetva medhaganam
kalahanam vupasamaya patipajjanti.
     Atthicchinnati ayam gatha jatake 2- agata, brahmadattanca
dighavukumaranca sandhaya vutta. Ayam hettha attho:- tesampi tatha pavattaveranam
hoti sangati, kasma tumhakam na hoti, yesam vo neva matapitunam atthini
chinnani, na pana hata na gvassadhanani hataniti.
     Sace labhethatiadigatha panditasahayassa ca balasahayassa ca
vannavannadipanattham vutta. Abhibhuyya sabbani parissayaniti pakataparissaye ca
paticchannaparissaye ca abhibhavitva tena saddhim attamano satima careyyati.
     Rajava rattham vijitanti yatha attano vijitam rattham mahajanakaraja ca
arindamaharaja ca pahaya ekaka vicarimsu, evam vicareyyati attho.
Matangaranneva nagoti matango aranne nagova. Matangoti hatthi vuccati.
Nagoti mahantadhivacanametam. Yatha hi matuposako matanganago aranne eko
cari, na ca papani akasi, yatha ca palileyyako, evam eko care, na ca
papani kayirati vuttam hoti.
     [238] Balakalonakaragamoti upaligahapatissa bhogagamo. 3- Tenupasankamiti
kasma upasankami? gane kirassa adinavam disva ekaviharim bhikkhum
passitukamata udapadi, tasma sitadihi pilito unhadini patthayamano
viya upasankami. Dhammiya kathayati ekibhave anisamsapatisamyuttaya. Yena
pacinavamsadayo, tattha kasma upasankami? kalahakarake kirassa ditthadinavatta
samaggavasino bhikkhu passitukamata udapadi, tasma sitadihi pilito
@Footnote: 1 Si., ka. uparamama  2 khu.ja. 27/1222/255 (sya)  3 ka. lonakaragamo
Unhadini patthayanto 1- viya tattha upasankami. Ayasma ca anuruddhotiadi
vuttanayameva.
     [241] Atthi pana voti pacchimapucchaya lokuttaradhammam puccheyya. So
pana theranam natthi, tasma tam pucchitum na yuttanti parikammobhasam pucchati.
Obhasamyeva sanjanamati parikammobhasam sanjanama. Dassananca rupananti
dibbacakkhuna rupadassananca sanjanama. Tanca nimittam na pativijjhamati
tanca karanam na janama, yena no obhaso ca rupadassananca antaradhayati.
     Tam kho pana vo anuruddha nimittam pativijjhitabbanti tam vo
karanam janitabbam. Ahampi sudanti anuruddha tumhe kim nu alulessanti,
ahampi imehi ekadasahi upakkilesehi alulitapubboti dassetum imam desanam
arabhi. Vicikiccha kho metiadisu mahasattassa alokam vaddhetva
dibbacakkhuna nanavidhani rupani disva "idam kho kin"ti vicikiccha udapadi.
Samadhi caviti parikammasamadhi cavi. Obhasoti parikammobhasopi antaradhayi.
Dibbacakkhuna rupam na passi. Amanasikaroti rupani passato vicikiccha
uppajjati, idani kinci na manasikarissamiti amanasikaro udapadi.
     Thinamiddhanti kinci amanasikarontassa thinamiddham udapadi.
     Chambhitattanti himavantabhimukham alokam vaddhetva danavarakkhasaajagaradayo
addasa, athassa chambhitattam udapadi. Ubbilanti 2- "maya
ditthabhayam 3- pakatiya olokiyamanam natthi, aditthe kinnama bhayan"ti cintayato
ubbilavitattam 4- udapadi. Sakidevati ekappayogeneva panca nidhikumbhiyopi
passeyya.
     Dutthullanti maya viriyam galham paggahitam, tena me ubbilam
uppannanti viriyam sithilamakasi, tato kayadaratho kayadutthullam kayalasiyam
udapadi.
@Footnote: 1 cha.Ma. patthayamano   2 cha.Ma. uppilanti  3 Ma. mahatibhayam  4 cha.Ma. uppilavitattam
     Accaraddhaviriyanti mama viriyam sithilam karoto dutthullam uppannanti puna
viriyam pagganhato accaraddhaviriyam udapadi. Patameyyati mareyya.
     Atilinaviriyanti mama viriyam pagganhato evam jatanti puna viriyam sithilam
karoto atilinaviriyam udapadi.
     Abhijappati devalokabhimukham alokam vaddhetva devasangham passato
tanha udapadi. Nanattasannati mayham ekajatikam rupam manasikarontassa
abhijappa uppanna, nanavidharupam manasikarissamiti kalena devalokabhimukham
kalena manussalokabhimukham vaddhetva nanavidhani rupani manasikaroto
nanattasanna udapadi.
     Atinijjhayitattanti mayham nanavidhani rupani manasikarontassa
nanattasanna udapadi, ittham va anittham va ekajatikameva manasikarissamiti
tatha manasikaroto atinijjhayitattam rupam udapadi.
     [243] Obhasanimittam manasi karomiti parikammobhasameva manasi karomi.
Na ca rupani passamiti dibabacakkhuna rupani na passami. Rupanimittam manasi
karomiti dibbacakkhuna visayarupameva manasikaromi.
     Parittanceva obhasanti parittakatthane obhasam. Parittani ca
rupaniti parittakatthane rupani. Vipariyayena dutiyavaro veditabbo. Paritto
samadhiti parittako parikammobhaso, obhasaparittatam 1- hi sandhaya idha
parikammasamadhi "paritto"ti vutto. Parittam me tasmim samayeti tasmim samaye
dibbacakkhupi parittakam hoti. Appamanavarepi eseva nayo.
      [245] Avitakkampi vicaramattanti pancakanaye dutiyajjhanasamadhim
avitakkampi avicaranti catukkanayepi pancakanayepi jhanattayasamadhim. Sappitikanti
dukatikajjhanasamadhim. Nippitikanti dukajjhanasamadhim. Satasahagatanti
tikacatukkajjhanasamadhim. Upekkhasahagatanti catukkanaye catutthajjhanasamadhim pancakanaye
pancamajjhanasamadhim.
@Footnote: 1 Ma. obhatam parittam, tam
     Kada pana bhagava imam tividham samadhim bhavesi? mahabodhimule nisinno
pacchimayame. Bhagavato hi pathamamaggo pathamajjhaniko ahosi, dutiyadayo
dutiyatatiyacatutthajjhanika. Pancakanaye pancamajjhanassa maggo natthiti so
lokiyo ahositi lokiyalokuttaramissakam sandhayetam vuttam. Sesam sabbattha
uttanamevati.
                    Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya
                     upakkilesasuttavannana nitthita.
                         ---------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 10 page 147-152. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=3747&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=3747&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=439              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=6017              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=5887              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=5887              Contents of The Tipitaka Volume 14 http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]