ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 11 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.1)

                        9. Kondannasuttavannana
      [217] Navame annakondannoti 9- pathamam dhammassa annatatta evam
gahitanamo thero. Sucirassevati kivacirassa? dvadasannam samvaccharanam. Ettakam
kalam kattha vihasiti. Chaddantabhavane mandakinipokkharaniya tire paccekabuddhanam
vasanatthane. Kasma? viharagarutaya. So hi punnava 10- mahasavako. Yatheva
@Footnote: 1 cha.Ma. cintetva cintetva    2 i. kilesamajjana...    3 cha.Ma. vattapathatta
@4 cha.Ma. vibhajitva vibhajitva  5 cha.Ma. ca   6 Si., i. passita rocita
@7 Si. nibbanamaddasam  8 cha.Ma. desesiti  9 cha.Ma. annasi...,evamuparipi
@10 cha.Ma. pannava...
Bhagavato, evamassa dasasahassacakkavale devamanussanam abbhantare guna patthatava.
Devamanussa tathagatassa santikam gantva gandhamaladihi pujam katva "aggadhammam
patividdhasavako"ti anantaram theram upasankamitva pujenti. Santikam agatanam ca
nama tatharupa dhammakatha va patisantharo va katabbo hoti. Thero ca
viharagaruko, tenassa so papanco viya upatthati. Iti viharagarutaya tattha
gantva vihasi.
     Aparampi karanam:- bhikkhacaravelaya tava sabbasavaka vassaggena 1-
gacchanti. Dhammadesanakale pana majjhatthane alankatabuddhasanamhi satthari nisinne
dakkhinahatthapasse dhammasenapati, vamahatthapasse mahamoggallanatthero nisidati,
tesam pitthibhage annakondannattherassa asanam pannapenti. Sesa bhikkhu tam
parivaretva nisidanti. Dve aggasavaka aggadhammapatividdhatta ca mahallakatta
ca there sagarava, theram mahabrahmanam 2- viya aggikkhandham viya asivisam viya ca
mannamana dhurasane nisidanta ottappanti harayanti. Thero cintesi "imehi
dhurasanatthaya kappasatasahassadhikam asankheyyam paramiyo purita, te idani dhurasane
nisidanta mama ottappanti harayanti, phasuviharam nesam karissami"ti. So
patirupe kale tathagatam upasankamitva "icchamaham bhante janapade vasitun"ti aha.
Sattha anujani.
     Thero senasanam samsametva pattacivaramadaya chaddantabhavane mandakinitiram
gato. Pubbe paccekabuddhanam paricariyaya kataparicaya atthasahassa hatthinaga
theram disvava "amhakam punnakkhettam agatan"ti nakhehi cankamanam nittinam katva
avaranasakha haritva therassa vasanatthanam patijaggitva vattam katva sabbe
sannipatitva mantayimsu "sace hi mayam `ayam therassa kattabbam karissati, ayam
karissati'ti patipajjissama, 3- thero bahunatikagamam gato viya yathadhoteneva
pattena gamissati, varena nam patijaggissama, ekassa pana vare patte sesehipi
@Footnote: 1 tika. vassapatipatiyati  2 cha.Ma. mahabrahmam  3 Si., i. patijaggissama
Nappamajjitabban"ti varam thapayimsu. Varikanago patova therassa mukhodakanca
dantakatthanca patthapeti, vattam karoti.
     Mandakinipokkharani nama cesa pannasayojana hoti. Tassa
pancavisatiyojanamatte thane sevalo va panakam va natthi, phalikavannam udakameva
hoti. Tato param pana katippamane udake addhayojanavitthatam sesapadumavanam
pannasayojanasaram parikkhipitva thitam. Tadanantaram tava mahantameva rattapadumavanam,
tadanantaram rattakumudavanam, tadanantaram setakumudavanam, tadanantaram niluppalavanam,
tadanantaram rattuppalavanam, tadanantaram sugandharattasalivanam, tadanantaram elalukalavu-
kumbhandadini madhurarasani valliphalani, tadanantaram addhayojanavittharameva ucchuvanam,
tattha pugarukkhakkhandhappamana ucchu, tadanantaram kadalivanam, yato duve pakkani
khadanta kilamanti, tadanantaram catippamanaphalam panasavanam, tadanantaram jambuvanam,
tadanantaram ambavanam, tadanantaram kapitthavananti. Sankhepato tasmim dahe
khaditabbayuttakam phalannama natthiti na vattabbam. Kusumanam pupphanasamaye vato renuvattim
utthapetva paduminipattesu thapeti, tattha udakaphusitani patanti. Tato adiccapakena
paccitva pakkaayoghatika 1- viya titthati, etam pokkharamadhu nama, tam
therassa aharitva denti. Mulalam nangalasisamattam hoti, tampi aharitva denti.
Bhisam mahabheripokkharappamanam hoti, tassa ekekasmim 2- pabbe padaghatakappamanam 3-
khiram hoti, tam aharitva denti. Pokkharatthini madhusakkharaya yojetva denti.
Ucchum pasanapitthe thapetva padena akkamanti. Tato raso paggharitva
sondiavate pureti, 4- adiccapakena paccitva khirapasanapindo viya titthati, tam
aharitva denti. Panasakadaliambapakkadisu kathava natthi.
     Kelasapabbate nagadanto 5- nama devaputto vasati. Thero kalena kalam
tassa vimanadvaram gacchati. So navasappipokkharamadhucunnayuttassa nirudakapayasassa
pattam puretva deti. So kira kassapabuddhakale visativassasahassani sugandhasappina
@Footnote: 1 cha.Ma. pakkapayoghanika       2 cha.Ma. ekasmim       3 i. ghatakappamanam
@4 cha.Ma. puretva           5 cha.Ma. nagadatto
Khirasalakam adasi. Tenassa evam 1- bhojanam uppajjati. Evam thero dvadasa
vassani vasitva attano ayusankharam olokento parikkhinabhavam natva "kattha
parinibbayissami"ti cintetva "hatthinagehi mam dvadasa vassani upatthahantehi
dukkaram katam, sattharam anujanapetva etesamyeva santike parinibbayissami"ti
akasena bhagavato santikam agamasi. Tena vuttam "sucirasseva yena bhagava
tenupasankami"ti.
     Namancati kasma namam saveti? theranhi keci sanjananti, keci na
Sanjananti. Tattha thero cintesi "ye mam ajananta `ko esa pandarasiso
obhaggo gopanasivanko mahallako satthara saddhim patisantharam karoti'ti cittam
padusessanti, te apayapuraka bhavissanti. Ye pana mam jananta `dasasahassacakkavale
sattha viya pannato pakato mahasavako'ti cittam pasadessanti, te saggupaga
bhavissanti"ti sattanam apayamaggam pidahitva saggamaggam vivaranto namam saveti.
     Buddhanubuddhoti buddho pathamam 2- cattari saccani bujjhi, paccha thero,
tasma buddhanubuddhoti vuccati. Tibbanikkamoti balhaviriyo. Vivekananti tinnam
vivekanam. Tevijjo, cetopariyayakovidoti chasu abhinnasu catasso vadati.
Itara dve kincapi na vutta, thero pana chalabhinnova. Imissa ca gathaya
pariyosane parisa sannisidi. Parisaya sannisinnabhavam natva thero satthara
saddhim patisantharam katva "parikkhina me bhante ayusankhara, parinibbayissami"ti
parinibbanakalam anujanapesi. Kattha parinibbayissasi kondannati. Upatthakehi
me bhante hatthinagehi dukkaram katam, tesam santiketi. Sattha anujani.
     Thero dasabalam padakkhinam katva "pubbam tamme bhante pathamadassanam,
idam pacchimadassanan"ti paridevante mahajane sattharam vanditva nikkhamitva
dvarakotthake thito "ma socittha ma paridevittha, buddha va hontu
buddhasavaka va, uppanna sankhara abhijjanaka nama natthi"ti mahajanam
ovaditva passantasseva mahajanassa vehasam abbhuggamma mandakinitire otaritva
@Footnote: 1 cha.Ma. tenassetam           2 Si. sattha pathamam, cha.Ma. pathamam sattha
Pokkharaniyam nhatva nivatthanivasano katuttarasango senasanam samsametva
phalasamapattiya tayo yame vitinametva balavapaccusasamaye parinibbayi. Therassa
saha parinibbana himavati sabbarukkha pupphehi ca phalehi ca onatavinata ahesum.
Varikanago therassa parinibbutabhavam ajananto patova mukhodakadantakatthani
upatthapetva vattam katva khadaniyaphalani aharitva cankamanakotiyam atthasi. So
yava suriyuggamana therassa nikkhamanam apassanto "kinnu kho etam, pubbe
ayyo patova cankamati mukham dhovati, ajja pana pannasalatopi na nikkhamati"ti
kutidvaram kampetva 1- olokento theram nisinnakameva disva hattham pasaretva
paramasitva assasapassase pariyesanto tesam appavattibhavam natva "parinibbuto
thero"ti sondam mukhe pakkhipitva maharavam viravi. Sakalahimavanto ekaninnado
ahosi. Attha nagasahassani sannipatitva theram jetthathakanagassa kumbhe
nisidapetva supupphitarukkhasakham 2- gahetva parivaretva sakalahimavantam
anuvicaritva sakatthanameva agata.
     Sakko vissukammam 3- amantesi "tata amhakam jetthabhata parinibbuto,
sakkaram karissama, navayojanikam sabbaratanamayam kutagaram mapehi"ti. So tatha
katva theram tattha nipajjapetva hatthinaganam adasi. Te kutagaram ukkhipitva
tiyojanasahassam himavantam punappunam avijjhimsu. 4- Tesam hatthato akasatthaka deva
gahetva sadhukilitam kilimsu. Tato vassavalahaka sitavalahaka vatavalahaka 5-
catummaharajika tavatimsati etenupayena yava brahmaloka kutagaram agamasi,
puna brahmano devananti anupubbena hatthinaganamyeva kutagaram adamsu. Ekeka
devata caturangulimattacandanaghatikam ahari, citako navayojaniko ahosi. Kutagaram
citakam aropayimsu. Panca bhikkhusatani akasenagantva sabbarattim sajjhayamakamsu.
Anuruddhatthero dhammam kathesi, bahunam devatanam dhammabhisamayo ahosi. Punadivase
arunuggamanavelayameva citakam nibbapetva sumanamakulavannanam dhatunam parissavanam
puretva bhagavati nikkhamitva veluvanaviharakotthakam sampatte aharitva satthu
@Footnote: 1 Si., Ma. vivaritva         2 supupphitarukkhasakha, i. supupphitam rukkhasakham
@3 cha., i. vissakammam, Ma. visukammam 4 Si., i. anuvijjhimsu  5 cha.Ma. unhavalahaka
Hatthe thapayimsu. Sattha dhatuparissavanam gahetva pathaviya hattham pasaresi, mahapathavim
bhinditva rajatabubbulasadisam cetiyam nikkhami. Sattha sahatthena cetiye dhatuyo
nidhesi. Ajjapi kira tam cetiyam dharatiyevati. Navamam.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 11 page 265-270. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=6878&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=6878&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=751              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=6281              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=5574              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=5574              Contents of The Tipitaka Volume 15 http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]