ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 11 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.1)

                         8. Sudattasuttavannana
      [242] Atthame kenacideva karaniyenati vanijjakammam adhippetam.
Anathapindiko ca rajagahasetthi ca annamannam bhaginipatika honti. Yada rajagahe
vutthanakabhandakam mahaggham hoti, tada rajagahasetthi tam gahetva pancasakatasatehi
savatthim gantva yojanamatte thito attano agatabhavam janapesi. 6- Anathapindiko
paccuggantva tassa mahasakkaram katva ekayanam aropetva savatthim pavisati.
So sace bhandam lahukam vikkayati, vikkinati, 7- no ce, bhaginighare thapetva
@Footnote: 1 cha.Ma. dipeti  2 cha.Ma. dese thita yakkhini, i. padese thita yakkhini
@3 cha.Ma. ahamhi ajja vattato  4 cha.Ma. dhita me uttarapi   5 cha.Ma. patilabhati
@6 cha.Ma., i. janapeti  7 i. lahum vikkiniyati vikkinati
Pakkamati. Anathapindikopi tatheva karoti. Svayam tadapi teneva karaniyena agamasi.
Tam sandhayetam vuttam.
      Tamdivasam pana rajagahasetthi yojanamatte thitena anathapindikena agatabhavajananattham
pesitam pannam na suni. Dhammassavanatthaya viharam agamasi. So dhammakatham
sutva svatanaya buddhappamukham bhikkhusamgham nimantetva attano ghare
uddhanakhanapanadaruphalanadini 1- karesi. Anathapindikopi "idani mayham paccuggamanam
karissati, idani karissati"ti gharadvarepi paccuggamanam alabhitva anto gharam
pavittho. Patisantharampi na bahum alattha. "kim mahasetthi kuladarakarupanam. 2- Nasi
magge kilamanto"ti 3- ettakova patisantharo ahosi, so tassa mahabyaparam
disva "kinnu te gahapati avaho va bhavissati"ti khandhake 4- agatanayena katham
pavattetva tassa mukhato buddhasaddam sutva pancavannam pitim patilabhi. Sa tassa
sise utthahitva 5- yava padapitthiya, padapitthiya utthaya yava sisa gacchati,
ubhato utthaya osarati, majjhe utthaya ubhato gacchati. So pitiya nirantaram phuttho
"buddhoti tvam gahapati vadasi, 6- buddhotaham gahapati vadami"ti evam tikkhattum
pucchitva "ghosopi kho eso dullabho lokasmim yadidam buddho"ti aha. Idam
sandhaya vuttam "assosi kho anathapindiko gahapati buddho kira loke uppanno"ti.
      Etadahosi akalo kho ajjati so tam 7- setthim pucchi "kuhim gahapati
sattha viharati"ti. Athassa so "buddha nama durasada asivisasadisa honti,
sattha sivathikayam 8- vasati, na sakka tattha tumhadisehi imaya velaya gantun"ti
acikkhi. Athassa etam ahosi. Buddhagataya satiya nipajjiti tamdivasam kirassa
bhandasakatesu va upatthakesu va cittampi na uppajji, sayamasampi na akasi,
sattabhumikam pana pasadam aruyha supannattalankatavarasayane "buddho buddho"ti
sajjhayam karontova nipajjitva niddam okkami, tena vuttam "buddhagataya satiya
nipajji"ti.
@Footnote: 1 cha.Ma. uddhanakhanapanadaruphalanadini, i.....phalanadini
@2 cha.Ma., i. mahasetthi kusalam darakarupanam  3 cha.Ma., i. kilantoti
@4 vinaYu. cula. 7/304/73 senasanakkhandhaka  5 cha.Ma., i. sisena utathaya
@6 i. tam gahapati vadesi  7 cha.Ma., i. sokira tam  8 Si., i. sitavane
      Rattiya sudam tikkhattum utthasi pabhatanti mannamanoti pathamayame tava
vitivatte utthaya buddham anussari, athassa balavappasado udapadi, pitialoko
ahosi, sabbam tamam vigacchi, dipasahassujjalanam 1- viya candutthanam suriyutthanam viya
ca jatam. So "pamadam apannomhi, vancitomhi, 2- suriyo uggato"ti utthaya
akasatale thitam candam oloketva "ekova yamo gato, anne dve
atthi"ti puna pavisitva nipajji. Etenupayena majjhimayamavasanepiti 3- tikkhattum
utthasi. Pacchimayamavasane pana balavapaccuseyeva utthaya akasatalam agantva 4-
mahadvarabhimukhova ahosi, sattabhumikadvaram sayameva vivatam ahosi. So pasada
oruyha antaravithim patipajji.
      Vivarimsuti "ayam mahasetthi `buddhupatthanam gamissami'ti nikkhanto,
pathamadassaneneva sotapattiphale patitthaya tinnam ratananam aggupatthako hutva asadisam
samgharamam katva catuddisassa ariyaganassa anavatadvaro bhavissati, na yuttamassa
dvaram pidahitun"ti cintetva vivarimsu. Antaradhayiti rajagaham kira akinnamanussam
antonagare nava kotiyo, bahinagare navati tam upanissaya attharasa manussakotiyo
vasanti. Avelaya matamanusse bahi niharitum asakkonta attalake thatva
bahidvare khipanti. Mahasetthi nagarato bahi nikkhantamattova allasariram padena
akkami, aparampi pitthipadena pahari. Makkhika uppatitva parikirimsu. Duggandho
nasaputam abhihani. Buddhappasado tanuttam gato. 5- Tenassa aloko antaradhayi.
Andhakaro paturahosi. Saddamanussavesiti "setthissa ussaham janessami"ti
suvannakimkinikam ghatento viya madhurassarena saddam anussavesi.
      Satam  kannasahassaniti purimapadanipi iminava sahassapadena saddhim
sambandhani 6- tatheva 7- hi satam kannasahassani, satam sahassani hatthi satam
sahassani, assa satam sahassani rathati ayamettha attho. Iti ekekasatasahassameva
dipitam. Padavitiharassati padavitiharo nama samagamane dvinnam padanam antare
@Footnote: 1 cha.Ma., i....ujjalam          2 cha.Ma. apanno vatamhi, i. bujjhitomhi
@3 cha.Ma. majjhimayamavasanepi pacchimayamavasanepiti      4 Si., i.gantva
@5 Si., i. tanubhuto, Ma. tanukam gato    6 cha.Ma., i. sambandhaniyani   7 cha.Ma. yatheva
Mutthiratanamattam. Kalam nagghanti solasinti tam ekam padavitiharam solasabhage
katva tato eko kotthaso puna solasadha, tato eko solasadhati evam
solasavare solasadha bhinnassa eko kotthaso solasikalam 1- nama, tam solasikalam
etani cattari satasahassani na agghanti. Idam vuttam hoti:- satam hatthisahassani
satam assasahassani satam rathasahassani satam kannasahassani, ta ca kho
amukkamanikundala sakalajambudiparajadhitaro vati imasma ettaka labha viharam
gacchantassa tasmim solasikalasankhate padese pavattacetanava uttaritarati. Idam pana
viharagamanam kassa vasena gahitanti? viharam gantva anantarayena sotapattiphale
patitthahantassa. "gandhamaladihi pujam karissami, cetiyam vandissami, dhammam
sossami, dipadhupapujam 2- karissami, samgham nimantetva danam dassami, sikkhapadesu
va saranesu va patitthahissami"ti gacchatopi vasena vattatiyeva.
      Andhakaro antaradhayiti so kira cintesi "aham ekakoti sannam
karomi, anuyuttapi me atthi, kasma bhayami"ti suro ahosi. Athassa balava 3-
buddhappasado udapadi. Tasma andhakaro antaradhayiti. Sesavaresupi eseva nayo.
Apica purato purato gacchanto bhimsanake susanamagge atthikasankhalikasamamsalohitantiadinipi
4- anekavidhani kunapani addasa. Sonasingaladinam saddam assosi. Tam
sabbam parissayam punappunam buddhagatam pasadam vaddhetva maddanto agamasiyeva.
      Ehi sudattati so kira setthi gacchamanova cintesi "imasmim loke
bahu puranakassapadayo titthiya `mayam buddha mayam buddha'ti vadanti, katham nu kho
aham satthu buddhabhavam janeyyan"ti. Athassa etadahosi "mayham gunavasena uppannam
namam mahajano janati, kuladattiyam pana me namam annatra maya na koci
janati. Sace buddho bhavissati, kuladattikanamena mam alapissati"ti. Sattha tassa
cittam natva evamaha.
      Parinibbutoti kilesaparinibbanena parinibbuto. Asattiyoti tanhayo.
Santinti kilesavupasamam. Pappuyyati patva. Idanca pana vatva sattha tassa
@Footnote: 1 cha.Ma., i. solasikala   2 cha.Ma., i. dipapujam   3 i. ayam patho na dissati
@4 cha.Ma....adini
Anupubbikatham kathetva matthake cattari saccani pakasesi. Setthi dhammadesanam sutva
sotapattiphale patitthaya buddhappamukham bhikkhusamgham nimantetva punadivasato patthaya
mahadanam datum arabhi. Bimbisararajadayo setthissa sasanam pesenti "tvam
agantuko, yam nappahoti, tam ito aharapehi"ti. So "alam tumhe bahukicca"ti
sabbe patikkhipitva pancahi sakatasatehi anitavibhavena sattaham mahadanam adasi.
Danapariyosane ca bhagavantam savatthiyam vassavasam patijanapetva rajagahassa ca
savatthiya ca antare yojane yojane satasahassam datva pancacattalisavihare 1-
karento savatthim gantva jetavanamahaviharam karetva buddhappamukhassa bhikkhusamghassa
niyyadesi. 2- Atthamam.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 11 page 295-299. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=7626&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=7626&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=826              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=6787              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=6062              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=6062              Contents of The Tipitaka Volume 15 http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]