ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 11 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.1)

                        12. Alavakasuttavannana
      [246] Dvadasame alaviyanti alaviti tam ratthampi nagarampi vuccati. 4-
Tanca bhavanam nagarassa avidure gavutamatte thitam, bhagava tattha viharanto tam nagaram
upanissaya alaviratthe 5- viharatiti vutto. Alavakassa yakkhassa bhavaneti ettha
pana ayam anupubbikatha:- alavako kira raja vividhanatakupabhoge chaddetva
corapatibahanattham patirajanisedhanattham byayamakaranatthanca 6- sattame divase 7- migavam
gacchanto ekadivasam balakayena saddhim katikam akasi "yassa passena migo palayati,
tasseva so bharo"ti. Atha tasseva passena migo palayi, javasampanno raja
dhanum gahetva pattikova tiyojanam tam migam anubandhi. Enimiga ca tiyojanavegaeva
honti. Atha parikkhinajavam tam migam udakatthanam 8- pavisitva thitam vadhitva
dvidha chetva anatthikopi mamsena "nasakkhi migam gahetun"ti apavadamocanattham
kajenadaya agacchanto nagarassavidure bahalapattapalasam mahanigrodham disva
parissamavinodanattham tassa mulamupagato. Tasmim ca nigrodhe alavako yakkho
maharajasantika bhavanam labhitva majjhantikasamaye tassa rukkhassa chayaya phutthokasam
pavitthe panino khadanto pativasati. So tam disva khaditum upagato. Raja
tena saddhim katikam akasi "munca mam, aham te divase divase manussanceva 9-
thalipakanca pesessami"ti. Yakkho "tvam rajupabhogena pamatto na sarissasi, aham
@Footnote: 1 Si. valahakamivaddhaguti       2 cha.Ma., i. ghammabhitatta   3 Si. pasaviti
@4 cha.Ma., i. ayampatho na dissati    5 cha.Ma. alaviyam, i. alaviyam viharantoti
@6 i. byamakaranatthanca      7 cha.Ma., i. sattame sattame divase
@8 cha.Ma. parikkhinajavam tam udakam viya      9 cha.Ma., i. manussanca
Pana bhavanam anupagatanca ananunnatanca khaditum na labhami, svaham bhavantampi
jiyeyyan"ti na munci. Raja "yam divasam na pesemi, tam divasam 1- mama geham
gantva 1- mam gahetva khada"ti attanam anujanitva tena mutto nagarabhimukho
agamasi,
     balakayo magge khandhavaram bandhitva thito rajanam disva "kim maharaja
ayasamattabhaya evam kilantosi"ti vadanto paccuggantva patiggahesi. Raja tam
pavattim anarocetva nagaram gantva katapataraso nagaraguttikam amantetva
etamattham arocesi. Nagaraguttiko "kim deva kalaparicchedo kato"ti aha. Na kato
bhaneti. Dutthu katam deva, amanussa hi paricchinnamattameva labhanti, aparicchinne
pana janapadassabadho bhavissati, hotu deva, kincapi evamakasi, appossukko
tvam rajjasukhamanubhohi, ahamettha katabbam karissamiti. So kalasseva vutthaya
bandhanagaradvare thatva ye ye vajjha honti, te te sandhaya "yo jivitatthiko,
so nikkhamatu"ti bhanati. Yo pathamam nikkhamati, tam geham netva nhapetva bhojetva
ca "imam thalipakam yakkhassa dehi"ti peseti. Tam rukkhamulam pavitthamattamyeva
yakkho bheravam attabhavam nimminitva mulakandam viya khadi. Yakkhanubhavena kira
manussanam kesadini upadaya sakalasariram navanitapindam viya hoti, yakkhassa bhattam
gahapetum gatapurisa tam disva bhita yathamittam arocesum. Tato pabhuti "raja
core gahetva yakkhassa deti"ti manussa corakammato pativirata. Tato
aparena samayena navacoranam abhavena puranacorananca parikkhayena bandhanagarani
sunnani ahesum.
     Atha nagaraguttiko ranno arocesi. Raja attano dhanam nagararacchasu
chaddapesi "appevanama koci lobhena ganheyya"ti. Tam padenapi koci nacchupi.
So core alabhanto amaccanam arocesi. Amacca "kulapatipatiya ekamekam
jinnakam pesema, so pakatiyapi maccupathe vattati"ti ahamsu. Raja "amhakam
pitaram amhakam pitamaham pesetiti manussa khobham karissanti, ma vo etam ruci"ti
@Footnote: 1-1 cha.Ma. ime patha na disasanti
Nivaresi. 1- "tenahi deva darakam pesema uttanaseyyakam, tathavidhassa hi `mata
me'ti `pita me'ti sineho natthi"ti ahamsu. Raja anujani. Te tatha akamsu.
Nagare darakamataro ca darake gahetva gabbhiniyo ca palayitva parajanapade
darake samvaddhetva anenti. Evam dvadasa vassani gatani.
     Tato ekadivasam sakalanagaram vicinitva ekampi darakam alabhitva amacca
ranno arocesum "natthi deva nagare darako thapetva antepure tava puttam
alavakakumaran"ti. Raja "yatha mama putto piyo, evam sabbalokassa, attana
pana piyataram natthi, gacchatha 2- tampi datva mama jivitam rakkhatha"ti. Tena ca
samayena alavakakumarassa mata puttam nhapetva mandetva dukulacumbatake
katva anke sayapetva nisinna hoti. Rajapurisa ranno anaya tattha
gantva tam vippalapantiya 3- tassa solasannanca devisahassanam saddhim dhatiya tam
adaya pakkamimsu "sve yakkhabhakkho bhavissati"ti. Tamdivasanca bhagava paccusasamaye
paccutthaya jetavanavihare mahagandhakutiyam 4- mahakarunasamapattim samapajjitva
buddhacakkhuna lokam volokento 5- addasa alavakassa kumarassa anagamiphalupapattiya 6-
upanissayam yakkhassa ca sotapattiphalupapattiya, 6- desanapariyosaneva 7- caturasitiya
panasahassanam dhammacakkhum patilabhassati. So vibhataya rattiya purimabhattakiccam
katva sunitthitabhattakicco kalapakkhuposathadivase vattamane okkante 8- suriye eko
adutiyo pattacivaramadaya padamatteneva 9- savatthito timsayojanani gantva tassa
yakkhassa bhavanam pavisi. Tena vuttam "alavakassa yakkhassa bhavane"ti.
     Kim pana bhagava yasmim nigrodhe alavakassa bhavanam, tassa mule vihasi,
udahu bhavaneyevati? bhavaneyeva. Yatheva hi yakkha attano bhavanam passanti, tatha
bhagavapi. So tattha gantva bhavanadvare atthasi. Tada alavako himavante
yakkhasamagamam tato hoti. Tato alavakassa dvarapalo gadrabho nama yakkho
@Footnote: 1 cha.Ma., i. rucciti varesi 2 Ma. gacchatha re 3 Si. vilapantiya 4 cha.Ma. gandhakutiyam
@5 cha.Ma. olokento  6 cha.Ma., i....phaluppattiya  7 cha.Ma., i. desanapariyosane ca
@8 Si., i. ogate, Ma. uggate, cha.oggate,     9 cha.Ma., i. padamaggeneva
Bhagavantam upasankamitva vanditva "kim bhante bhagava vikale agato"ti aha.
Ama gadrabha agatomhi, sace te agaru, vihareyyamekarattim 1- alavakassa bhavaneti.
Na me bhante garu, apica kho so yakkho kakkhalo pharuso, matapitunampi
abhivadanadini na karoti, ma ruci 2- bhagavato idha vasoti. Janami gadrabha tassa
bhavanam, 3- na koci mamantarayo bhavissati. Sace te agaru, vihareyyamekarattinti.
     Dutiyampi gadrabho yakkho bhagavantam etadavoca "aggitattakapalasadiso bhante
alavako, matapitaroti va samanabrahmanati va dhammoti va na janati,
idhagatanam pana cittakkhepampi karoti, hadayampi phaleti, padepi gahetva parasamuddam
va paracakkavalam va khipati"ti. Dutiyampi bhagava aha "janami gadrabha, sacepi
te agaru, vihareyyamekarattin"ti. Na me bhante garu, apica kho so yakkho
attano anarocetva anujanantam mam jivitapi voropeyya, arocemi bhante
tassati. Yathasukham gadrabha arocehiti. "tenahi bhante tvameva janahi"ti
bhagavantam abhivadetva himavantabhimukho pakkami. Bhavanadvarampi sayameva bhagavato
vivaramadasi. Bhagava antobhavanam pavisitva yattha abhilakkhitesu mangaladivasadisu
nisiditva alavako sirim anubhoti, tasmimyeva dibbaratanamaye pallanke nisiditva
suvannabham munci. Tam disva yakkhassa itthiyo agantva bhagavantam vanditva
samparivaretva nisidimsu. Bhagava "pubbe tumhe danam datva silam samadiyitva
pujaneyye 4- pujetva imam sampattim patta, idanipi tatheva karotha, ma
annamannam issamacchariyabhibhuta viharatha"tiadina nayena tasam pakinnakadhammakatham
kathesi. Ta bhagavato madhuranigghosam sutva sadhukarasahassani datva bhagavantam
samparivaretva nisidimsuyeva. Gadrabhopi himavantam gantva alavakassarocesi
"yagghe marisa janeyyasi, vimane te bhagava nisinno"ti. So gadrabhassa sannam
akasi 5- "tunhi 6- hohi, gantva kattabbam karissama"ti 7- purisamanena kira
lajjito ahosi, tasma "ma koci parisamajjhe suneyya"ti evamakasi.
@Footnote: 1 cha.Ma.....rattam, evamuparipi   2 cha.Ma. rucci   3 cha.Ma., i. sabhavam
@4 cha.Ma. pujaneyyam  5 Ma. sannamadasi  6 Ma. tunhibhuto  7 cha.Ma., i. karissamiti
     Tada satagirihemavata 1- bhagavantam jetavaneyeva vanditva "yakkhassa samagamam
gamissama"ti saparivara nanayanehi akasena gacchanti. Akase ca yakkhanam
sabbattha maggo natthi, 2- akasatthani vimanani pariharitva maggatthaneneva
maggo hoti. Alavakassa pana vimanam bhummattham suguttam pakaraparikkhittam
susamvihitadvaraattalakagopuram uparikamsajalasanchannamanjusasadisam tiyojanam ubbedhena,
tassa upari maggo hoti. Te tam padesam agamma gantum nasakkhimsu. Buddhananhi
nisinnokasassa uparibhage 3- yava bhavagga koci gantum na sakkoti. Te
"kimidan"ti avajjitva 4- bhagavantam disva akase khittaleddukam 5- viya oruyha
vanditva dhammam sutva padakkhinam katva "yakkhasamagamam gacchama bhagava"ti tini
vatthuni pasamsanta yakkhasamagamam agamamsu. Alavako te disva "idha nisidatha"ti
patikkamma okasamakasi. 6- Te alavakassa nivedesum "labha te alavaka, 7- yassa
te bhavane bhagava viharati, gacchavuso bhagavantam payirupasassu"ti. Evam bhagava
bhavaneyeva vihasi, na yasmim nigrodhe alavakassa bhavanam, tassa muleti, tena
vuttam "ekam samayam bhagava alaviyam viharati alavakassa yakkhassa bhavane"ti.
     Athakho alavako yakkho .pe. Etadavoca "nikkhama samana"ti
kasma panayam etadavoca? rosetukamataya. Tatrevam adito pabhuti sambandho
veditabbo:- ayam hi yasma asaddhassa saddhakatha dukkatha hoti dussiladinam
siladikatha viya, tasma tesam yakkhanam santika bhagavato pasamsam sutvayeva aggimhi
pakkhittalonasakkhara viya abbhantare kopena tatatatayamanahadayo hutva "ko so
bhagava nama, yo mama bhavanam pavittho"ti aha. Te ahamsu "na tvam avuso
janasi bhagavantam amhakam sattharam, yo tusitabhavane thito pancamahavilokitam
viloketva"tiadina nayena yava dhammacakkappavattana kathenta patisandhiadisu
dvattimsapubbanimittani vatva "imanipi tvam avuso acchariyani na addasa"ti
codesum. So disvapi kodhavasena "naddasan"ti aha. Avuso alavaka
@Footnote: 1 cha.Ma., i. satagirahemavata        2 Si. neva yakkhanam sabbattha maggo atthi
@3 cha.Ma., i. uparibhagena     5 cha.Ma. avajjetva      5 cha.Ma., i. khittaleddu
@6 cha.Ma., i. okasamadasi           7 i. labha vata te alavaka, yassa te
Passeyyasi va tvam, na va, ko taya attho passata va apassata va, kim
tvam karissasi amhakam satthuno, yo tvam tam upanidhaya calakkakudhamahausabhasamipe
tadahujatavacchako viya, tidha pabhinnamattavaranasamipe bhinkapotako viya,
bhasuravilambitakesarasobhitakkhandhassa samipe jarasingalo viya, migaranno
diyaddhayojanasatapavaddhakayasupannarajasamipe chinnapakkhakakapotako viya khayasi, gaccha yante
karaniyam, tam karohiti. Evam vutte duttho alavako utthahitva manosilatale
vamapadena thatva "passathadani tumhakam va sattha mahanubhavo, aham va"ti
dakkhinapadena satthiyojanamattam kelasapabbatakutam akkami, tam ayokutapahato viya
niddhantaayopindo papatika 1- munci, so tatra thatva "aham alavako"ti
ugghosesi. Sakalajambudipam saddo phari.
     Cattaro kira sadda sakalajambudipe suyyimsu 2- :- yanca punnako
yakkhasenapati dhananjayam korabyarajanam jutam khanitva appothetva 3- "aham jinin"ti
ugghosesi, yanca sakko devanamindo kassapassa bhagavato sasane osakkante
vissukammadevaputtam sunakham karitva "aham papabhikkhu ca papabhikkhuniyo ca
upasakupasikayo ca sabbeva ca adhammavadino khadami"ti ugghosesi, 4- yanca
kusajatake pabhavatihetu sattahi rajuhi nagare uparuddhe pabhavatim attana saha
hatthikkhandhe aropetva nagara nikkhamma "aham sihassarakusamaharaja"ti 5- mahapuriso
ugghosesi, yanca kelasamuddhani thatva alavakoti. Tada hi sakalajambudipe dvare
thatva ugghositasadiso 6- ahosi. Tiyojanasahassavittharato 7- ca himavapi sankampi
yakkhassanubhavena.
     So vatamandalam samutthapesi "eteneva samanam palapessami"ti. Te
puratthimadibheda vata samutthahitva addhayojanayojanadviyojanatiyojanappamanani
pabbatakutani padaletva vanagaccharukkhadini uppiletva 8- alavinagaram pakkhanta 9-
@Footnote: 1 cha.Ma., i. papatikayo     2 cha.Ma., i. suyimsu        3 cha.Ma., i. apphotetva
@4 cha.Ma. ugghosapesi    5 cha.Ma. sihassaramahakusaraja   6 cha.Ma., i. ugghositasadisam
@7 cha.Ma., i....vitthato  8 cha.Ma. ummulam katva, i. ummuletva  9 ka. pakkhanda
Jinnahatthisaladini cunnanta 1- chadanitthaka akase bhamanta. 2- Bhagava "ma
kassaci uparodho hotu"ti adhitthasi. Te vata dasabalam patva civarakannamattampi
caletum nasakkhimsu. Tato mahavassam samutthapesi "udakena ajjhottharitva
samanam maremi"ta. 3- Tassanubhavena uparupari satapatalasahassapataladibheda valahaka
utthahitva pavassimsu. Vutthidharavegena pathavi chidda ahosi. Vanarukkhadinam upari
mahogho agantva dasabalassa civare ussavabindumattampi temetum nasakkhi. Tato
pasanavassam samutthapesi. Mahantani mahantani pabbatakutani dhumayantani
pajjalantani akasenagantava dasabalam patva dibbamalagulani sampajjimsu. Tato
paharanavassam samutthapesi. Ekatodhara ubhatodhara asisattikhurappadayo dhumayanta
pajjalanta akasenagantva dasabalam patva dibbapupphani ahesum. Tato
angaravassam samutthapesi. Kimsukavanna angara akasenagantva dasabalassa
padamule dibbapupphani hutva vikirayimsu tato kukkulavassam samutthapesi. Accunho
kukkulo 4- akasenagantva dasabalassa padamule candanacunnam hutva nipati. 5-
Tato valikavassam samutthapesi. Atisukhuma valika dhumayanta pajjalanta
akasenagantva dasabalassa padamule dibbapupphani hutva nipatimsu. Tato
kalalavassam samutthapesi. Tam kalalavassam dhumayantam pajjalantam akasenagantva
dasabalassa padamule dibbagandham hutva nipati. Tato andhakaram samutthapesi
"bhimsetva samanam palapessami"ti. Tam caturangasamannagatam andhakarasadisam hutva
dasabalam patva suriyappabhavihatamiva andhakaram antaradhayi.
     Evam yakkho imahi navahi vatavassapasanapaharanangarakukkulavalikakalalandhakaravutthihi
bhagavantam palapetum asakkonto nanavidhapaharanatthaya anekappakararupabhutaganasamakulaya
caturanginiya senaya sayameva bhagavantam abhigato, te bhutagana
anekappakare vikare katva "ganhatha hanatha"ti bhagavato upari agacchanta viya
honti, apica kho niddhantalohapindam viya makkhika, bhagavantam alliyitum asamatthava
@Footnote: 1 cha.Ma. cunnenta  2 cha.Ma., i. vidhamenta   3 cha.Ma., i. maressamiti
@4 cha.Ma., i. accunha kukkula    5 cha.Ma., i. nipatimsu
Ahesum. Evam santepi yatha bodhimande maro agatavelayameva nivatto, tatha
anivattitva upaddharattimattam byakulamakamsu. Evam upaddharattimattam
anekappakaravibhimsanakadassanenapi bhagavantam ca caletum asakkonto alavako cintesi
"yannunaham kenaci ajeyyam dussavudham munceyyan"ti.
     Cattari kira avudhani lokasmim setthani:- sakkassa vajiravudham
vessavannassa gadavudham yamassa nayanavudham alavakassa dussavudhanti. Yadi hi sakko
ruddho 1- vajiravudham sinerumatthake pahareyya, atthasatthisahassadhikayojanasatasahassam
vinivijjhitva hetthato gaccheyya. Vessavannena kujjhanakale vissajjita gada 2-
bahunnam yakkhasahassanam sisam patetva puna hatthapasam agantva titthati.
Yamena ruddhena nayanavudhena olokitamattena 3- anekani kumbhandasahassani
tattakapale tila viya pharantani vinassanti. Alavako ruddho sace akase
dussavudham munceyya, dvadasavassani devo na vasseyya. Sace pathaviyam munceyya.
Sabbarukkhatinadini sussitva dvadasavassantare na puna viruheyyum. Sace samudde
munceyya, tattakapale udakabindu viya sabbamudakam susseyya. Sace sinerusadisepi
pabbate munceyya, khandakhandam hutva vikireyya, so evam mahanubhavam dussavudham
uttariyakatam 4- muncitva aggahesi. Yebhuyyena dasasahassilokadhatudevata vegena
sannipatimsu "ajja bhagava alavakam damessati, tattha dhammam sossama"ti.
Yuddhadassanakamapi devata sannipatimsu. Evam sakalampi akasam devatahi punnam
ahosi. 5-
     Atha alavako bhagavato samipe uparupari vicaritva vatthavudham munci. Tam
asanivicakkam viya akase bheravasaddam karontam dhumayantam pajjalantam bhagavantam
patva yakkhassa manamaddanattham padapunjacolam 6- hutva padamule nipati. Alavako
tam disva chinnavisano viya usabho uddhatadatho viya sappo nittejo nimmado
@Footnote: 1 cha.Ma. duttho, i. ruttho, evamuparipi  2 i. visajjitam tadavudham
@3 cha.Ma. olokitamatte  4 cha.Ma. uttarisatakam, i. uttarasatakam
@5 cha.Ma., i. paripunnam     6 cha.Ma., i. padapunchanacolam
Nipatitamanatthaddho 1- hutva cintesi "dussavudham 2- me samanam nabhibhosi, 3- kim nu
kho karanan"ti "idam karanam, mettaviharayutto samano, handa nam rositva
mettaya viyojemi"ti imina sambandhenetam vuttam:- athakho alavako yakkho
yena bhagava .pe. Nikkhama samanati. Tatthayamadhippayo:- kasma maya
ananunnato mama bhavanam pavisitva gharasamiko viya itthagarassa majjhe nisinnosi,
ananuyuttametam samanassa yadidam adinnaparibhogo itthisamsaggo ca. Tasma yadi tvam
samanadhamme thito, nikkhama samanati. Eke pana "etani annani ca pharusavacanani
vatva evayam etadavoca"ti bhananti.
     Atha bhagava "yasma thaddho patithaddhabhavena vinetum na sakka, so hi
patithaddhabhave kayiramane seyyathapi candassa kukkurassa nasaya pittam bhindeyya, 4-
so bhiyyoso mattaya candataro assa, evam thaddhataro hoti, muduna pana so
sakka vinetun"ti natva sadhavusoti piyavacanena tassa piyavacanam 5- sampaticchitva
nikkhami. Tena vuttam sadhavusoti bhagava nikkhamiti.
     Tato alavako "subbaco vatayam samano ekavacaneneva nikkhanto, evam
nama nikkhametum sukham samanam akaranenaham 6- sakalarattim yuddhena abbhuyyasin"ti
muducitto hutva puna cintesi "idanipi na sakka janitum, kim nu kho
subbacataya nikkhanto udahu kodhano, handaham vimamsami"ti. Tato pavisa samanati
aha. Atha subbacoti mudubhutacittassa cittavavatthanakaranattham 7- puna piyavacanam vadanto
sadhavusoti bhagava pavisi. Alavako punappunam tameva subbacabhavam vimamsanto
dutiyampi tatiyampi nikkhama pavisati aha. Bhagavapi tatha akasi. Yadi na kareyya,
pakatiyava 8- thaddhayakkhassa cittam thaddhataram hutva dhammakathaya bhajanam na bhaveyya.
Tasma yatha nama mata rodantam puttakam yam so icchati, tam datva va katva
va sannapesi, tatha bhagava kilesarodanena rodantam yakkham sannapetum yam so
bhanati, tam akasi. Yatha ca dhati thannam apivantam darakam yankinci 9- datva
@Footnote: 1 cha.Ma., i. nipatitamanaddhajo  2 cha.Ma., i. dussavudhampi  3 ka. navibhosi,
@Ma. nadhibhosi 4 tika. yasinceyyati 5 cha.Ma., i. vacanam 6 cha.Ma., i. akaranenevaham
@7 cha.Ma. mudubhutacittavavatthanakaranattham   8 cha.Ma., i. pakatiyapi   9 cha.Ma. kinci
Upalaletva payeti, tatha bhagava yakkham lokuttaradhammakhiram payetum tassa
kathitavacanakaranena 1- upalalento evamakasi. Yatha ca puriso labumhi catumadhuram
puretukamo tassa abbhantaram sodheti, evam bhagava yakkhassa citte lokuttaracatumadhuram
puretukamo tassabbhantare kodhamalam sodhetum yava tatiyam nikkhamanapavisanam akasi.
     Athalavako "subbaco ayam samano, `nikkhama'ti vutto nikkhamati, `pavisa'ti
vutto pavisati, yannunaham imam samanam evameva sakalarattim kilametva pade
gahetva paragangaya khipeyyan"ti papakam cittam uppadetva catutthavaram aha
nikkhama samanati. Tam natva bhagava na khvahantanti aha. Evam 2- vutte
taduttarikaraniyam pariyesamano panham pucchitabbam mannissati, tam dhammakathaya sukham
bhavissatiti natva na khvahantanti aha. Tattha naiti patikkhepe. Khoti
avadharane. Ahanti attanidassanam. Tanti hetuvacanam. Tenevettha "yasma tvam
evam cintesi, tasma aham avuso neva nikkhamissami, yam te karaniyam, tam
karohi"ti evamattho datthabbo.
     Tato alavako yasma pubbepi akasena gamanavelayam "kim nu kho
evam 3- suvannavimanam, udahu rajatamanivimananam annataram, handa nam passama"ti 4-
evam attano vimanam agate iddhimante tapasaparibbajake panham pucchitva
vissajjetum asakkonte cittakkhepadihi vihetheti, tasma bhagavantampi tatha
vihethessamiti mannamano panham tantiadimaha.
     Kuto panassa panhoti? 5- tassa kira matapitaro kassapabhagavantam
Payirupasitva attha panhe saha vissajjanena uggahesum, te daharakale alavakam
pariyapunapesum, so kalaccayena vissajjanam sammussi. Tato "ime panhapi ma
vinassantu"ti suvannapatte jatihingulakena lekhapetva vimane nikkhipi. Evameva
te 6- putthapanha buddhavisayava honti. Bhagava tam sutva yasma buddhanam
@Footnote: 1 cha.Ma. patthitavacanakaranena     2 cha.Ma. evam va       3 cha.Ma., i. etam
@4 Ma. passissamati          5 cha.Ma., i. panhati     6 cha.Ma., i. evamete
Pariccattalabhantarayo va jivitantarayo va sabbannutananabyamappabhanam patighato 1-
va na sakka kenaci katum, tasma nam loke asadharanam buddhanubhavam dassento
na khvahantam avuso passami sadevake loketiadimaha.
     Evam bhagava tassa badhanacittam patisedhetva panhapucchane ussaham
janento aha apica tvam avuso puccha, yadakankhasiti. Tassattho:- puccha, yadi
akankhasi, na me panhavissajjane bharo atthi. Athava puccha yam akankhasi,
sabbantam te 2- vissajjessamiti sabbannupavaranam pavareti 3- asadharanam
paccekabuddhaaggasavakamahasavakehi. Evam bhagavata sabbannupavaranaya pavaritaya athakho
alavako yakkho bhagavantam gathaya ajjhabhasiti.
     Tattha kimsudha vittanti kimsu idha vittam. Vittanti dhanam. Tam hi pitisankhatam
vittim karoti, tasma "vittan"ti vuccati. Sucinnanti sukatam. Sukhanti
kayikacetasikam satam. Avahatiti avahati aneti deti appeti. Haveiti dalhatthe
nipato. Sadutaranti atisayena sadu. "sadhutaran"tipi patho. Rasananti rasasannitanam
dhammanam. Kathanti kena pakarena. Kathamjivino jivitam kathamjivijivitam. 4- Gathabandhasukhattham
pana sanunasikam vuccati. Kathamjivijivitanti va patho, tassa "jivantanam kathamjivin"ti
attho. Evam imaya gathaya "kimsu idha loke purisassa vittam settham, kimsu
sucinnam sukhamavahati, 5- kimsu have sadhutaram rasanam, kathamjivijivitam setthamahu"ti 5-
ime cattaro panhe pucchi.
     Athassa bhagava kassapadasabalena vissajjitanayeneva vissajjento imam
gathamaha saddhidha vittanti. Tattha yatha hirannasuvannadivittam upabhogasukham avahati,
khuppipasadidukkham patibahati, daliddiyam vupasameti, muttadiratanapatilabhahetu hoti,
lokasantatim ca avahati, evam lokiyalokuttara saddhapi yathasambhavam lokiyalokuttaram
vipakasukhamavahati, saddhadhurena patipannanam jatijaradidukkham patibahati, gunadaliddiyam
vupasameti, satisambojjhangadiratanapatilabhahetu hoti.
@Footnote: 1 cha.Ma....byamappabhadipatighato, i....byamappabhadipatighate  2 cha.Ma., i. sabbam te
@3 cha.Ma., i. sabbannupavaranam pavaresi  4 cha.Ma., i. kathamjivi jivitam, evamuparipi
@5-5 cha.Ma. kim rasanam sadutaram, katham jivitam setthamahuti,
@i. kim .pe. katham jivino jivitam
                 "saddho silena sampanno    yasobhogasamappito
                  yam yam padesam bhajati        tattha tattheva pujito"ti 1-
vacanato lokasantatim ca avahatiti katva "vittan"ti vuttam. Yasma panetam 2-
saddhavittam anugamikam anannasadharanam sabbasampattihetu, lokiyassa
hirannasuvannadivittassapi nidanam. Saddhoyeva hi danadini punnani katva vittam
adhigacchati, assaddhassa pana vittam yavadeva anatthaya hoti, tasma setthanti vuttam.
Purisassati ukkatthaparicchedadesana. Tasma na kevalam purisassa, itthiadinampi
saddhavittameva setthanti veditabbam.
     Dhammoti dasakusaladhammo, danasiladidhammo va. 3- Sucinnoti sukato
sucarito. Sukhamavahatiti sonasetthiputtaratthapaladinam viya manussasukham, sakkadinam
viya dibbasukham, pariyosane mahapadumadinam viya nibbanasukhanca avahati.
     Saccanti ayam saccasaddo anekesu atthesu dissati. Seyyathidam? "saccam bhane
Na kujjheyya"tiadisu 4- vacasacce. "sacce thita samanabrahmana ca"tiadisu 5-
viratisacce. "kasma nu saccani vadanti nana, pavadiyase kusalavidana"tiadisu 6-
ditthisacce. Cattarimani bhikkhave brahmanasaccani"tiadisu 7- brahmanasacce.
"ekam hi saccam na dutiyamatthi"tiadisu 8- paramatthasacce. "catunnam saccanam
kusala"tiadisu 9- ariyasacce. Idha pana paramatthasaccam nibbanam viratisaccanca
abbhantaram katva vacasaccam adhippetam, yassanubhavena udakadini vase vattenti,
jatijaramanaparam taranti. Yathaha:-
@Footnote: 1 khu. dhamMa. 25/303/68 cittagahapativatthu         2 cha.Ma. pana tesam
@3 cha.Ma. danasilabhavanadhammo va, i. dasakusalakammapathadhammo, danasilabhavanadhammo va
@4 khu. dhamMa. 25/234/56 mahamoggallanattherapanhavatthu
@5 khu. ja. 28/358/140 mahasutasomajataka (sya)
@6 khu. sutta. 25/892/508 culaviyuhasutta  7 an. catukka. 21/185/201 samanasaccasutta
@8 khu. sutta. 25/991/508, khu. maha. 29/549/351 culaviyuhasuttaniddesa (sya)
@9 abhi. vibhanga. 35/216/134
                        "saccavadena udakam 1- pidhayati 2-
                         visampi saccena hananti pandita
                         saccena devo thanayam pavassati
                         sacce thita nibbutim patthayanti.
                         Yekecime atthi rasa pathabya
                         saccam tesam sadutaram rasanam
                         sacce  thita samanabrahmana ca
                         taranti jatimaranassa paran"ti. 3-
Sadutaranti sadutaram madhurataram panitataram. Rasananti ye ime "mularaso khandharaso"tiadina
4- nayena sayaniyadhamma, yekecime 5- "anujanami bhikkhave sabbam phalarasam, 6-
arasarupo bhavam gotamo, ye te brahmana ruparasa saddarasa, 7- anapatti.
Rasarase, 8- ayam dhammavinayo ekaraso vimuttiraso, 9- bhagi va bhagava attharasassa
dhammarasassa"tiadina 10- nayena dhutavasupavajjaavasesabyanjanadayo 11- "dhammarasa"ti
vuccanti, tesam rasanam saccam have sadutaram saccameva sadutaram. Sadhutaranti va
setthataramuttamataram. Mularasadayo hi sariramupabruhenti, sankilesikanca sukhamavahanti.
Saccarase viratisaccavacasaccaraso 12- samathavipassanadihi cittamupabruheti,
asankilesikanca sukhamavahanti. Vimuttiraso paramatthasaccarasaparibhavitatta sadu,
attharasadhammarasa ca tadadhigamupayabhutam atthanca dhammanca nissaya pavatti hoti. 13-
     Pannajivim jivitanti 14- ettha pana svayam 15- andhekacakkhudvicakkhukesu
dvicakkhupuggalo gahattho va
@Footnote: 1 Ma. saccena vadenudakampi, cha. saccena vacenudakamhi 2 Si., i. gadhati, cha.Ma. dhavati
@3 khu.ja. 28/358/140 (sya)   4 abhi. sangani. 34/628/193 rupavibhatti
@5 cha.Ma., i. yecime    6 vinaYu. maha. 5/300/84
@7 vinaYu. mahavi. 1/3/2, an. atthaka. 23/101(11)/175(sya) 8 vinaYu.
@mahavi. 2/609/398  9 vinaYu. cula. 7/385/209, an. atthaka. 23/109(19)/205(sya)
@10 khu. maha. 29/698/407, khu. cula. 30/65/11 (sya)  11 cha.Ma. rupacararasupavajja
@avasesabyanjanadayo, i. dravacarasupakhajjaavasesabyanjanadayo
@12 i. saccarase viratisaccavacasaccarasa        13 cha.Ma., i. pavattitoti
@14 ka. pannajivinti                       15 cha.Ma., i. yvayam
Kammantanutthanasaranagamanadanasamvibhagasilasamadanuposathakammadigahatthapatipadam, pabbajito
va avipatisarakasilasankhatam taduttaricittavisuddhiadibhedam 1-
pabbajitapatipadam pannaya aradhetva jivati, tassa pannaya
jivino jivitam, tam pannajivim jivitam 2- setthamahuti evamattho datthabbo.
     Evam bhagavata vissajjite cattaropi panhe sutva attamano yakkho
avasesepi cattaro panhe pucchanto kathamsu tarati oghanti gathamaha. Athassa
bhagava purimanayeneva vissajjento saddhaya taratiti gathamaha. Tattha kincapi yo
catubbidhamogham tarati so samsarannavampi tarati, vattadukkhampi acceti, kilesamalampi 3-
parisujjhati, evam santepi pana yasma assaddho oghataranam asaddahanto na
pakkhandati, pancasu kamagunesu cittavossaggena pamatto tattheva sattataya 4-
samsarannavam na tarati, kusito dukkham viharati vokinno akusalehi dhammehi,
appanno suddhimaggam ajananto na parisujjhati, tasma tappatipakkham dassentena
bhagavata ayam gatha vutta.
     Evam vuttaya cetaya yasma sotapattiyangapadatthanam saddhindriyam, tasma
saddhaya tarati oghanti imina padena ditthoghataranam sotapattimaggam sotapannanca
pakaseti. Yasma pana sotapanno kusalanam dhammanam bhavanaya sataccakiriyasankhatena
appamadena samannagato dutiyamaggam aradhetva thapetva sakidevimam
lokam agamanamaggam avasesam sotapattimaggena atinnam bhavoghavatthum samsarannavam
tarati, tasma appamadena annavanti imina padena bhavoghataranam sakadagamimaggam
sakadagaminca pakaseti. Yasma ca sakadagami viriyena tatiyamaggam aradhetva
sakadagamimaggena anatitam kamoghavatthum kamoghasannitanca kamadukkhamacceti, tasma
viriyena dukkhamaccetiti imina 5- padena kamoghataranam anagamimaggam anagaminca
pakaseti. Yasma pana anagami vigatakamasannaya parisuddhaya pannaya
ekantaparisuddham catutthamaggapannam aradhetva anagamimaggena appahinam
avijjasankhatam paramamalam pajahati, tasma pannaya parisujjhatiti imina padena
@Footnote: 1 cha.Ma....bhedampi, i....bhedam va  2 cha.Ma. tam va pannajivitam
@3 cha.Ma., i. kilesamalapi  4 cha.Ma. visattatta, i. tatrevasattavisattatta
@5 Si.iminapi
Avijjoghataranam arahattamagganca arahattanca pakaseti. Imaya ca arahattanikutena
kathitaya gathaya pariyosane yakkho sotapattiphale patitthasi.
     Idani tameva "pannaya parisujjhati"ti ettha vuttam pannapadam gahetva
attano patibhanena lokiyalokuttaramissakam panham pucchanto kathamsu labhate
pannanti imam chappadam gathamaha. Tattha kathamsuti sabbattheva atthayuttipuccha
hoti. Ayam hi pannadiattham natva tassa yuttim pucchati "katham kaya yuttiya
kena karanena pannam labhati"ti. Esa nayo dhanadisu.
     Athassa bhagava catuhi karanehi pannalabham dassento saddahanotiadimaha.
Tassattho:- yena pubbabhage kayasucaritadibhedena aparabhage ca
sattatimsabodhipakkhiyabhedena dhammena arahanto buddhapaccekabuddhasavaka nibbanappatta,
tam saddahano arahatam dhammam nibbanapattiya lokiyalokuttarapannam labhati, tanca
kho na saddhamattakeneva. Yasma pana saddhajato upasankamati, upasankamanto
payirupasati, payirupasanto sotam odahati, ohitasoto dhammam sunati, tasma
upasankamanato pabhuti yava dhammassavanena sussusam labhati. Kim vuttam hoti:-
tam dhammam saddahitvapi acariyupajjhaye kalena upasankamitva vattakaranena
payirupasitva yada payirupasanaya aradhitacitta kinci vattukama honti, atha
adhigataya sotukamataya sotam odahitva sunanto labhatiti. Evam sussusampi ca
satiavippavasena appamatto subhasitadubbhasitannutaya vicakkhanoeva labhati, na
itaro. Tenaha "appamatto vicakkhano"ti.
     Evam yasma saddhaya pannalabhasamvattanikam patipadam patipajjati, sussusaya
sakkaccam pannadhigamupayam sunati, appamadena gahitam na pammussati, 1- vicakkhanataya
anunadhikam aviparitanca gahetva vittharikam karoti. Sussusaya va ohitasoto
pannapatilabhahetum dhammam sunati, appamadena sutadhammam dhareti, vicakkhanataya
dhatanam dhammanam atthamupaparikkhati, anupubbena 2- paramatthasaccam sacchikaroti, tasmassa
@Footnote: 1 cha.Ma., i. pamussati             2 cha.Ma., i. athanupubbena
Bhagava "kathamsu labhate pannan"ti puttho imani cattari karanani dassento
imam gathamaha:- 1- saddahano .pe. Vicakkhanoti. 1-
     Idani tato pare tayo panhe vissajjento patirupakariti imam gathamaha.
Tattha desakaladini ahapetva lokiyassa lokuttarassa va dhanassa patirupam
adhigamupayam karotiti patirupakari. Dhuravati cetasikaviriyavasena anikkhittadhuro.
Utthatati "yo ca sitanca unhanca, tina bhiyyo na mannati"tiadina 2- nayena
kayikaviriyavasena utthanasampanno asithilaparakkamo. Vindate dhananti ekamusikaya
nacirasseva catusatasahassasankham culakantevasi viya lokiyadhananca mahallakamahatissatthero 3-
viya lokuttaradhananca labhati. So "tihiyeva iriyapathehi viharissami"ti vattam katva
thinamiddhagamavelaya palalacumbatakam temetva sise katva galappamanam udakam
pavisitva thinamiddham patibahanto dasahi vassehi arahattam papuni. Saccenati
vacisaccenapi "saccavadi bhutavadi"ti, paramatthasaccenapi "buddho paccekabuddho
ariyasavako"ti evam kittim pappoti. Dadanti yankinci icchitapatthitam dadanto
mattani ganthati, sampadeti karotiti attho. Duddadam va dadam tam ganthati.
Danamukhena va cattaripi sangahavatthuni gahitaniti veditabbani, tehi mittani
karotiti vuttam hoti.
     Evam gahatthapabbajitanam sadharanena lokiyalokuttaramissakena nayena
cattaro panhe vissajjetva idani "katham pecca na socati"ti imam pancamam
panham gahatthavasena vissajjento yassetetiadimaha. Tassattho:- yassa
"saddahano arahatan"ti ettha vuttaya sabbakalyanadhammuppadikaya saddhaya
samannagatatta saddhassa, gharamesinoti ettha 4- gharavasam panca va kamagune
esantassa gavesantassa kamabhogino gahatthassa "saccena kittim pappoti"ti ettha
vuttappakaram saccam, "sussusam labhate pannan"ti ettha sussusapannanamena vuttova
dhammo, "dhurava utthata"ti ettha dhuranamena utthananamena ca vutta dhiti,
@Footnote: 1-1 cha.Ma., i. ime patha na dissanti  2 khu. thera. 26/232/308
@matangaputtattheragatha  3 Ma. mallakamahatissatthero  4 cha.Ma. ayam patho na dissati
"dadam mittani ganthati"ti ettha vuttappakaro cago cati ete caturo dhamma
santi, sa ve pecca na socatiti idhaloka paralokam gantva sa ve pecca
na socatiti.
     Evam bhagava pancamampi panham vissajjetva tam yakkham codento ingha
annepitiadimaha. Tattha inghati codanatthe nipato. Annepiti annepi
dhamme puthu samanabrahmane pucchassu. Annepi va puranadayo sabbannupatinne
puthu samanabrahmane pucchassu, yadi amhehi "saccena kittim pappoti"ti ettha
vuttappakara sacca bhiyyo kittippattikaranam va, "sussusam labhate pannanti
ettha sussusati pannapadesena vutta damma bhiyyo lokiyalokuttarapannapatilabhakaranam
va, "dadam mittani ganthati"ti ettha vuttappakara caga bhiyyo
mittaganthanakaranam va, "dhurava utthata"ti ettha tam tam atthavasam paticca
dhuranamena utthananamena ca vuttaya mahabharaharanatthena 1- ussolhibhavappattaya
viriyasankhataya khantya bhiyyo lokiyalokuttaradhanavindanakaranam va, "saccam dhammo
dhiti cago"ti evam vuttehi imeheva catuhi dhammehi bhiyyo asma loka paralokam
gantva 2- pecca asocanakaranam va idha vijjatiti ayamettha saddhim sankhepayojanaya
atthavannana. Vittharato pana ekamekam padam atthuddharapaduddharapadavannananayehi
vibhajitva veditabba.
     Evam vutte yakkho yena samsayena anne puccheyya, tassa pahinatta
katham nu dani puccheyyam, puthu samanabrahmaneti vatva yepissa apucchanakaranam na
jananti, tepi janapento yoham 3- ajja pajanami, yo attho samparayikoti
aha. Tattha ajjati ajjadikam 4- katvati adhippayo. Pajanamiti yathavuttena
pakarena janami. Yo atthoti ettavata "sussusam labhate pannan"tiadina
nayena vuttam ditthadhammikam dasseti. Samparayikoti imina "yassete caturo
dhamma"ti vuttam pecca sokabhavakaram 5- samparayikam. Atthoti ca karanassetam
@Footnote: 1 cha.Ma., i. mahabharasahanatthena     2 cha.Ma. ayam patho na dissati     3 Si. soham
@4 cha.Ma., i. ajjadim             5 cha.Ma. sokabhavakaranam
Adhivacanam. Ayanhi atthasaddo "sattham sabyanjanan"ti 1- evamadisu pathatthe 2-
vattati. "attho me gahapati hirannasuvannena"tiadisu 3- vikkhane. 4- "hoti silavatam
attho"tiadisu 5- vuddhimhi. "bahujano bhajate atthahetu"tiadisu dhane.
"ubhinnamattham carati"tiadisu 6- hite. "atthe jate ca panditan"tiadisu 7- karane.
Idha pana karane. Tasma yam pannadilabhadinam 8- karanam ditthadhammikam, yanca pecca
sokabhavassa karanam samparayikam, tam yoham ajja bhagavata vuttanayena samamyeva
pajanami, so katham 9- nu dani puccheyyam puthu samanabrahmaneti evamettha
sankhepato attho veditabbo.
     Evam yakkho "pajanami yo attho samparayiko"ti vatva tassa nanassa
bhagavammulakattam dassento atthaya vata me buddhoti aha. Tattha atthayati
hitaya vuddhiya va. 10- Yattha dinnam madapphalanti "yassete caturo dhamma"ti
ettha vuttacagena yattha dinnam mahapphalam, tam aggadakkhineyyam buddham pajanamiti
attho. Keci pana "samgham sandhaya evamaha"ti bhananti.
     Evam imaya gathaya attano hitadhigamam dassetva idani sahitapatipattim
dipento so aham vicarissami"tiadimaha. Tattha gama gamanti devagama
devagamam. Pura puranti devanagarato devanagaram. Namassamano sambuddham, dhammassa
ca sudhammatanti "sammasambuddho vata bhagava, svakkhato vata bhagavata dhammo"tiadina
nayena buddhasubodhitanca, dhammasudhammatanca, casaddena "supatipanno vata
bhagavato savakasamgho"tiadina samghasuppatipattinca 11- abhitthavitva namassamano
dhammaghosako hutva vicarissamiti vuttam hoti.
@Footnote: 1 vinaYu. mahavi. 1/1/1 veranjakanda, di.sila. 9/255/37 ambatthasutta  2 Si. padatthe
@3 di. maha. 10/250/153 gahapatiratana, Ma. upari. 14/258/227 balapanditasutta
@4 i. acikkhane  5 khu. ja. ekaka. 27/11/4 lakkhanajataka (sya)
@6 khu. ja. sattaka. 27/1033/221 kapijataka, sam. saga. 15/250/267 vepacittisutta,
@khu.thera. 26/443/337 brahmadattattheragatha  7 khu. ja. ekaka. 27/92/30
@madasarajataka (sya)  8 Ma. pannaya labhadinam, i. pannadilabhakaranam
@9 i. so aham katham  10 Si. samghasuppannatanca  11 cha.Ma., i. ca
     Evamimaya gathaya pariyosanam ca rattivibhavanam ca sadhukarasaddutthananca
alavakakumarassa yakkhabhavanam anayananca ekakkhaneyeva ahosi. Rajapurisa
sadhukarasaddam sutva "evarupo sadhukarasaddo thapetva buddhe na annesam
abbhuggacchati, agato nu kho bhagava"ti avajjenta bhagavato sarirappabham disva
pubbe viya bahi athatva nibbisanka 1- antoyeva pavisitva addasamsu bhagavantam
yakkhassa bhavane nisinnam, yakkham ca anjalim paggahetva thitam. Disvana yakkham ahamsu
"ayam te mahayakkha rajakumaro balikammaya anito, handa nam khada va
bhunja va, yathapaccayam va karohi"ti. So sotapannataya 2- lajjito visesena ca
bhagavato purato evam vuccamano atha tam kumaram ubhohi hatthehi patiggahetva
bhagavato upanamesi "ayam bhante kumaro mayham pesito, imaham bhagavato dammi,
hitanukampaka buddha, patigganhatu bhante bhagava imam darakam imassa hitatthaya
sukhatthaya"ti. Imanca gathamaha:-
               "imam kumaram satapunnalakkhanam
                sabbangupetam paripunnabyanjanam
                udaggacitto sumano dadami te
                patiggaha lokahitaya cakkhuma"ti.
     Patiggahesi bhagava kumaram. Patigganhanto ca yakkhassa ca kumarassa ca
mangalakaranattham padunagatham abhasi. Tam yakkho kumaram saranam gamenno tikkhattum
catutthapadena puresi. Seyyathidam:-
               "dighayuko hotu ayam kumaro
                tuvanca yakkha sukhito bhavahi
                abyadhita lokahitaya titthatha
                ayam kumaro saranamupeti buddham.
@Footnote: 1 Ma.nirasanka     2 cha.Ma., i. sotapannatta
                 Dighayuko hotu ayam kumaro
                 tuvanca yakkha sukhito bhavahi
                 abyadhita lokahitaya titthatha
                 ayam kumaro saranamupeti dhammam.
                 Dighayuko hoti ayam kumaro
                 tuvanca yakkha sukhito bhavahi
                 abyadhita lokahitaya titthatha
                 ayam kumaro saranamupeti samghan"ti.
     Atha bhagava kumaram rajapurisanam adasi "imam vaddhetva puna mameva
detha"ti. Evam so kumaro rajapurisanam hatthato yakkhassa hattham, yakkhassa
hatthato bhagavato hattham, bhagavato hatthato puna rajapurisanam hattham gatatta
namato "hatthako alavako"ti jato. Tam adaya patinivatte rajapurise
disva kassakavanakammikadayo "kim yakkho kumaram atidaharatta na icchi"ti bhita
pucchimsu. Rajapurisa "ma bhayatha, khemam katanca 1- bhagavata"ti sabbamarocesum. Tato
"sadhu sadhu"ti sakalam alavinagaram ekakolahalena yakkhabhimukham ahosi. Yakkhopi
bhagavato bhikkhacarakale anuppatte pattacivaram gahetva upaddhamaggam agantva 2-
nivatti.
     Atha bhagava nagare pindaya caritva katabhattakicco nagaradvare
annatarasmim vivitte rukkhamule pannattapavarabuddhasane 3- nisidi. Tato mahajanakayena
saddhim raja ca nagara ca ekato sampinditva bhagavantam upasankamma vanditva
parivaretva nisinna "katham bhante evam darunam yakkham damayittha"ti pucchimsu.
Tesam bhagava yuddhamadim katva "evam navavidham vassam vassitva 4- evam vibhimsanakam
akasi, evam panham pucchi, tassaham evam vissajjesin"ti tamevalavakasuttam kathesi.
@Footnote: 1 cha.Ma., i. patam              2 cha.Ma. anugantva, i. gantva
@3 cha.Ma. pannattavara..., i. pannattabuddhasane    4 cha.Ma. vassetva, i. vassi
Kathapariyosane 1- caturasitipanasahassani dhammabhisamayo ahositi. 2- Tato raja ceva
nagara ca vessavannamaharajassa bhavanasamipe yakkhassa bhavanam katva pupphagandhadisakkarupetam
niccabalim pavattesum. Tanca kumaram vinnutam pattam "tvam bhagavantam
nissaya jivatam labhi, gaccha bhagavantamyeva payirupasassu bhikkhusamghanca"ti vissajjesum.
So bhagavantanca bhikkhusamghanca payirupasamano nacirasseva anagamiphale patitthaya
sabbam buddhavacanam uggahetva pancasataupasakaparivaro ahosi. Bhagava ca nam
etadagge niddisi "etadaggam bhikkhave mama savakanam upasakanam catuhi
sangahavatthuhi 3- parisam sanganhantanam yadidam hatthako alavako"ti. 4- Dvadasama.
                     Iti yakkhasamyuttavannana nitthita.
                          -------------
@Footnote: 1 i. suttapariyosane   2 cha.Ma., i. ahosi   3 ka. vatthuhi
@4 an. ekaka. 20/251/27 etadagga...chatthavagga



             The Pali Atthakatha in Roman Book 11 page 300-320. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=7749&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=7749&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=838              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=6878              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=6146              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=6146              Contents of The Tipitaka Volume 15 http://84000.org/tipitaka/read/?index_15

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]