AtthaPali Vol.11

4. Khattiyasuttavaṇṇanā [14] Catutthe khattiyo dipadanti ^2- dipadānaṃ ^2- rājā seṭṭho. Komārīti kumārikāle gahitā. Ayaṃ sesabhariyānaṃ seṭṭhāti vadati. Pubbajoti paṭhamaṃ jāto kāṇo vāpi hotu kuṇiādīnaṃ vā aññataro, yo paṭhamaṃ jāto, ayameva putto imissā devatāya vāde seṭṭho nāma hoti. Yasmā pana dvipadādīnaṃ buddhādayo seṭṭhā, tasmā bhagavā paṭigāthaṃ āha. Tattha kiñcāpi bhagavā sabbesaṃyeva apadādibhedānaṃ sattānaṃ seṭṭho, uppajjamāno panesa sabbasattaseṭṭho dvipadesuyeva uppajjati, tasmā sambuddho dipadaṃ seṭṭhoti āha. Dvipadesu uppannassa cassa sabbattha seṭṭhabhāvo ^3- appaṭihatova hoti. Ājānīyoti hatthī vā hotu assādīsu vā aññataro, yo kāraṇaṃ jānāti, ayaṃ ājānīyova catuppadānaṃ seṭṭhoti attho. Kūṭakaṇṇarañño guḷavaṇṇaasso viya. Rājā kira pācīnadvārena nikkhamitvā cetiyapabbataṃ gamissāmīti kalambanadītīraṃ ^4- sampatto, asso tīre ṭhatvā udakaṃ otarituṃ na icchati, rājā assācariyaṃ āmantetvā "aho vata tayā asso susikkhāpito ^5- udakaṃ otarituṃ na icchatī"ti āha. Ācariyo "susikkhāpito deva asso, etassa hi cittaṃ `sacāhaṃ udakaṃ otarissāmi, vālaṃ temissati, vāle tinte rañño aṅge udakaṃ pāteyyā'ti, evaṃ tumhākaṃ sarīre udakapātanabhayena na otarati, vālaṃ gaṇhāpethā"ti āha. Rājā tathā kāresi. Asso vegena otaritvā pāraṃ gato. sussūsāti sussūsamānā. Kumārikāle @Footnote: ¹ cha.Ma., i. mahāsamuddo ^2-2 cha.Ma., i. dvipadanti dvipadānaṃ evamuparipi @³ cha.Ma. sabbasattaseṭṭhabhāvo ⁴ Sī. kadambanadītīraṃ ⁵ cha.Ma. sikkhāpito Vāpi ^1- gahitā hotu pacchā vā, surūpā vā virūpā vā, yā sāmikaṃ sussūsati paricarati toseti, sā bhariyānaṃ seṭṭhā. Assavoti asuṇamāno. ^2- Jeṭṭho vā hi hotu kaniṭṭho vā, yo mātāpitūnaṃ vacanaṃ suṇāti, sampaṭicchati, ovādapaṭikāro ^3- hoti, ayaṃ puttānaṃ seṭṭho, aññehi sandhicchedakādicorehi puttehi ko attho devateti. Khattiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā. -------------------

The Pali Atthakatha in Roman Book 11 page 33-34. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=11&A=860 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=11&A=860 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=15&i=30 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=15&A=180 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=15&A=162 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=15&A=162 Contents of The Tipitaka Volume 15 http://84000.org/tipitaka/read/?index_15