ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
previous bookdispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 12 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.2)

                   Saratthappakasini nama samyuttanikayatthakatha
                          nidanavaggavannana
                          -------------
                namo tassa bhagavato arahato sammasambuddhassa.
                           1. Nidanasamyutta
                            1. Buddhavagga
                      1. Paticcasamuppadasuttavannana
    [1] Evamme sutanti nidanavagge pathamam paticcasamuppadasuttam. Tatrayam
anupubbapadavannana:- tatra kho bhagava bhikkhu amantesiti tatra 1- tatrati
desakalaparidipanam. Tanhi "yam samayam viharati, tatra 2- samaye, yasminca jetavane
viharati, tattha 3- jetavane"ti dipeti. Bhasitabbayutte va desakale 4- dipeti.
Na hi bhagava ayutte dese kale ca 5- dhammam bhasati. "akalo kho tava
bahiya"tiadi 6- cettha sadhakam. Khoti padapuranamatte, avadharane 7- adikalatthe
va nipato. Bhagavati lokagarudipanam. Bhikkhuti kathaya savanayuttapuggalavacanam. Apicettha
"bhikkhakoti bhikkhu, bhikkhacariyam ajjhupagatoti bhikkhu"tiadina 8- nayena vacanattho
veditabbo. Amantesiti alapi abhasi sambodhesi, ayamettha attho. Annattha
pana vinnapanepi 9- hoti. Yathaha "amantayami vo bhikkhave, pativedayami vo
@Footnote: 1 Si.,i. tattha, cha.Ma. ettha   2 Si. tasmim   3 cha.Ma.,i. tatra   4 Si. desakaleti
@5 i. kale va   6 khu.u. 25/10/102     7 Si.,i. avadharanatthe
@8 vinaYu. 1/45/30, abhi.vi. 35/510/296    9 cha.Ma.,i. annatra pana napanepi
Bhikkhave"ti. Pakkosanepi. Yathaha "ehi tvam bhikkhu mama vacanena sariputtam
amantehi"ti. 1- Bhikkhavoti amantanakaradipanam. Tanca bhikakhunam
siladigunayogasiddhatta 2-  vuttam. Bhikkhanasilatadigunayuttopi hi
bhikkhu, bhikkhanadhammatagunayuttopi bhikkhane sadhukaritagunayuttopiti saddavidu
mannanti. Tena ca tesam bhikkhanasilatadigunayogasiddhena vacanena hinadhikajanasevitavuttim
pakasento uddhatadinabhavaniggaham karoti. "bhikkhavo"ti imina ca
karunavippharasomahadayanayananipatapubbangamena vacanena 3- te attano abhimukhe karonto
teneva kathetukamyatadipakena nesam vacanena sotukamyatam janeti, teneva ca sambodhanatthena
sadhukam manasikarepi niyojeti. 4- Sadhukam manasikarayutta 5- hi sasanasampatti.
    Aparesupi devamanussesu vijjamanesu kasma bhikkhuyeva amantesiti ce.
Jetthasetthasannasadasannihitabhavato. Sabbaparisasadharana hi bhagavato dhammadesana,
parisaya jettha bhikkhu pathamam uppannatta, settha anagariyabhavam adim katva
satthu cariyanuvidhayakatta sakalasasanapatigahakatta ca, asanna tattha nisinnesu
satthu santikatta, sadasannihita satthu santikavacarattati. Apica kho 6- te
dhammadesanaya bhajanam yathanusittham patipattisabhavato. 7- Visesato ca ekacce bhikkhuyeva
sandhaya ayam desanapiti evam amantesi.
    Kimattham pana bhagava dhammam desento pathamam bhikkhu amantesi, na dhammameva
desesiti. Satijananattham. Bhikkhu annam cintentapi vikkhittacittapi dhammam pacca-
vekkhantapi kammatthanam manasikarontapi nisinna honti, te anamantetva
dhamme desiyamane "ayam desana kimnidana kimpaccaya katamaya atthuppattiya
@Footnote: 1 ana.navaka. 23/215/387 (sya)  2 cha.Ma., i. bhikkhanasilatadigunayogasiddhatta
@3 Si..... nihitapubbangamavacanena   4 i. sadhukasavanamanasikarepi te niyojeti
@5 cha.Ma. manasikarayatta, i. savanamanasikarayatta  6 cha.Ma., i. ayam saddo na dissati
@7 cha.Ma. patipattisabbhavato
Desita"ti sallakkhetum asakkonta duggahitam va ganheyyum na va ganheyyum,
tena nesam satijananattham bhagava pathamam amantetva paccha dhammam deseti.
    Bhadanteti garavavacanametam, satthuno pativacanadanam va. Apicettha "bhikkhavo"ti
vadamano bhagava te 1- bhikkhu alapati. "bhadante"ti vadamana te bhagavantam
paccalapanti. Tatha hi "bhikkhavo"ti bhagava bhasati, "bhadante"ti paccabhasanti.
"bhikkhavo"ti pativacanam dapeti, "bhadante"ti pativacanam denti. Te bhikkhuti ye 2-
bhagava amantesi, te. Bhagavato paccassosunti bhagavato amantanam patiassosum,
abhimukha hutva sunimsu sampaticchimsu patiggahesunti attho. Bhagava etadavocati
bhagava etam idani vattabbam sakalasuttam avoca. Ettavata yam ayasmata
anandena atthabyanjanasampannassa buddhanam desanananagambhirabhavasamsucakassa
imassa suttassa sukhavagahanattham kaladesadesakaparisapadesapatimanditam nidanam
bhasitam, tassa atthavannana samatta.
    Idani paticcasamuppadam votiadina nayena bhagavata nikkhittassa suttassa
samvannanaya okaso anuppatto. Sa panesa suttavannana yasma suttanikkhepam
tava 3- vicaretva vuccamana pakata hoti, tasma suttanikkhepam tava vicaressama.
Cattaro hi suttanikkhepa:- attajjhasayo, parajjhasayo, pucchavasiko,
atthuppattikoti. Tattha yani suttani bhagava parehi anajjhittho kevalam attano
ajjhasayeneva kathesi, 4- seyyathidam? vasalasuttantacandopamavinopamasammappadhana-
iddhipadaindriyabalabojjhangamaggamangalasuttaniti 5- evamadini, tesam attajjhasayo
nikkhePo.
@Footnote: 1 cha.Ma. ayam patho na dissati  2 Si.,Ma. ye ca  3 cha.Ma., i. ayam saddo na dissati
@4 cha.Ma., i. katheti  5 Si. sakalasuttantaharako,
@cha.Ma. dasabalasuttantaharako................maggangasuttantaharakoti
    Yani pana "paripakka kho rahulassa vimuttiparipacaniya dhamma, yannunaham
rahulam uttarim asavanam khaye vineyyan"ti 1- evam paresam ajjhasayam khantim
rucim 2- manam abhiniharam bujjhanabhavanca avekkhitva parajjhasayavasena kathitani,
seyyathidam? cularahulovadasuttam maharahulovadasuttam dhammacakkappavattanam
anattalakkhanasuttam asivisopamasuttam dhatuvibhangasuttanti evamadini, tesam
parajjhasayo nikkhePo.
    Bhagavantam pana upasankamitva catasso parisa cattaro vanna naga
supanna gandhabba asura yakkha maharajano tavatimsadayo deva mahabrahmati
evamadayo "bojjhanga bojjhangati bhante vuccanti, nivarana nivaranati
bhante vuccanti, 3- ime nu kho bhante pancupadanakkhandha, kimsudha vittam purisassa
setthan"tiadina 4- nayena panham pucchanti. Evam putthena bhagavata yani kathitani
bojjhangasamyuttadini, yani va panannanipi devatasamyuttamarasamyuttabrahmasamyutta-
sakkapanhaculavedallamahavedallasamannaphalaalavakasucilomakharalomasuttadini, tesam
pucchavasiko nikkhePo.
    Yani pana tani uppannakaranam paticca kathitani, seyyathidam? dhammadayadam
Culasihanadam 5- puttamamsupamam darukkhandhupamam aggikkhandhupamam phenupindupamam 6-
parichattakupamanti evamadini, tesam atthuppattiko nikkhePo.
    Evametesu catusu nikkhepesu imassa paticcasamuppadasuttassa parajjhasayo
nikkhePo. Parapuggalajjhasayavasena hi idam bhagavata nikkhittam. Kataresam puggalanam
ajjhasayavasenati? ugghatitannunam. Cattaro hi puggala ugaghatitannu vipacitannu
@Footnote: 1 Ma.u. 14/416/356, sam. sala. 18/187/132   2 Si. nijjhanakkhamatam,
@cha.Ma. nijjhanakkhamam  3 sam.Ma. 19/202/76  4 sam.sa. 15/246/258, khu.su. 25/183/369
@5 cha.Ma., i. culasihanadasuttam     6 cha.Ma. phenapindupamam
Neyyo padaparamoti. Tattha yassa puggalassa saha udahatavelaya dhammabhisamayo
hoti, ayam vuccati puggalo ugghatitannu. Yassa puggalassa sankhittena bhasitassa
vittharena atthe vibhajiyamane dhammabhisamayo hoti, ayam vuccati puggalo vipacitannu.
Yassa puggalassa uddesato paripucchato yoniso manasikaroto kalyanamitte
sevato bhajato payirupasato anupubbena dhammabhisamayo hoti, ayam vuccati puggalo
neyyo. Yassa puggalassa bahumpi sunato  bahumpi bhanato 1- bahumpi dharayato
bahumpi vacayato na taya jatiya dhammabhisamayo hoti, ayam vuccati puggalo
padaparamo. Iti imesu catusu puggalesu ugghatitannupuggalanam 2- ajjhasayavasena
idam suttam nikkhittam.
    Tada kira pancasata janapadavasika bhikkhu sabbeva ekacara dvicara
ticara catucara pancacara sabhagavuttino dhutangadhara araddhaviriya yuttayoga vipassaka
sanham sukhumam 3- sunnatam paccayakaradesanam patthayamana sayanhasamaye bhagavantam
upasankamitava vanditva rattakambalasaniya parikkhipamana viya desanam
paccasimsamana 4- parivaretva nisidimsu. Tesam ajjhasayavasena bhagava idam suttam
arabhi. Yatha hi cheko cittakaro aparikammakatam bhittim labhitva na aditova
rupam samutthapeti, 5- mahamattikalepadihi 6- puna bhittiparikammam tava katva
kataparikammaya bhittiya rupam samutthapeti, kataparikammam pana bhittam labhitva
bhittiparikammabyaparam akatva rangajatani yojetva vattikam va tulikam va adaya
rupameva samutthapeti, evameva bhagava akatabhinivesam adikammikam kulaputtam labhitva
nassa aditova arahattapadatthanam sanham sukhumam sunnatam vipassanalakkhanam
@Footnote: 1 cha.Ma., i. ayam patho na dissati   2 Si.i. ugghatitannunam puggalanam
@3 Si.,i. sanhasukhumam     4 cha.Ma. paccasisamana, i. viya patthayamana
@5 cha.Ma., i. samutthapesi     6 cha.Ma., i. mahamattikalepadihi
Acikkhati, silasamadhikammassakataditthisampadaya pana yojento pubbabhagapatipadam
tava acikkhati. Yam sandhaya vuttam:-
        "tasmatiha tvam bhikkhu adimeva visodhehi kusalesu
         dhammesu. Ko cadi kusalanam dhammanam. Silam ca suvisuddham ditthi ca
         ujuka. Yato kho te bhikkhu silam ca suvisuddham bhavissati ditthi ca
         ujuka. Tato tvam bhikkhu silam nissaya sile patitthaya
         cattaro satipatthane tividhena bhaveyyasi. 1-  Katame cattaro,
         idha tvam bhikkhu ajjhattam va kaye kayanupasusi viharahi
         atapi sampajano satima vineyya loke abhijjhadomanassam.
         Bahiddha va kaye .pe. Ajjhattabahiddha va kaye .pe.
         Dhammesu dhammanupassi viharahi atapi sampajano satima
         vineyya loke abhijjhadomanassam. Yato kho tvam bhikkhu silam
         nissaya sile patitthaya ime cattaro satipatthane evam tividhena
         bhavessasi, tato tuyham bhikkhu ya ratti va divaso va
         agamissati, vuddhiyeva patikankha kusalesu dhammesu, no
         parihani"ti. 2-
    Evam adikammikakulaputtassa silakathaya parikammam kathetva arahattapadatthanam
sanham sukhumam sunnatam vipassanalakkhanam acikkhati.
    Parisuddhasilam pana araddhaviriyam yuttayogam vipassakam labhitva nassa
pubbabhagapatipadam acikkhati, ujukameva pana arahattapadatthanam sanham 3- sukhumam
@Footnote: 1 Si. manasikareyyasi         2 sam. Ma. 19/369/125
@3 Ma. tesam ajjhasayam sanham, i. sassa ajjhasayam sanhasukhumam
Sunnatam vipassanalakkhanam acikkhati. Ime pancasata bhikkhu pubbabhagapatipadam
parisodhetva thita sudhantasuvannasadisa suparimajjitamanikkhandhasannibha, 1- eko
lokuttaramaggova nesam anagato, iti tassa agamanatthaya sattha tesam ajjhasayam
avekkhiyamano 2- idam suttam ahari. 3-
    Tattha paticcasamuppadanti paccayakaram. Paccayakaro hi annamannam paticca
sahite dhamme uppadeti, tasma paticcasamuppadoti vuccati. Ayamettha sankhepo,
vittharo pana visuddhimaggato gahetabbo.
    Voti ayam vosaddo paccattaupayogakaranasampadanasamivacanapadapuranesu
dissati. "kacci pana vo anuruddha samagga sammodamana"tiadisu 4- hi
paccatte dissati.  "gacchatha bhikkhave panamemi vo"tiadisu 5- upayoge. "na
vo mama santike vatthabban"tiadisu 5- karane. "vanapatthapariyayam vo bhikkhave
desissami"tiadisu 6- sampadane. "sabbesam vo sariputta subhasitan"tiadisu 7-
samivacane. "ye hi vo ariya parisuddhakayakammanta"tiadisu 8- padapuranamatte.
Idha panayam sampadane datthabbo. Bhikkhaveti patissavanena abhimukhibhutanam puna
alapanam. Desissamiti desanapatijananam. Tam sunathati tam paticcasamuppadam
tam desanam maya vuccamanam sunatha.
    Sadhukam manasikarothati ettha pana sadhukam sadhuti ekatthametam. Ayanca
sadhusaddo ayacanasampaticchanasampahamsanasundaradalhikammadisu dissati. "sadhu me
bhante bhagava sankhittena dhammam desetu"tiadisu 9- hi ayacane dissati. "sadhu
@Footnote: 1 i. suparimatthamanikkhandhasannibha  2 cha.Ma. i. apekkhamano  3 cha.Ma., i. arabhi
@4 Ma.mu. 12/326/290 vinaYu. 5/466/248   5 Ma.Ma. 13/157/131
@6 Ma.mu. 12/190/162   7 Ma.mu. 12/305/305  8 Ma.mu. 12/35/23
@9 an.catukka. 21/257/276, sam.sala. 18/131/89 (sya), sam.Ma. 19/381/143
Bhanteti kho so bhikkhu bhagavato bhasitam abhinanditva anumoditva"tiadisu 1-
sampaticchane. "sadhu sadhu sariputta"tiadisu 2- sampahamsane.
             "sadhu dhammaruci raja      sadhu pannanava naro
              sadhu mittanamaddubbho 3-  papassa akaranam sukhanti-
adisu 4- sundare. "tenahi *- dona sadhukam sunahi"tiadisu 5- sadhukasaddoyeva
dalhikamme, anattiyantipi vuccati. Idha panayam ettheva dalhikamme anattiya
ca attho veditabbo, sundaratthepi vattati. Dalhikaranatthena hi "dalham imam
dhammam sunatha suggahitam ganhanta" , anattiatthena "mama anattiya sunatha" ,
sundaratthena "sundaramimam bhaddakam dhammam sunatha"ti etam dipitam hoti. Manasikarothati
avajjetha, samannaharathati attho. Avikkhittacitta hutva nisametha, citte
karothati adhippayo.
    Idanettha tam sunathati sotindriyavikkhepanivaranametam. Sadhukam manasikarothati
manasikare dalhikammaniyojanena manindriyavikkhepanivaranam. 6- Purimam cettha
byanjanavipallasagahanivaranam, pacchimam atthavipallasagahanivaranam. Purimena ca
dhammassavane niyojeti, pacchimena sutanam dhammanam dharanupaparikkhasu. Purimena ca
"sabyanjano ayam dhammo, tasma savaniyo"ti dipeti, pacchimena "sattho, tasma
manasikatabbo"ti. Sadhukapadam va ubhayapadehi yojetva "yasma ayam dhammo
dhammagambhiro ca desanagambhiro ca, tasma sunatha sadhukam. Yasma atthagambhiro
ca pativedhagambhiro ca, tasma sadhukam manasikarotha"ti evam yojana veditabba. 7-
@Footnote: 1 Ma. u. 14/86/67           2 di. pa. 11/349/240
@3 Ma. mittanamadrubbho          4 khu.ja. 28/50/20 (sya)
@* cha.Ma. brahmana   5 an.pancaka. 22/192/251 (sya)
@6 i...varanam               7 Si.,i. katabba
Bhasissamiti desessami. "tam sunatha"ti ettha patinnatam desanam tam sankhittatova
desessamiti apica kho vittharatopi na bhasissamiti 1- vuttam hoti.
Sankhepavittharavacakani hi etani padani. Yathaha vangisatthero:-
               "sankhittenapi deseti  vittharenapi bhasati
                salikayiva nigghoso  patibhanam udirayi"ti. 2-
    Evam vutte ussahjata hutva evam bhanteti kho te bhikkhu bhagavato
paccassosum satthu vacanam sampaticchimsu, patiggahesunti vuttam hoti.
    Atha nesam bhagava etadavoca etam idani vattabbam "katamo ca
bhikkhave paticcasamuppado"tiadim sakalasuttam avoca. Tattha katamo ca bhikkhave
paticcasamuppadoti kathetukamyatapuccha. Pancavidha hi puccha aditthajotanapuccha
ditthasamsandanapuccha vimaticchedanapuccha anumatipuccha kathetukamyatapucchati, tasam
idam nanattam:-
    katama aditthajotanapuccha. 3- Pakatiya lakkhanam annatam hoti adittham
atulitam atiritam avibhutam avibhavitam, tassa nanaya dassanaya tulanaya tiranaya
vibhutaya 4- pucchavibhavanatthaya 5- panham pucchati, ayam aditthajotanapuccha.
    Katama ditthasamsandanapuccha. Pakatiya lakkhanam natam  hoti dittham tulitam
tiritam vibhutam vibhavitam, so annehi panditehi saddhim samsandanatthaya panham
pucchati, ayam ditthasamsandanapuccha.
@Footnote: 1 cha.Ma. desanam sankhittatova na desessami, apica kho vittharatopi nam bhasissamiti,
@i. desanam na sankhittatova desessami, apica kho vittharatopi nam bhasissamiti
@2 sam.sa. 15/214/229 khu.vimana. 26/1241/424
@3 khu.maha. 29/700/407 (sya) khu.cula. 30/122/47 (sya)
@4 Si. vibhutataya, vibhutatthaya (khu.cula. 30/122/47 (sya)) 5 cha.Ma.,i. vibhavanatthaya
    Katama vimaticchedanapuccha. Pakatiya samsayapakkhanto hoti vimatipakkhanato 1-
dvelhakajato "evam nu kho, na nu kho, katham nu kho"ti, so vimaticchedanatthaya
panham pucchati, ayam vimaticchedanapuccha.
    Katama anumatipuccha. Bhagava bhikkhunam anumatiya panham pucchati "tam kim
mannatha bhikkhave rupam niccam va aniccam va"ti, aniccam bhante. Yampananiccam,
dukkham va tam sukham vati, dukkham bhante. Yampananiccam dukkham viparinamadhammam, kallam
nu tam samanupassitum "etam mama esohamasmi eso me atta"ti, no hetam bhanteti. 2-
Ayam anumatipuccha.
    Katama kathetukamyatapuccha. Bhagava bhikkhunam kathetukamyataya panham pucchati
"cattarome bhikkhave satipatthana. Katame 3- cattaro"ti, 4- ayam kathetukamyatapuccha.
    Tattha buddhanam purima tisso puccha natthi. Kasma? buddhanam hi tisu
Addhasu kinci sankhatam addhavimuttam va asankhatam adittham ajotitam atulitam
atiritam avibhutam avibhavitam nama natthi, tena nesam aditthajotanapuccha natthi. Yam
pana bhagavata attano nanena patividdham, tassa annena samanena va brahmanena
va devena va marena va brahmuna va saddhim samsandanakiccam natthi, tenassa
ditthasamsandanapuccha natthi. Yasma paneso 5- akathamkathi tinnavicikiccho sabbadhammesu
vihatasamsayo, tenassa vimaticchedanapuccha natthi. Itara pana dve puccha bhagavato
atthi, tasu ayam kathetukamyatapucchati veditabba.
    Idani taya pucchaya saddhim 6- paccayakaram vibhajanto avijjapaccaya
bhikkhave sankharatiadimaha. Ettha ca yatha nama "pitaram kathessami"ti araddho
@Footnote: 1 cha.Ma. samsayapakkhando hoti vimatipakkhando    2 sam kha. 17/79/72
@3 i. katama                         4 di.Ma. 10/373/248
@5 cha.Ma. panesa, i. panesa             6 cha., i. puttham, Ma. suddham
"tissassa pita sonassa pita"ti pathamataram puttampi katheti, evameva bhagava
paccayam kathetum araddho "avijjapaccaya sankhara"tiadina nayena sankharadinam
paccaye avijjadidhamme kathento paccayuppannampi kathesi. Aharavaggassa pana
pariyosane "paticcasamuppadanca vo bhikkhave desessami paticcasamuppanne ca
dhamme"ti 1- ubhayampi kathesi. 2- Idani avijjapaccaya sankharatiadisu pana avijja
ca sa paccayo cati avijjapaccayo. Tasma avijjapaccaya sankhara sambhavantiti
imina nayena attho veditabbo. Ayamettha sankhepo, vittharena pana sabbakarena
sampanna anulomapaticcasamuppadakatha visuddhimagge kathita, tasma sa tattha
kathitavaseneva gahetabba.
    Patilomakathaya pana avijjaya tvevati avijjaya tu eva. Asesaviraganirodhati
viragasankhatena maggena asesanirodha. Sankharanirodhoti sankharanam anuppadanirodho
hoti. Evam niruddhanam 3- pana sankharanam nirodha vinnanadinanca nirodha
namarupadini niruddhaniyeva hontiti dassetum sankharanirodha vinnananirodhotiadini
vatva evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotiti aha. Tattha
kevalassati sakalassa suddhassa va, sattavirahitassati attho. Dukkhakkhandhassati
dukkharasissa. Nirodho hotiti anuppado hoti. Iti bhagava anulomato
dvadasahipi 4- padehi vattakatham kathetva tadeva 5- vinivattetva patilomato dvadasahi
padehi vivattam 6- kathento arahattena desanaya kutam ganhi. Desanapariyosane te
pancasata araddhavipassaka ugghatitannu puggala suriyarasmisamphutthani viya
paripakagatani padumani vibujjhitva 7- arahattaphale patitthahimsu.
@Footnote: 1 sam.ni. 16/20/25
@2 cha.Ma. ubhayam arabhitva ubhayampi kathesi, i. ubhayam arabhitva ubhayam kathesi
@3 cha.Ma. evamnirodhanam        4 cha.Ma., i. pi-saddo na dissati
@5 cha.Ma., i. tameva vattam   6 i vattam
@7 cha.Ma. saccani bujjhitva, i. saccani pativijjhitva
   Idamavoca bhagavati idam vattavivattavasena sakalasuttam bhagava avoca. Attamana
te bhikkhuti tutthacitta te pancasata khinasava bhikkhu. Bhagavato bhasitam abhinandunti
karavikarutamanjuna kannasukhena panditajanahadayanam amatabhisekasadisena brahmassarena
bhasato bhagavato vacanam abhinandimsu, anumodimsu ceva sampaticchimsu cati attho.
Tenetam vuccati:-
        "subhasitam sulapitam       sadhu sadhuti tadino
         anumodamana sirasa   sampaticchimsu bhikkhavo"ti.
                  Pathamapaticcasamuppadasuttavannana nitthita.
                      --------------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 12 page 1-12. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=1&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=1&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=1              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=16&A=1              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=16&A=1              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=16&A=1              Contents of The Tipitaka Volume 16 http://84000.org/tipitaka/read/?index_16

previous bookdispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]