ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 13 : PALI ROMAN Sam.A. (sarattha.3)

                        9. Vesalisuttavannana
    [985] Navame vesaliyanti evamnamake itthilingavasena pavattavohare nagare. Tam
hi nagaram tikkhattum pakaraparikkhepavaddhanena visalibhutatta vesaliti vuccati. Idampi
ca nagaram sabbannutam patteyevasammasambuddhe sabbakaravepullatam pattanti veditabbam.
Evam gocaragamam dassetva nivasatthanamaha mahavane kutagarasalayanti. Tattha
mahavanam nama sayam jatam aropimam saparicchedam mahantam vanam. Kapilavatthusamanta pana mahavanam
@Footnote: 1 Si....muttagulikadisadisam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page345.

Himavantena saha ekabaddham aparicchedam hutva mahasamuddam ahacca thitam. Idam tadisam na hoti, saparicchedam mahantam vananti mahavanam. Kutagarasala pana mahavanam nissaya kate arame kutagaram anto katva hamsavattakacchannena kata sabbakarasampanna buddhassa bhagavato gandhakutiti veditabba. Anekapariyayena asubhakatham kathetiti anekehi karanehi asubhakarasandassanappavattam kayavicchandaniyakatham 1- katheti. Seyyathidam? atthi imasmim kaye kesa loma nakha danta .pe. Muttanti. Kim vuttam hoti:- bhikkhave imasmim byamamatte kalevare sabbakarenapi vicinanto na koci kinci muttam va manim va veluriyam va agarum va candanam va kunkumam va kappuram va vasacunnadim va anumattampi sucibhavam passati, athakho paramaduggandham jegucchaassirikadassanam kesalomadinanappakaram asucimeva passati, tasma na ettha chando va rago va karaniyo. Yepi uttamange sirasmim jata kesa nama. Tepi asubha ceva asucino ca patikula ca. So ca nesam asubhasucipatikulabhavo vannatopi santhanatopi gandhatopi asayatopi okasatopiti pancahakarehi veditabbo. Evam lomadinampiti ayamettha sankhepo, vittharo pana visuddhimagge 2- vuttanayeneva veditabbo. Iti bhagava ekamekasmim kotthase pancapancappabhedena anekapariyayena asubhakatham katheti. Asubhaya vannam bhasatiti uddhumatakadivasena asubhamatikam nikkhipitva padabhajaniyena tam vibhajanto vannento asubhaya vannam bhasati. Asubhabhavanaya vannam bhasatiti ya ayam kesadisu va uddhumatakadisu va ajjhattabahiddha vatthusu asubhakaram gahetva pavattassa cittassa bhavana vaddhana phatikammam, tassa asubhabhavanaya anisamsam dassento vannam bhasati, gunam parikitteti. @Footnote: 1 Ma. kayavicchindaniyakatham 2 visuddhi. 2/165 (sya)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page346.

Seyyathidam? "asubhabhavanabhiyutto bhikkhave bhikkhu kesadisu va vatthusu uddhumatakadisu va pancangavippahinam pancangasamannagatam tividhakalyanam dasalakkhanasampannam pathamajjhanam patilabhati. So tam pathamajjhanasankhatam cittamanjusam nissaya vipassanam vaddhetva uttamattham arahattam papunati"ti. Icchamaham bhikkhave addhamasam patisalliyitunti aham bhikkhave ekam addhamasam patisalliyitum niliyitum ekakova hutva viharitum icchamiti attho. Namhi kenaci upasankamitabbo annatra ekena pindapataniharakenati yo attana payuttavacam akatva mamatthaya saddhesu kulesu patiyattapindapatam niharitva mayham upanameti, tam pindapataniharakam ekam bhikkhum thapetva namhi annena kenaci bhikkhuna va gahatthena va upasankamitabboti. Kasma pana evamahati? atite kira pancasata migaluddaka mahatihi Dandavaguradihi 1- arannam parikkhipitva hatthatuttha ekatoyeva yavajivam migapakkhighatakakammena jivitam kappetva niraye uppanna. Te tattha paccitva pubbe katena kenacideva kusalakammena manussesu uppanna kalyanupanissayavasena sabbepi bhagavato santike pabbajjanca upasampadanca labhimsu. Tesam tato mulakusala- kammato avipakkavipaka aparaparacetana tasmim addhamasabbhantare attupakkamena ca parupakkamena ca jivitupacchedaya okasamakasi. Tam bhagava addasa. Kammavipako ca nama na sakka kenaci patibahitum. Tesu ca bhikkhusu puthujjanapi atthi, sotapannasakadagamianagamikhinasavapi. Tattha khinasava appatisandhika, itare ariyasavaka niyatagatika sugatiparayana, 2- puthujjananam gati aniyata. Atha bhagava cintesi "ime attabhave chandaragena maranabhayabhita na sakkhissanti gatim visodhetum, handa nesam chandaragappahanaya asubhakatham kathemi. Tam @Footnote: 1 Ma. leddudandavakuradihi 2 Si.,ka. niyatagatiparayana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page347.

Sutva attabhave vigatacchandaragataya gativisodhanam katva sagge patisandhim ganhissanti, evam tesam mama santike pabbajja satthika bhavissati"ti. Tato tesam anuggahaya asubhakatham kathesi kammatthanasisena, no maranavannasamvannanadhippayena. Kathetva ca panassa etadahosi "sace imam addhamasam bhikkhu passissanti, `ajja eko bhikkhu mato, ajja dve .pe. Ajja dasa'ti agantva arocessanti, ayanca kammavipako na sakka maya va annena va patibahitum, svaham tam sutvapi kim karissami, kim me anatthakena anayabbayasanena sutena, handaham bhikkhunam adassanam upagacchami"ti. Tasma evamaha "icchamaham bhikkhave addhamasam patisalliyitum, namhi kenaci upasankamitabbo annatra ekena pindapataniharakena"ti. Apare panahu "parupavadavivajjanattham evam vatva patisallino"ti. Pare kira bhagavantam upavadissanti "ayam `sabbannu aham saddhammavaracakkavatti'ti patijanamano attanopi savake annamannam ghatente nivaretum na sakkoti, kimannam sakkhissati"ti. Tatra pandita vakkhanti "bhagava patisallanamanuyutto na imam pavattim janati, kocissa arocayitapi natthi, sace janeyya addha nivareyya"ti idam pana icchamattam, pathamamevettha karanam. Nassudhati ettha assudhati padapuranamatte avadharanatthe va 1- nipato, neva koci bhagavantam upasankamiti. Anekehi vannasanthanadihi karanehi vokaro assati anekakaravokaro. Anekakaravokinno anekakarena sammissoti vuttam hoti. Ko so? Asubhabhavananuyogo, tam anekakaravokaram. Asubhabhavananuyogamanuyutta viharantiti @Footnote: 1 Si. avadharanamatte va

--------------------------------------------------------------------------------------------- page348.

Yuttappayutta viharanti. Attiyamanati tena kayena atta dukkhita honti. Harayamanati lajjamana. Jigucchamanati jiguccham uppadayamana. Satthaharakam pariyesantiti jivitaharanakasattham pariyesanti. Na kevalanca te sattham pariyesitva attana va 1- attanam jivita voropenti, migalandikampi pana samanakuttakam upasankamitva "sadhu no avuso jivita voropehi"ti vadanti. Ettha ca ariya neva panatipatam karimsu, na samadapesum, na samanunna ahesum. Puthujjana pana sabbamakamsu. Patisallana vutthitoti tesam pancannam bhikkhusatanam jivitakkhayappattabhavam natva tato ekibhavato vutthito janantopi ajananto viya kathasamutthapanattham ayasmantam anandam amantesi. Kim nu kho ananda tanubhuto viya bhikkhusamghoti ito ananda pubbe bahu bhikkhu ekato upatthanam agacchanti, uddesam paripuccham ganhanti, sajjhayanti, ekapajjoto viya aramo dissati. Idani pana addhamasamattassa accayena tanubhuto viya tanuko mando appako viralo viya jato bhikkhusamgho, kim nu kho karanam, kim disasu pakkanta bhikkhuti. Athayasma anando kammavipakena tesam jivitakkhayappattim asallakkhento asubhakammatthananuyogapaccaya pana sallakkhento tathahi pana bhante bhagavati adim vatva bhikkhunam arahattappattiya annam kammatthanam yacanto sadhu bhante bhagavatiadimaha. Tassattho:- sadhu bhante bhagava annam karanam acikkhatu, yena bhikkhusamgho arahatte patitthaheyya. Mahasamuddam orohanatitthani viya annanipi dasanussatidasakasinacatudhatuvavatthanabrahmaviharaanapanassatipabhedani bahuni nibbanorohanani santi, tesu bhagava bhikkhu samassasetva annataram kammatthanam acikkhatuti adhippayo. @Footnote: 1 Si. attanava

--------------------------------------------------------------------------------------------- page349.

Atha bhagava tathakatukamo theram uyyojento tenahanandatiadimaha. Tattha vesalim upanissayati vesaliyam upanissaya 1- samanta gavutepi addhayojanepi yavatika viharanti, te sabbe sannipatehiti attho. Sabbe upatthanasalayam sannipatetvati attana gantum yuttatthanam sayam gantva annattha daharabhikkhu pahinitva muhutteneva anavasese bhikkhu upatthanasalayam samuham katva. Yassadani bhante bhagava kalam mannatiti ettha yamadhippayo:- bhagava bhikkhusamgho sannipatito, esa kalo 2- bhikkhunam dhammakatham katum, anusasanim datum, idani yassa tumhe kalam janatha, tam katabbanti. Atha kho bhagava bhikkhu amantesi ayampi kho bhikkhaveti amantetva ca pana bhikkhunam arahattappattiya pubbe acikkhitaasubhakammatthanato annam pariyayam acikkhanto anapanassatisamadhitiadimaha. Tattha anapanassatisamadhiti anapanapariggahikaya satiya saddhim sampayutto samadhi, anapanassatiyam va samadhi anapanassatisamadhi. Bhavitoti uppadito vaddhito va. Bahulikatoti punappunam kato. Santo ceva panito cati santo ceva panito ceva. Ubhayattha evasaddena niyamo veditabbo. Kim vuttam hoti:- ayam hi yatha asubhakammatthanam kevalam pativedhavasena santanca panitanca, olarikarammanatta pana patikularammanatta 3- ca arammanavasena neva santam na panitam, na evam kenaci pariyayena asanto va appanito va, athakho 4- arammanasantatayapi santo vupasanto nibbuto, pativedhasankhataya angasantatayapi, arammanappanitataya panito atittikaro, angappanitatayapiti. Tena vuttam "santo ceva panito ca"ti. @Footnote: 1 Si. vesalim nissaya 2 ka. desanakalo @3 Si.,ka. uppattikkhanarammanatta 4 cha.Ma. apica kho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page350.

Asecanako ca sukho ca viharoti ettha pana nassa secananti asacanako, anasittako abbokinno patiyekko, aveniko, natthi ettha parikammena va upacarena va santata, adisamannaharato 1- pabhuti attano sabhaveneva santo ca panito cati attho. Keci "asecanakoti anasittako ojavanto, sabhaveneva madhuro"ti vadanti. Evamayam asecanako ca appitappitakkhane kayikacetasikasukhappatilabhaya samvattanato sukho ca viharo cati 2- veditabbo. Uppannuppanneti avikkhambhite. Papaketi lamake. Akusale dhammeti akosallasambhute dhamme. Thanaso antaradhapetiti khaneneva antaradhapeti vikkhambheti. Vupasametiti sutthu upasameti, nibbedhabhagiyatta anupubbena ariyamaggavuddhippatto samucchindati, patippassambhetiti vuttam hoti. Gimhanam pacchime maseti asalhamase. Uhatam rajojallanti atthamase vatatapasukkhaya gomahimsadipadap- paharasambhinnaya pathaviya uddham hatam uhatam akase samutthitam rajam ca renum ca. Mahaakalameghoti sabbam nabham ajjhottharitva utthito asalhajunhapakkhe sakalam addhamasam vassanakamegho. So hi asampatte vassakale uppannatta akalameghoti idha adhippeto. Thanaso antaradhapeti vupasametiti khaneneva adassanam neti pathaviyam sannisidapeti. Evameva khoti opammanidassanametam. Tato param vuttanayameva.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 13 page 344-350. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=7505&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=7505&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=18&A=              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=18&A=              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=18&A=              Contents of The Tipitaka Volume 18 http://84000.org/tipitaka/read/?index_18

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]