ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 15 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.2)

                         5. Parisavaggavannana
      [43] Pancamassa pathame uttanati pakata appaticchanna. Gambhirati
gulha paticchanna. Uddhatati uddhaccena samannagata. Unnalati uggatanala,
utthitatucchamanati vuttam hoti. Capalati pattacivaramandanadina capalyena 1- yutta.
Mukharati mukhakhara kharavaca. 2- Vikinnavacati asannatavacana divasampi niratthakavacanapalapino.
Mutthassatiti vissatthasatino. Asampajanati nippanna. Asamahitati cittekaggata-
mattassapi alabhino. Pakatindriyati pakatiya thitehi vivatehi arakkhitehi
indriyehi samannagata. Sukkapakkho vuttavipallasena veditabbo.
      [44] Dutiye bhandanajatati bhandanam vuccati kalahassa pubbabhago, tam tesam
jatanti bhandanajata. Tatha "mayam tumhe dandapessama bandhapessama"ti-
adivacanappavattiya sanjatakalaha. Ayam tava gihisu nayo. Pabbajita pana apatti-
vitikkamavacam vadanta kalahajata nama. Vivadapannati viruddham vadam apanna.
Mukhasattihi vitudantati gunanam chindanatthena dubbhasita vaca mukhasattiyoti
vuccanti, tahi vitudanta vijjhanta. Samaggati ekakammam ekuddeso samasikkhatati
etesam karanena samaggataya sahita. 3- Piyacakkhuhiti mettacakkhuhi.
@Footnote: 1 cha.Ma. capallena  2 cha.,i. kharavacana  3 Ma. samahita

--------------------------------------------------------------------------------------------- page53.

[45] Tatiye aggavatiti uttamapuggalavati, aggaya va uttamaya patipattiya samannagata. Tato viparita anaggavati. Bahullikati civaradibahullaya patipanna. Sasanam sithilam ganhantiti sathalika. Okkamane pubbangamati ettha okkamanam vuccati adhogamanatthena 1- pancanivaranani, te pancanivaranapuranena 2- pubbangamati vuttam hoti. Paviveketi upadhiviveke nibbane. Nikkhittadhurati tividhepi viveke oropitadhuRa. 3- Na viriyam arabhantiti duvidhampi viriyam na karonti. Appattassa pattiyati pubbe appattajjhanavipassanamaggaphalavisesassa pattiatthaya. Itaram padadvayam tasseva vevacanam. Pacchima janatati saddhiviharikaantevasikajano. Ditthanugatim apajjatiti acariyupajjhayehi katam anukaronto ditthassa tesam acarassa anugatim apajjati nama. Sesam vuttapatipakkhanayena veditabbam. [46] Catutthe ariyati ariyasavakaparisa. Anariyati puthujjanaparisa. "idam dukkhan"ti yathabhutam nappajanantiti thapetva tanham tebhumika pancakkhandha dukkhasaccam nama, ettakameva dukkham, ito uddham dukkham natthiti yathasabhavato nappajananti. Esa nayo sabbattha. Sesapadesu pana tassa dukkhassa samutthapika purimatanha dukkhasamudayo nama, tassayeva tanhaya, dvinnampi va tesam saccanam accantakkhayo asamuppatti dukkhanirodho nama, atthangiko ariyamaggo dukkhanirodhagamini patipada namati evam imasmim sutte catuhi saccehi cattaro magga ca cattari ca phalani kathitani. [47] Pancame parisakasatoti sakataparisa kacavaraparisa palasaparisati 4- attho. Parisamandoti pasannaparisa saraparisati attho. Chandagatim gacchantiti chandena agatim gacchanti, akattabbam karontiti attho. Sesapadesupi eseva nayo. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. avagamanatthena 2 cha.Ma.,i. tena pancanivaranapurane, Ma. te pancanivarane purane @3 Si.,i. nikkhittadhura oropitadhura 5 Ma. palapaparisati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page54.

Imani pana cattari agatigamanani bhandabhajaniye ca vinicchayatthane ca labbhanti. Tattha bhandabhajaniye tava attano bhariyatthane pana 1- attano bharabhutanam bhikkhunam amanape bhandake patte tam parivattetva amanapam dento chandagatim gacchati nama. Attano pana abharabhutanam manape bhandake patte tam parivattetva manapam dento dosagatim gacchati nama. Bhandabhajaniyavatthunca thitikanca 2- ajananto mohagatim gacchati nama. Mukharanam va rajadinissitanam va "ime me 3- amanape bhandake dinne anatthampi kareyyun"ti bhayena parivattetva manapam dento bhayagatim gacchati nama. Yo ca evam na gacchati, sabbesam tulabhuto majjhatto pamanagato 4- hutva yam yassa papunati, tanneva tassa deti, ayam catubbidhampi agatigamanam 5- na gacchati nama. Vinicchayatthane pana attano bharabhutassa garukapattim lahukapattiti katva kathento chandagatim gacchati nama. Itarassa lahukapattim garukapattiti katva kathento dosagatim gacchati nama. Apattivutthanam pana apattikkhandhakam 6- ca ajananto mohagatim gacchati nama. Mukharassa va rajuhi pujitassa va "ayam me garukam katva apattim kathentassa anatthampi kareyya"ti garukameva lahukati katva kathento bhayagatim gacchati nama. Yo pana sabbesam yathabhutameva katheti, ayam catubbidhampi agatigamanam na gacchati namati. 7- [48] Chatthe ukkacitavinitati dubbinita. No patipucchavinitati na pucchitva 8- vinita. Gambhirati palivasena gambhira culavedallasuttasadisa. 9- Gambhiratthati atthavasena gambhira mahavedallasuttasadisa. Lokuttarati lokuttaraatthadipaka. Sunnatapatisamyuttati sattasunnatadhammamattameva pakasaka asankhatasamyuttasadisa. 10- Na annacittam @Footnote: 1 cha.Ma.,i. bhariyatthane panati patho na dissati 2 Ma. bhandabhajaniyam vattanca @1 vihitanca 3 Ma. imesam 4 cha.Ma. pamanabhuto 5 Si.,i. agatim @6 cha.,i. samuccayakkhandhakanca 7 cha.Ma.,i. nama 8 Si.,i. pucchitva pucchitva @9 cha.Ma.,i. sallasuttasadisa 10 Si.,i. sannasankhatasamyuttasadisa, @Ma. sankhatasamyuttasadisa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page55.

Upatthapentiti vijananatthaya cittam na upatthapenti, niddayanti va annavihita va honti. Uggahetabbam pariyapunitabbanti uggahetabbe ca pariyapunitabbe ca. Kavikatati 1- kavihi kata. Itaram tasseva vevacanam. Cittakkharati vicitraakkhaRa. Itaram tasseva vevacanam. Bahirakati sasanato bahibhuta. Savakabhasitati tesam 2- savakehi bhasita. Sussusantiti akkharacittataya ceva padasampattiya 3- ca attamana hutva sunanti. Na ceva annamannam patipucchantiti annamannam attham va anusandhim va pubbaparam va neva pucchanti. Na pativicarantiti 4- pucchanatthaya carikam na vicaranti. Idam kathanti idam byanjanam katham ropetabbam kinti ropetabbam. Imassa kvatthoti imassa bhasitassa ko attho, ka anusandhi, kim pubbaparam. Avivatanti paticchannam. Na vivarantiti na ugghatenti. Anuttanikatanti apakatam. Na uttanikarontiti pakatam na karonti. Kankhathaniyesuti kankhaya karanabhutesu. Sukkapakkho vuttavipallasena veditabbo. [49] Sattame amisagaruti catupaccayagaruka lokuttaradhamme 5- lamakato gahetva thitaparisa. Saddhammagaruti navalokuttaradhamme garuke katva cattaro paccaye lamakato 6- gahetva thitaparisa. Ubhatobhagavimuttoti dvihi bhagehi vimutto. Pannavimuttoti pannaya vimutto sukkhavipassakakhinasavo. Kayasakkhiti kayena jhanaphassam phusitva paccha nirodham nibbanam sacchikatva thito. Ditthippattoti 7- ditthantam patto. Ime dvepi catusu thanesu labbhanti. Saddhavimuttoti saddahanto vimutto. Ayampi chasu thanesu labbhati. Dhammam anussaratiti dhammanusari. Saddham anussaratiti saddhanusari. Ime dvepi pathamamaggasamangino. Kalyanadhammoti sundaradhammo. Dussilo papadhammoti dussilo 8- lamakadhammo. Imam kasma ganhanti? sabbesu hi ekasadisesu @Footnote: 1 cha.Ma. kavitati 2 cha.Ma.,i. tesam tesam 3 cha.,i. sarasampattiya @4 cha.Ma. na ca pativicarantiti, i. pativicarantiti 5 cha.Ma.,i. lokuttaradhammam @6 Si.,i. omakato 7 Si. ditthappattoti 8 cha.Ma.,i. nissilo

--------------------------------------------------------------------------------------------- page56.

Jatesu silavantesu balavagaravam na hoti, ekaccesu pana dussilesu sati silavantanam upari balavagaravam 1- hotiti mannanta ganhanti. Te tena labham labhantiti te bhikkhu ekaccanam vannam ekaccanam avannam 2- kathetva cattaro paccaye labhanti. Gadhitati tanhaya gadhita. Mucchitati tanhavasena mucchita. Ajjhopannati ajjhosaya gilitva parinitthapetva thita. Anadinavadassavinoti apaccavekkhitaparibhoge adinavam apassanta. Anissaranapannati catusu paccayesu chandaragaapakaddhanaya nissaranapannaya virahita idamattham etanti ajananta. Paribhunjantiti sacchandaraga hutva paribhunjanti. Sukkapakkhe ubhatobhagavimuttotiadisu ayam sattannam ariyapuggalanam sankhepappakasana:- eko bhikkhu pannadhurena abhinivittho attha samapattiyo nibbattetva sotapattimaggam papunati. So tasmim khane dhammanusari nama hoti, sotapattiphaladisu chasu thanesu kayasakkhi nama, arahattaphalakkhane ubhatobhagavimutto nama hoti. Samapattihi vikkhambhanavimuttiya maggena samucchedavimuttiyati dvikkhattum va dvihi va bhagehi vimuttoti attho. Aparo pannadhurena abhinivittho samapattiyo nibbattetum asakkonto sukkhavipassakova hutva sotapattimaggam papunati. So tasmim khane dhammanusari nama hoti, sotapattiphaladisu chasu thanesu ditthippatto nama hoti, arahattaphalakkhane pannavimutto nama. Aparo saddhadhurena abhinivittho attha samapattiyo nibbattetva sotapattimaggam papunati. So tasmim khane saddhanusari nama hoti, sotapattiphaladisu chasu thanesu kayasakkhi nama, arahatta- phalakkhane ubhatobhagavimutto nama. Aparo saddhadhurena abhinivittho samapattiyo nibbattetum asakkonto sukkhavipassakova hutva sotapattimaggam papunati. So tasmim khane saddhanusari nama hoti, sotapattiphaladisu chasu thanesu saddhavimutto @Footnote: 1 Ma. balavabhavam 2 Ma. vannam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page57.

Nama, arahattaphalakkhane pannavimutto nama. [50] Atthame visamati pakkhalanatthena 1- visama. Samati nippakkhalanatthena 2- sama. Adhammakammaniti uddhammani kammani. Avinayakammaniti ubbinayani kammani. [51] Navame adhammikati niddhamma. 3- Dhammikati dhammayutta. [52] Dasame adhikarananti vivadadhikaranadi catubbidham adhikaranam. Adiyantiti ganhanti. Sannapentiti janapenti. Na ca sannattim upagacchantiti sannapanatthampi na sannipatanti. Na ca nijjhapentiti na pekkhapenti. Na ca nijjhattim upagacchantiti annamannam nijjhapanatthaya na sannipatanti. Asannattibalati asannattiyeva balam etesanti asannattibala. Appatinissaggamantinoti yesanhi evam hoti "sace amhe hi gahitam adhikaranam dhammikam bhavissati, ganhissama. Sace adhammikam, vissajjessama"ti, te patinissaggamantino nama honti. Ime pana na tatha mantetiti appatinissaggamantino. Thamasa paramasa abhinivissati ditthithamena ca ditthiparamasena ca abhinivisitva. Idameva saccanti idam amhakam vacanameva saccam. Moghamannanti avasesanam vacanam mogham tuccham. Sukkapakkho uttanatthoyevati. Parisavaggo pancamo. Pathamapannasako nitthito. ------------ @Footnote: 1 cha.Ma.,i. sapakkhalanatthena 2 Si.,i. vinipakkhalanatthena 3 Ma. adhammayutta


             The Pali Atthakatha in Roman Book 15 page 52-57. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=1186&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=1186&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=287              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=1841              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=1820              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=1820              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]