ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 15 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.2)

                        6. Devadutasuttavannana
     [36] Chatthe devadutaniti devaduta. Ayam panettha vacanattho:- devoti maccu,
tassa dutati devaduta. Jinnabyadhimata hi samvegajananatthena "idani te maccusamipam
gantabban"ti codenti viya, tasma devadutati vuccanti. Deva viya dutatipi
devaduta. Yatha hi alankatapatiyattaya devataya akase thatva "tvam asukadivase
marissasi"ti vutte tassa vacanam saddhatabbam hoti, evamevam jinnabyadhimatapi
dissamana "tvampi evamdhammo"ti codenti viya,  tesanca tam vacanam anannathabhavitaya
devataya byakaranasadisameva hotiti deva viya dutati devaduta. Visuddhidevanam va
dutatipi devaduta. Sabbabodhisatta hi jinnabyadhimatapabbajite disvava samvegam
apajjitva
@Footnote: 1 cha.Ma.  limpati.evamuparipi          2 Ma.  tanhaditthikilesehi
Nikkhamma pabbajimsu. Evam visuddhidevanam dutatipi  devaduta. Idha pana
lingavipallasena "devadutani"ti vuttam.
     Kayena duccaritantiadi kasma araddham? devatanuyunjanatthanu-
pakkamakammadassanattham. Imina hi kammena ayam satto niraye nibbattati, atha nam tattha
yamo raja devadute samanuyunjati. Tattha kayena duccaritam caratiti kayadvarena
tividham duccaritam carati. Vacayati vacidvarena catubbidham duccaritam carati. Manasati
manodvarena tividham duccaritam carati.
     Tamenam bhikkhave nirayapalati ettha ekacce thera "nirayapala nama natthi,
yantarupam viya kammameva karanam kareti"ti vadanti. Tam "atthi niraye nirayapalati,
amanta. Atthi ca karanika"tiadina nayena abhidhamme 1- patisedhitameva. Yatha hi
manussaloke kammakaranakaraka atthi, evameva niraye nirayapala atthiti. Yamassa
rannoti yamaraja nama vemanikapetaraja. Ekasmim kale dibbavimane dibbakapparukkha-
dibbauyyanadibbanatakadisampattim anubhavati, ekasmim kale kammavipakam, atthi 2-
dhammiko. Dhammaraja, na cesa ekova hoti, catusu pana dvaresu cattaro jana
honti. Amatteyyoti matu hito matteyyo, matari sammapatipannoti attho.
Na matteyyoti amatteyyo, matari micchapatipannoti attho. Sesapadesupi eseva
nayo.  abrahmannoti ettha ca khinasava brahmana nama, tesu micchapatipanno
abrahmanno nama.
     Samanuyunjatiti anuyogavattam aropento pucchati, laddhim patitthapento pana
samanuggahati nama. Karanam pucchanto samanubhasati nama. Naddasanti attano
santike pahitassa kassaci devadutassa abhavam sandhaya evam vadati.
@Footnote: 1 abhi. 37/866-8/494 nirayapalakatha       2 cha.Ma.,i. ayam patho na dissati
     Atha nam yamo "nayam bhasitassa attham sallakkheti"ti natva attham sallakkhetukamo
ambhotiadimaha. Tattha jinnanti jarajinnam. Gopanasivankanti gopanasi viya
vankam. Bhogganti bhaggam. Iminapissa vankabhavameva dipeti. Dandaparayananti
dandapatisaranam dandadutiyam. Pavedhamananti kampamanam. Aturanti jaraturam.
Khandadantanti jaranubhavena khanditadantam. Palitakesanti pandarakesam. Vilunanti
luncitva gahitakesam viya khallatam. Khallitasiranti 1- mahakhallatasisam. Valitanti
sanjatavalim. Tilakahatagattanti setatilakakalatilakehi  vikinnasariram. Jaradhammoti
jarasabhavo, aparimutto jaraya, jara 2- nama mayham abbhantareyeva pavattiti. Parato
byadhidhammo maranadhammoti padadvayepi eseva nayo.
     Pathamam devadutam samanuyunjitvati ettha jarajinnasatto atthato evam vadati
nama "passatha bho ahampi tumhe viya taruno ahosim urubali bahubali javasampanno,
tassa me ta balajavasampattiyo antarahita, vijjamanapi me hatthapadapi hatthapada-
kiccam na karonti, jarayamhi aparimuttataya ediso jato. Na kho panahameva,
tumhepi jaraya aparimuttava. Yatheva hi mayham, evam tumhakampi jara agamissati.
Iti tassa pure agamanava kalyanam karotha"ti. Tenevesa devaduto nama jato.
Abadhikanti badhikam. Dukkhitanti dukkhappattam. Balhagilananti adhimattagilanam.
     Dutiyam devadutanti etthapi gilanasatto atthato evam vadati nama "passatha
bho ahampi tumhe viya nirogo ahosim, somhi etarahi byadhina abhihato, sake
muttakarise palipanno utthatumpi na sakkomi. Vijjamanapi me hatthapada hatthapada-
kiccam na karonti, byadhitomhi aparimuttataya ediso jato. Na kho panahameva,
tumhepi byadhito aparimuttava. Yatheva hi mayham, evam tumhakampi byadhi
agamissati. Iti tassa pure agamanava kalyanam karotha"ti. Tenevesa devaduto nama
jato.
@Footnote: 1 Si. khalitam siroti              2 Ma. jarajinnam
     Ekahamatantiadisu ekaham matassa assati ekahamato, tam ekahamatam. Parato
padadvayepi eseva nayo. Bhasta viya vayuna uddham jivitapariyadana yathakkamam
samuggatena sunabhavena uddhumatatta uddhumatakam. Vinilo vuccati viparibhinnavanno,
vinilova vinilako, tam vinilakam. Tam patikulatta va kucchitam vinilanti  vinilakam.
Vipubbakanti vissandamanapubbakam, paribhinnatthanehi paggharitena pubbena
sampalimakkhitanti attho.
     Tatiyam devadutanti ettha matakasatto atthato evam vadati nama "passatha
bho mam amakasusane chadditam uddhumatakadibhavam pattam, maranatomhi aparimuttataya
ediso jato. Na kho panahameva, tumhepi maranato aparimutta. Yatheva hi mayham,
evam tumhakampi maranam agamissati. Iti tassa pure agamanava kalyanam karotha"ti.
Tenevesa devaduto nama jato.
     Imam pana devadutanuyogam ko labhati, ko na labhati? yena tava bahum papam
Katam, so gantva niraye nibbattatiyeva. Yena pana parittam papam katam, so
labhati. Yatha hi sabhandam coram gahetva kattabbameva karonti na vinicchinanti.
Anuvijjhitva gahitam pana vinicchayatthanam nayanti, so vinicchayam labhati. Evam
sampadameta. Parittapapakamma hi attano dhammatayapi saranti. Sariyamanapi saranti.
     Tattha dighajayantadamilo 1- nama attano dhammataya sari. So kira damilo
sumanagirimahavihare akasacetiyam rattapattena 2- pujesi, atha nirayaussadasamante
nibbatto  aggijalasaddam sutvava attana pujitapattam anussari, so gantva sagge
nibbatto. Aparopi puttassa daharabhikkhuno khalisatakam dento padamule thapesi,
maranakalamhi patapatati sadde nimittam ganhi, sopi ussadasamante nibbatto
jalasaddena tam satakam anussaritva sagge nibbatto. Evam tava attano dhammataya
kusalakammam saritva sagge nibbattanti 3-.
@Footnote: 1 Si.,i. dighajantudamilo  2 Ma. cetiye rattapatam, cha.,i. rattapatena. evamuparipi
@3 cha.Ma. nibbattatiti
     Attano dhammataya asarante pana tayo devadute pucchanti. Tattha  koci pathameneva
devadutena sarati, koci dutiyatatiyehi. Yo 1- tihipi na sarati. Tam yamo raja sayam
sareti. Eko kira amacco sumanapupphakumbhena mahacetiyam pujetva yamassa pattim
adasi, tam akusalakammena niraye nibbattam yamassa santikam nayimsu. Tasmim tihipi
devadutehi kusalam asarante yamo sayam olokento disva "nanu tvam mahacetiyam
sumanapupphakumbhena pujetva mayham pattim adasi"ti saresi, so tasmim kale saritva
devalokam gato. Yamo pana sayam oloketvapi apassanto "mahadukkham nama anubhavissati
ayam satto"ti tunhi hoti 2-.
     Tattam ayokhilanti tigavutam attabhavam sampajjalitaya lohapathaviya uttanakam
nipajjapetva dakkhinahatthe talappamanam ayasulam pavesenti, tatha vamahatthadisu.
Yatha ca tam uttanakam nipajjapetva, evam urenapi vamapassenapi dakkhinapassenapi
nipajjapetva te tam kammakaranam karontiyeva. Samvesetvati 3- jalitaya lohapathaviya
tigavutam attabhavam nipajjapetva. Kutharihiti mahatihi gehassa ekapakkhacchadanamatta
hi kutharihi tacchanti, lohitam nadi  hutva sandati, lohapathavito jala utthahitva
tacchitatthanam ganhati, 4- mahadukkham uppajjati. Tacchanta pana suttahatam karitva
darum 5- viya atthamsampi chalamsampi karonti. Vasihiti mahasuppappamanahi vasihi.
Rathe yojetvati saddhim yugayottapakkharathacakkakubbarapajanehi sabbato pajjalite rathe
yojetva. Mahantanti mahakutagarappamanam. Aropentiti sampajjalitehi ayamuggarehi
pothenta aropenti. Sakimpi uddhanti supakkutthitaya ukkhaliya pakkhittatandula
viya uddhamadho tiriyanca gacchati. Mahanirayeti avicimahanirayamhi.
     Bhagaso mitoti bhage thapetva vibhatto. Pariyantoti parikkhitto. Ayasati
@Footnote: 1 cha.Ma. koci                                2 cha.Ma. ahosi
@3 Ma. samkaddhitvati       4 Si. ganhanti            5 Si. daru
Upari ayapattena chadito. Samanta yojanasatam, pharitva titthatiti evam pharitva
titthati, yathatam samanta yojanasate thatva olokentassa akkhini yamakagolaka
viya nikkhamanti.
     Hinakayupagati hinakayam upagata hutva. Upadaneti tanhaditthiggahane.
Jatimaranasambhaveti jatiya ca maranassa ca karanabhute. Anupadati catuhi upadanehi
anupadiyitva. Jatimaranasankhayeti jatimaranasankhayasankhate nibbane vimuccanti.
Ditthadhammabhinibbutati ditthadhamme imasmimyeva attabhave sabbakilesanibbanena
nibbuta. Sabbadukkham upaccagunti sakalam vattadukkham atikkanta.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 15 page 132-137. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=2994&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=2994&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=475              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=3629              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=3636              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=3636              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]