AtthaPali Vol.15

10. Ādhipateyyasuttavaṇṇanā [40] Dasame adhipateyyānīti jeṭṭhakakāraṇato nibbattāni. Attādhipateyyanti- ādīsu attānaṃ jeṭṭhakaṃ katvā nibbattitaṃ guṇajātaṃ attādhipateyyaṃ. Lokaṃ jeṭṭhakaṃ katvā nibbattitaṃ lokādhipateyyaṃ. Navavidhaṃ lokuttaradhammaṃ jeṭṭhakaṃ katvā nibbattitaṃ dhammādhipateyyaṃ. Na iti bhavābhavahetūti iti bhavo, iti bhavoti evaṃ āyatiṃ na tassa tassa sampati bhavassa hetu. Otiṇṇoti anupaviṭṭho. Yassa hi jāti anto paviṭṭhā, so jātiyā otiṇṇo nāma. Jarādīsupi eseva nayo. Kevalassa dukkhakkhandhassāti sakalassa vaṭṭadukkharāsissa. Antakiriyā paññāyethāti koṭikaraṇaṃ ^2- paricchedaparivaṭumakaraṇaṃ paññāyeyya. Ohāyāti pahāya. Pāpiṭṭhatareti lāmakatare. Āraddhanti paggahitaṃ paripuṇṇaṃ, āraddhattā va asallīnaṃ. Upaṭṭhitāti catusatipaṭṭhānavasena upaṭṭhitā. Upaṭṭhitā upaṭṭhitattāva asammuṭṭhā. Passaddho kāyoti nāmakāyo ca karajakāyo ca passaddho vūpasantadaratho. Passaddhattāva asāraddho. Samāhitaṃ @Footnote: ¹ Ma. pabbajitato ca, cha.pabbajjato ca ² cha.Ma.,i. antakaraṇaṃ Cittanti ārammaṇe cittaṃ sammā āhitaṃ suṭṭhu ṭhapitaṃ. Sammā āhitattāva ekaggaṃ. Adhipatiṃ karitvāti jeṭṭhakaṃ karitvā. Suddhamattānaṃ pariharatīti suddhaṃ nimmalaṃ katvā attānaṃ pariharati paṭijaggati, gopāyatīti attho. Ayañca yāva arahattamaggā pariyāyena suddhamattānaṃ pariharati nāma, phalappattova pana nippariyāyena suddhamattānaṃ pariharati. Svākkhātotiādīni visuddhimagge ^1- vitthāritāni. Jānaṃ passaṃ viharantīti taṃ dhammaṃ jānantā passantā viharanti. Imāni kho bhikkhave tīṇi ādhipateyyānīti ettha ca tāni ^2- tīṇi ādhipateyyāni lokiyalokuttaramissakāni kathitāni. Pakubbatoti karontassa. Attā te purisa jānāti, saccaṃ vā yadi vā musāti yaṃ tvaṃ karosi, taṃ yadi vā yathāsabhāvaṃ ^3- yadi vā no yathāsabhāvaṃ taṃ tava attā jānāti. Iminā ca kāraṇena veditabbaṃ. "pāpakammaṃ karontassa loke paṭicchannaṭṭhānaṃ nāma natthī"ti. Kalyāṇanti sundaraṃ. Atimaññasīti atikkamitvā maññasi. Atha naṃ parigūhasīti yathā me attāpi na jānāti, evaṃ naṃ parigūhāmīti vāyamasi. Attādhipakoti attajeṭṭhako lokādhipoti ^4- lokajeṭṭhako. Nipakoti paññavā. Jhāyīti jhāyanto. Dhammādhipoti dhammajeṭṭhako. Saccaparakkamoti thiraparakkamo bhūtaparakkamo. Pasayha māranti māraṃ pasahitvā. Abhibhuyya antakanti idaṃ tasseva vevacanaṃ. Yo ca phusī jātikhayaṃ padhānavāti yo jhāyī padhānavā māraṃ abhibhavitvā jātikkhayaṃ arahattaṃ phusi. So tādisoti so tathāvidho tathā saṇṭhito. Lokavidūti tayo loke vidite pākaṭe katvā ṭhito. Sumedhoti sundarapañño ^5-. Sabbesu dhammesu atammayo munīti sabbesu tebhūmikadhammesu taṇhāsaṅkhātāya tammayatāya ^6- abhāvena atammayo khīṇāsavamuni kadāci katthaci na hīyati na parihīyatīti vuttaṃ hotīti. Devadūtavaggo catuttho. @Footnote: ¹ suddhi. 1/273 chaanussatiniddesa ² Ma. ettāvatā ³ cha.Ma.,i. yathāsabhāvanti @⁴ cha.Ma. attādhipateyyakoti ⁵ cha.Ma. supañño ⁸ Sī.,i. tammatāya

The Pali Atthakatha in Roman Book 15 page 146-147. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=3328 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=3328 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=479 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=3827 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=3872 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=3872 Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20