บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
2. Tithanasuttavannana [42] Dutiye vigatamalamaccherenati vigatamacchariyamalena. Muttacagoti visatthacago. Payatapaniti dhotahattho. Assaddho hi sattakkhattum hatthe 4- dhovitvapi malinahatthova hoti, saddho pana danabhiratatta malinahatthopi dhotahatthova. Vossaggaratoti vossaggasankhate dane rato. Yacayogoti yacitum yutto, yacakehi va yogo assatipi yacayogo. Danasamvibhagaratoti danam dadanto samvibhaganca karonto danasamvibhagarato nama hoti. Dassanakamo silavatanti dasapi yojanani visampi timsampi yojanasatampi gantva silasampanne datthukamo hoti pataliputtakabrahmana 5- viya saddhatissamaharaja viya ca. Pataliputtassa kira nagaradvare salaya nisinna dve brahmana kalavallimandapavasimahanagattherassa gunakatham sutva "amhehi tam bhikkhum datthum vattati"ti @Footnote: 1 Si.,i. padavare, cha.Ma. padavarena 2 cha.Ma. teneva @3 khu.u. 25/18/115 suppavasasutta 4 ka. sattakkhattum hattham @5 cha.Ma. pataliputtakabrahmano Dvepi jana nikkhamimsu. Eko antaramagge kalamakasi. Eko samuddatiram patva navaya mahatitthapattane oruyha anuradhapuram agantva "kalavallimandapo kuhin"ti patipucchi. 1- Rohanajanapadeti. So anupubbena therassa vasanatthanam patva culanagaragame duraghare nivasam gahetva therassa aharam sampadetva patova dassanatthaya 2- therassa vasanatthanam pucchitva gantva janapariyante 3- thito theram duratova agacchantam disva sakim tattheva thito 4- vanditva puna upasankamitva gopphakesu dalham gahetva "ucca bhante tumhe"ti aha. Thero ca natiucco natirasso pamanayuttova, tena nam puna aha "na atiucca tumhe, tumhakam pana guna meghavannasamuddassa 5- matthakena gantva sakalajambudipatalam ajjhottharitva gata, ahampi pataliputta- nagaradvare nisinno tumhakam 6- gunakatham assosin"ti. So therassa bhikkhaharam datva attano ticivaram patiyadetva therassa santike pabbajitva tassovade patitthaya katipaheneva arahattam papuni. Saddhatissamaharajapi "bhante mayham vanditabbayuttakam ekam ayyam acikkhatha"ti pucchi. Bhikkhu "mangalavasikujjatissatthero"ti 7- ahamsu. Raja mahaparivarena panca- yojanamaggam agamasi. Thero "kim saddo eso avuso"ti bhikkhusamgham pucchi. "raja bhante tumhakam dassanatthaya agato"ti. Thero cintesi "kim mayham mahallakakale rajagehe kamman"ti divatthane mance nipajjitva bhumiyam lejam likhanto acchi. Raja "kaham thero"ti bhikkhusamgham 8- pucchitva "divatthane"ti sutva tattha gacchanto theram bhumiyam lekham likhantam disva "khinasavassa 9- nama hatthakukkuccam natthi, nayam khinasavo"ti avanditvava nivatti. Bhikkhusamgho theram aha "bhante evamvidhassa pasannassa ranno kasma vippatisaram karittha"ti. "avuso ranno pasadarakkhanam na tumhakam @Footnote: 1 cha. pucchi 2 cha.Ma. vutthaya 3 Si. gantva pana parisante @4 Ma. patitthito 5 cha.Ma. mecaka... 6 Ma. nisiditva tam gunakatham @7 Si. manganavasi kujjatissattheroti, cha.Ma. mangalavasi kuttatissattheroti. @evamuparipi 8 cha.Ma. ayam patho na dissati 9 Si. khinasavanam Bharo, mahallakattherassa bharo"ti vatva aparabhage anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayanto bhikkhusamgham aha "mayham kutagaramhi annampi pallankam attharatha"ti. Tasmim atthate thero "idam kutagaram antare apatitthahitva ranna ditthakaleyeva bhumiyam patitthatu"ti adhitthahitva parinibbayi. Kutagaram pancayojanamaggam akasena agamasi. Pancayojanamaggam 1- dhajam dharetum samattharukkha dhajapaggahitava ahesum. Gacchapi gumbapi sabbe kutagarabhimukha hutva atthamsu. Rannopi pannam pahinimsu "thero parinibbuto, kutagaram akasena agacchati"ti. Raja na saddahi. Kutagaram akasena gantva thuparamam padakkhinam katva silacetiyatthanam agamasi. Cetiyam saha vatthuna uppatitva kutagaramatthake atthasi, sadhukarasahassani pavattimsu. Tasmim khane mahabyagghatthero nama lohapasade sattamakutagare nisinno bhikkhunam vinayakammam karonto tam saddam katva "kim saddo eso"ti patipucchi. Bhante mangalavasikujjatissatthero parinibbuto, kutagaram panca- yojanamaggam akasena agatam, tattha so sadhukarasaddoti. Avuso punnavante nissaya sakkaram labhissamati antevasike khamapetva akaseneva agantva tam kutagaram pavisitva dutiyamance nisiditva anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayi. Raja gandhapupphacunnani adaya gantva akase thitam kutagaram 2- pujesi. Tasmim khane kutagaram otaritva pathaviyam patitthitam. Raja mahasakkarena sarirakiccam karetva dhatuyo gahetva cetiyam akasi. Evarupanam 3- silavantanam dassanakama nama honti 4-. Saddhatissamaharaja dutiyo aggasavako metteyyassa bhavissati 4-. Saddhammam sotumicchatiti tathagatappaveditam saddhammam sotukamo hoti pindapatikat- theradayo viya. Gavaravalaanganamhi 5- kira timsabhikkhu vassam upagata addhamasam 6- uposathadivase catupaccayasantosabhavanaramamahaariyavamse 7- kathenti. Eko pindapatikatthero @Footnote: 1 cha.Ma. pancayojanamagge 2 cha.Ma. kutagaram disva 3 cha.Ma. evarupa @4-4 cha.Ma. ime patha na dissanti 5 cha.Ma. gangavanavalianganamhi @6 cha.Ma. anvaddhamasam 7 an.catukka. 21/28/32 ariyavamsasutta Pacchabhagena agantva paticchannatthane nisidi. Atha nam eko gonaso janghapindamamsam sandasena ganhanto viya damsi. Thero olokento gonasam disva "ajja dhammassavanantarayam na karissami"ti gonasam gahetva thavikaya pakkhipitva thavikaya mukham bandhitva aviduratthane thapetva dhammam sunanto nisidi. Arunuggamananca visam vikkhambhetva therassa tinnam phalanam papunananca visassa datthatthaneneva otaritva pathavipavisananca dhammam kathentassa 1- dhammakathanitthapananca ekakkhaneyeva ahosi. Tato thero aha "avuso eko me coro gahito"ti thavikam muncitva gonasam vissajjesi. Bhikkhu disva "kaya velaya datthattha bhante"ti pucchimsu. Hiyyo sayanhasamaye avusoti. Kasma bhante evam bhariyam kammam karitthati. Avuso sacaham dighajatikena datthoti vadeyyam, nayimam ettakam anisamsam labheyyanti. Idam tava pindapatikattherassa vatthu. Dighavapiyampi "mahajatakabhanakatthero 2- gathasahassam mahavessantaram 3- kathessati"ti mahagame tissamahaviharavasi eko daharo sutva tato nikkhamitva ekaheneva 4- yojanamaggam agato. Tasmimyeva khane thero dhammakatham arabhi. Daharo duramaggagamanena sanjatakayadarathatta patthanagathaya saddhim avasanagathamyeva vavatthapesi. Tato therassa "idamavoca"ti vatva utthaya gamanakale "mayham agamanakammam mogham jatan"ti rodamano atthasi. Eko manusso tam katham sutva gantva therassa arocesi "bhante `tumhakam dhammakatham sossami'ti eko daharabhikkhu tissamahavihara agato, so `kayadarathabhavena me agamanam mogham jatan'ti rodamano thito"ti. Gacchatha sannapetha tam "puna sve kathessama"ti. So punadivase therassa dhammakatham sutva sotapattiphalam papuni. @Footnote: 1 cha. dhammakathikattherassa 2 Ma. mahakhuddakabhanakatthero @3 khu.ja. 28/1045/365 vessantarajataka (sya) 4 Si.,i. ekadivaseneva Aparapi ullangakolikannivasika 1- eka itthi puttakam payamana "dighabhanakamahaabhayatthero nama ariyavamsapatipadam katheti"ti sutva pancayojanamaggam gantva divakathikattherassa nisinnakaleyeva viharam pavisitva bhumiyam puttam nipajjapetva divakathikattherassa thitakava dhammam assosi. Padabhanakampi thitakava assosi, padabhanakatthere 2- utthite dighabhanakamahathero 3- catupaccayasantosabhavanaramamahaariyavamsam arabhi. Sa thitakava pagganhati. Thero tayo paccaye kathetva utthanakaram akasi. Sa upasika aha "ayya `ariyavamsam kathessama"ti 4- siniddhabhojanam bhunjitva madhurapanakam pivitva yatthimadhukateladibhesajjam katva kathetum yuttatthaneyeva utthahanti"ti. Thero "sadhu bhagini"ti vatva upari bhavanaramam patthapesi. Arunuggamananca therassa "idamavoca"ti vacananca upasikaya sotapattiphaluppatti ca ekakkhaneyeva ahosi. Aparapi kalumbaravasika 5- itthi ankena puttam adaya "dhammam sossami"ti cittalapabbatam gantva ekam rukkham nissaya darakam nipajjapetva sayam thitakava dhammam sunati. Rattibhagasamanantare eko dighajatiko tassa passantiyayeva samipe nipannam darakam catuhi dathahi damsitva agamasi. Sa cintesi "sacaham `putto me sappena dattho'ti vakkhami, dhammassa antarayo bhavissati. Anekakkhattum kho pana me ayam vatte 6- vattantiya putto ahosi, dhammameva carissami"ti tiyamarattim thitakava dhammam pagganhitva sotapattiphale patitthaya arune uggate saccakiriyaya puttassa visam nimmathetva puttam gahetva gata. Evarupa puggala dhammam sotukama nama honti.The Pali Atthakatha in Roman Book 15 page 148-152. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=3376&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=3376&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=481 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=3906 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=3963 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=3963 Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]