ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 15 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.2)

                       4. Kalakaramasuttavannana
     [24] Catuttham atthuppattiyam nikkhittam. Kataraya atthuppattiyati 4- dasabalassa
gunakathaya. Anathapindikassa kira dhita culasubhadda "saketanagare kalakasetthiputtassa 5-
geham gamissami"ti sattharam upasankamitva "bhante aham micchaditthikakulam gacchami.
Sace tattha sakkaram labhissami, ekasmim purise pesiyamane papanco bhavissati, mam
avajjeyyatha bhagava"ti patinnam gahetva agamasi. Setthi "sunisa me
agata"ti mangalam karonto 6- bahum khadaniyabhojaniyam patiyadetva
@Footnote: 1 cha.Ma. sabbam lokam abhinnati      2 pali. anussayoti
@3 Ma. pahinatthena               4 cha.Ma. atthuppattiyanti
@5 Ma. kolikasetthiputtassa         6 cha.Ma. karontova

--------------------------------------------------------------------------------------------- page304.

Panca acelakasatani nimantesi. So tesu nisinnesu "dhita me agantva arahante vandatu"ti culasubhaddaya pesesi. Agataphala ariyasavika arahanteti vuttamatteyeva "labha vata me"ti utthahitva gata te nissirikadassane acelake disvava "samana nama na evarupa honti tata, yesam 1- neva ajjhattam hiri, na bahiddha ottappam atthi"ti vatva "na ime samana"ti 2- khelam patetva nivattitva attano vasanatthanameva gata. Tato acelaka "mahasetthi kuto te evarupa kalakanni laddha, kim sakalajambudipe anna darika natthi"ti setthim paribhasimsu. So "acariya janitva va katam hotu ajanitva va, ahamettha janissami"ti acelake uyyojetva subhaddaya santikam gantva "amma kasma evarupam akasi, kasma arahante lajjapesi"ti aha. Tata arahanta nama na evarupa hontiti. Atha nam so aha:- "kidisa samana tuyham balham kho ne pasamsasi kimsila kimsamacara tamme akkhahi pucchita"ti. Sa aha:- "santindriya santamanasa santagunamaggasanthita 3- okkhittacakkhu mitabhani tadisa samana mama. Vasanti vanamogayha nago chetvava bandhanam ekaniya 4- adutiya tadisa samana mama"ti. @Footnote: 1 Ma. tesam 2 cha.Ma. "na ime samana, dhidhi"ti @3 Ma. santam tesam gatam thitam (tikayam pathantaram, dhammapadatthakathayam ca) @santateja gune thita, cha.santamana santateja guna- @maggasanthita 4 Si. ekakiya, cha.Ma. ekakiya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page305.

Evanca pana vatva setthissa purato thita 1- tinnam ratananam gunam kathesi. Setthi tassa vacanam sutva "yadi evam, tava samane anetva mangalam karoma"ti. Sa pucchi "kada karissatha tata"ti. Setthi cintesi "katipahaccayenati vutte dute 2- pesetva pakkosapeyya"ti. Atha nam "sve amma"ti aha. Sa sayanhasamaye 3- upari pasadam aruyha mahantam pupphasamuggam gahetva satthu gune anussaritva attha pupphamutthiyo dasabalassa vissajjetva anjalim paggayha namassamana atthasi. Evanca avaca "bhagava sve pancahi bhikkhusatehi saddhim mayham bhikkham ganhatha"ti. Tani pupphani gantva dasabalassa matthake vitanam hutva atthamsu. Sattha avajjento tam karanam addasa. Dhammadesanapariyosane anathapindikamahasetthi dasabalam vanditva "sve bhante pancahi bhikkhusatehi saddhim mama gehe bhikkham ganhatha"ti aha. Culasubhaddaya nimantitamha setthiti. Na bhante kanci agatam passamati. Ama setthi, santa 4- pana upasika dure yojanasahassamatthakepi thita 5- himavanto viya pannayatiti vatva:- "dure santo pakasenti himavantova pabbato asantettha na dissanti rattim khitta yatha sara"ti 6- imam gathamaha. Anathapindiko "bhante mama dhitu sangaham karotha"ti vanditva pakkami. Sattha anandattheram amantesi "aham ananda saketam gamissami, pancannam bhikkhusatanam salakam dehi. Dadanto ca pattachalabhinnanamyeva 7- dadeyyasi"ti. Thero tatha akasi. Culasubhadda rattibhagasamanantare cintesi "buddha nama bahukicca bahukaraniya, sallakkheyyum 8- va na va, kim nu kho karissami"ti. Tasmim khane @Footnote: 1 cha.Ma. pure thatva 2 cha.Ma. ayam patho na dissati @3 cha.Ma. sayanhasamaye 4 cha.Ma. saddha @5 cha.Ma. yojanasatamatthakepi yojanasahassamatthakepi thita @6 khu.dha. 25/304/69 culasubhaddavatthu @7 cha.Ma. chalabhinnanamyeva 8 cha.Ma. mam sallakkheyya

--------------------------------------------------------------------------------------------- page306.

Vessavano maharaja culasubhaddaya kathesi "bhadde ma kho tvam vimana ahosi, ma dummana. Adhivuttham te bhagavata svatanaya bhattam saddhim bhikkhusamghena"ti. Sa tutthapahattha danameva samvidahi. Sakkopi kho devaraja vissakammam amantesi "tata dasabalo culasubhaddaya santikam saketanagaram gacchissati, panca kutagarasatani mapehi"ti. So tatha akasi. Sattha pancahi chalabhinnasatehi parivuto kutagarayanena manivannam akasam vilikhanto viya saketanagaram agamasi. Subhadda buddhappamukhassa bhikkhusamghassa danam datva sattharam vanditva aha "bhante mayham sasurapakkho micchaditthiko, sadhu tesam anucchavikam dhammam kathetha"ti. Sattha dhammam desesi. Kalakasetthi 1- sotapanno hutva attano uyyanam dasabalassa adasi. Acelaka "amhakam pathamam dinnan"ti nikkhamitum na icchanti. "gacchatha niharitabbaniyamena te niharatha"ti sabbe niharapetva tattheva satthu viharam karetva brahmadeyyam katva udakam patesi. So kalakena karitataya kalakaramo nama jato. Bhagava tasmim samaye tattha viharati. Tena vuttam "sakete viharati kalakarame"ti. Bhikkhu amantesiti pancasatabhikkhu amantesi. Te kira saketanagaravasino kulaputta satthu dhammadesanam sutva satthu santike pabbajitva upatthanasalayam nisinna "aho buddhaguna nama mahanta, evarupam nama micchaditthikam kalakasetthim ditthito mocetva sotapattiphalam papetva sakalanagaram satthara devalokasadisam katan"ti dasabalassa gunam kathenti. Sattha tesam gunam kathentanam cittam upaparikkhitva "mayi gate mahati desana samutthahissati, desanapariyosane ca ime pancasata bhikkhu arahatte patitthahissanti, mahapathavi udakapariyantam katva kampissati"ti @Footnote: 1 Ma. kolikasetthi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page307.

Dhammasabham gantva pannattapavarabuddhasane 1- nisinno te bhikkhu adim katva yam bhikkhave sadevakassa lokassati imam desanam arabhi. Evamidam suttam gunakathaya nikkhittanti veditabbam. Tattha "tamaham janami"ti desanapariyosane 2- mahapathavi udakapariyantam katva akampittha. Abbhannasinti abhiannasim, janinti attho. Viditanti pakatam katva natam. Imina etam dasseti:- anne janantiyeva, maya pana pakatam katva viditanti. Imehi tihi padehi sabbannutabhumi nama kathita. Tam tathagate na upatthasiti tam chadvarikam arammanam tathagate 3- tanhaya va ditthiya va na upatthasi na upagacchi. Ayam hi passati bhagava cakkhuna rupam, chandarago bhagavato natthi. Suvimuttacitto so bhagava. Sunati bhagava sotena saddam. Ghayati bhagava ghanena gandham. Sayati bhagava jivhaya rasam. Phusati bhagava kayena photthabbam. Vijanati bhagava manasa dhammam, chandarago bhagavato natthi. Suvimuttacitto so bhagava. Tena vuttam "tam tathagate na upatthasi"ti. Imina padena khinasavabhumi kathitati veditabba. Tam mamassa musati tameva 4- vacanam musavado nama bhaveyya. Tampissa 5- tadisamevati tampi musavado bhaveyya. Tam mamassa kaliti tam vacanam mayham doso bhaveyyati attho. Ettavata saccabhumi nama kathitati veditabba. Dattha 6- datthabbanti disva datthabbam. Dittham na mannatiti tandittham rupayatanam "aham mahajanena ditthameva passami"ti tam 7- tanhamanaditthihi na mannati. Adittham na mannatiti "aham mahajanena aditthameva etam passami"ti @Footnote: 1 cha.Ma. pannattavarabuddhasane 2 cha.Ma. padapariyosane @3 cha.Ma. tathagato 4 cha.Ma. tam @5 Ma. tam mamassa, cha. tampassa 6 ka. dittha 7 cha.Ma. ayam patho na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page308.

Evampi tanhadihi mannanahi na mannati. Datthabbam na mannatiti "mahajanena dittham passami"ti evampi tahi mannanahi na mannati. Datthabbanhi ditthampi 1- hotiyeva. Evarupani hi vacanani tisupi kalesu labbhanti, tena tesam 2- attho vutto. Dattharam na mannatiti passitaram ekasattam nama tahi mannanahi na mannatiti attho. Sesatthanesupi iminava nayena attho veditabbo. Imina ettakena thanena sunnatabhumi nama kathita. Iti kho bhikkhaveti evam kho bhikkhave. Tadisova 3- taditi tadi 4- nama ekasadisata. Tathagato ca yadiso labhadisu, tadisova alabhadisu. Tena vuttam "labhepi tadi, 5- alabhepi tadi. Yasepi tadi, ayasepi tadi. Nindayapi tadi, pasamsayapi tadi. Sukhepi tadi, dukkhepi tadi"ti. 6- Imaya taditaya tadi. Tamha ca pana tadimhati tato tathagatatadito anno uttaritaro va panitataro va tadi natthiti ettavata tadibhumi nama kathita. Imahi pancahi bhumihi desanam nibbattentassa pancasu 7- thanesu mahapathavi sakkhibhavena akampittha. Desanapariyosane te pancasate adhuna pabbajite kulaputte adim katva tanthanam sampattanam 8- devamanussanam caturasitipanasahassani amatapanam pivimsu. Bhagavapi suttam nitthapetva gathahi kutam ganhanto yankincitiadimaha. Tattha ajjhositam saccamutam paresanti paresam saddhaya parapattiyayanaya saccanti 9- mannitva ajjhositam gilitva parinitthapetva gahitam. Sayasamvutesuti 10- sayameva samvaritva piyayitva 11- gahitaggahanesu, ditthigatikesuti attho. Ditthigatika hi sayamsamvutati @Footnote: 1 cha.Ma. aditthampi 2 cha.Ma. tenassa 3 cha.Ma. tadiyeva @4 cha.Ma. tadita 5 cha.Ma. tadi. evamuparipi @6 khu. maha. 29/180,895/138,562 paramatthakasuttaniddesa, @sariputtasuttaniddesa (sya) 7 cha.Ma. nitthapentassa pancasupi @8 cha.Ma. tam thanam pattanam 9 cha.Ma. saccamutanti @10 Si.,Ma. sayamsamvutesuti 11 Si. saritva piyayitva, @Ma. tam saritva pariyayitva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page309.

Vuccanti. Saccam musa vapi param daheyyati tesu sayamsamvutasankhatesu ditthigatikesu tathagato tadi tesam ekampi vacanam "idameva saccam moghamannan"ti evam saccam musa vapi param uttamam 1- katva na odaheyya na saddaheyya na pattiyayeyya. Etanca sallanti etam ditthisallam. Patikacca disvati puretaram bodhimuleyeva disva. Visattati lagga laggita 2- palibuddha. Janami passami tatheva etanti etthayam 3- paja ajjhosita gilitva parinitthapetva visatta lagga laggita, etam 4- ahampi janami passami. Tatheva etam 5- yatha etaya pajaya gahitanti evam ajjhositam natthi tathagatananti attho.


             The Pali Atthakatha in Roman Book 15 page 303-309. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=7021&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=7021&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=179              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=867              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=797              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=797              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]