ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 15 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.2)

                        18. 3. Sancetaniyavagga
                        1. Cetanasuttavannana
     [171] Tatiyassa pathame kayeti kayadvare, kayavinnattiya satiti attho.
Kayasancetanahetutiadisu kayasancetana nama kayadvare cetanapakappana. 1- Sa
atthakamavacarakusalavasena atthavidha, akusalavasena dvadasavidhati visatividha. Tatha
vacisancetana, tatha manosancetana. Apicettha nava mahaggatacetanapi labbhanti.
Kayasancenahetuti kayasancetanapaccaya. Uppajjati  ajjhattam sukhadukkhanti
atthakusalakammapaccaya niyakajjhatte sukham uppajjati, dvadasaakusalakammapaccaya dukkham.
Sesadvaresupi eseva nayo. Avijjapaccaya vati avijjakaraneneva. Sace hi
avijja chadayamana paccayo hoti, evam sante tisu dvaresu sukhadukkhanam
paccayabhuta cetana uppajjati. Iti mulabhutaya avijjaya vasenetam vuttam.
     Samam vatiadisu parehi ananatto sayameva abhisankharonto kayasankharam
abhisankharoti nama. Yam pana pare samadapetva 2- anapetva karenti, tassa
tam kayasankharam pare abhisankharonti nama. Yo pana kusalam kusalanti akusalam akusalanti
kusalavipakam kusalavipakoti akusalavipakam akusalavipakoti jananto kayadvare
visatividham kayasankharam abhisankharoti, ayam sampajano abhisankharoti nama. Yo evam
ajananto abhisankharoti, ayam asampajano abhisankharoti nama. Sesadvaresupi
eseva nayo.
     Tattha asampajanakammam evam veditabbam:- daharadaraka pana "matapituhi
katam karoma"ti cetiyamva vandanti, pupphapujam karonti, bhikkhusamgham vandanti, tesam
kusalanti ajanantanampi tam kusalameva hoti. Tatha migapakkhiadayo tiracchana
@Footnote: 1 Ma.... samkappana       2 Ma. samanetva
Dhammam sunanti, samgham vandanti, cetiyam vandanti, tesam janantanampi ajanantanampa
tam kusalameva hoti. Daharadaraka 1- pana matapitaro hatthapadehi paharanti, bhikkhunam
talasattikam uggiranti, leddum 2- khipanti, akkosanti. Gaviyo bhikkhusamgham
anubandhanti, sunakha anubandhanti, damsanti, sihabyagghadayo anubandhanti, jivita
voropenti. Tesam janantanampi ajanantanampi akusalakammam hotiti veditabbam.
     Idani tisupi dvaresu ayuhanacetana samodhanetabba. Seyyathidam?
Kayadvare sayamkatamulika visati cetana, anattimulika visati, sampajanamulika visati,
asampajanamulika visatiti asiti cetana honti, tatha vacidvare. Manodvare pana
ekekasmim vikappe ekunatimsa katva satanca solasanca honti. Iti sabbapi
tisu dvaresu dve satani chasattati ca cetana. Ta sabbapi sankharakkhandhotveva
sankhyam gacchanti, tamsampayutto vedayitakaro vedanakkhandho, sanjananakaro
sannakkhandho, cittam vinnanakkhandho, kayo upadarupam, tappaccaya catasso
dhatuyo cattari bhutaniti ime pancakkhandha dukkhasaccam nama.
     Imesu bhikkhave dhammesu avijja anupattitati imesu vuttappabhedesu
cetanadhammesu avijja sahajatavasena ca upanissayavasena ca anupatita. 3- Evam vattanceva
vattamulaka ca avijja dassita hoti.
     Ettavata vipassanam vaddhetva arahattam pattassa khinasavassa idani thutim
karonto avijjayatveva asesaviraganirodhatiadimaha. Tattha asesaviraganirodhati
asesaviragena ceva asesanirodhena ca. So kayo na hotiti khinasavassa kayena
karanakammam pannayati, cetiyanganasammajjanam bodhiyanganasammajjanam abhikkamanapatikkamanam
vattanuvattakarananti evamadi. Kayadvare panassa visati cetana avipakadhammatam
apajjanti. Tena vuttam "so kayo na hoti, yampaccayassa tam uppajjati
@Footnote: 1 Ma. tathadaraka         2 cha.Ma. dandam      3 Ma. anupakati
Ajjhattam sukhadukkhan"ti. Kayadvarappavatta hi cetana idha kayoti adhippeta.
Sesadvayepi eseva nayo. Khettantiadinipi kusalakusalakammasseva namani. Tanhi
vipakassa viruhanatthanatthena khettam, patitthanatthena vatthu kanatthena ayatanam,
adhikaranatthena adhikarananti vuccati.
     Iti sattha ettakena thanena tihi dvarehi ayuhitam kammam dassetva
idani tassa kammassa vipaccanatthanam dassetum cattarome bhikkhavetiadimaha. Tattha
attabhavapatilabhati patiladdhaattabhava. Attasancetana kamatiti attana pakappitacetana
vahati pavattati.
     Attasancetanahetu tesam sattanam tamha kaya cuti hotitiadisu
khiddapadosika deva attasancetanahetu cavanti. Tesanhi nandanavanacittalatavana-
parusakavanadisu dibbaratisamappitanam kilantanam panabhojane sati sammussati, te
aharupacchedena atape khittamala viya milayanti. Manopadosika deva
parasancetanahetu cavanti, ete catummaharajika deva. Tesu kira eko devaputto
"nakkhattam kilissami"ti saparivaro rathena vithim patipajjati. Athanno nikkhamanto
tam purato gacchantam disva "kim bho ayam kapano aditthapubbam viya ekam disva
pitiya uddhumato viya gajjamano viya ca gacchati"ti kujjhati. Purato gacchantopi
nivattitva tam kuddham disva kuddha nama suvijana hontiti kuddhabhavamassa
natva "tvam kuddho mayham kim karissasi, ayam sampatti maya danasiladinam vasena
laddha, na tuyham vasena"ti patikujjhati. Ekasminhi kuddhe itaro akkuddho
rakkhati, ubhosu pana kuddhesu ekassa kodho itarassa paccayo hoti, tassapi kodho
itarassa paccayo hotiti ubho kandantanamyeva orodhanam cavanti. Manussa attasancetana
ca parasancetana ca hetu cavanti, attasancetanaya ca parasancetanaya ca hetubhutaya
cavantiti attho. Manussa hi kujjhitva attanava attanam hatthehipi
Padehipi 1- paharanti, rajjubandhanadihipi bandhanti, asinapi sisam chindanti,
visampi khadanti, papatepi patanti, udakampi pavisanti, aggim pavisanti, parepi dandena
va satthena va paharitva marenti. Evam tesu attasancetanapi parasancetanapi
kamati.
     Katame tena deva datthabbati katame nama te deva datthabbati attho.
Tena va attabhavena katame deva datthabbatipi attho. Kasma pana thero
imam panham pucchati, kim attana kathetum nappahotiti? pahoti, idha 2- pana attano
sabhavena buddhavisayam panhanti thero na kathesi. 3- Tena datthabbati tena attabhavena
datthabba. Ayam pana panho hettha kamavacarepi rupavacarepi labbhati, bhavaggena pana
paricchinditva kathito nippadesena kathito hotiti bhagavata evam kathito.
     Agantaro itthattanti itthabhavam kamavacarapancakkhandhabhavameva agantaro, neva
tatrupapattika na uparupapattika honti. Anagantaro itthattanti imam khandhapancakam
anagantaro, hetthupapattika na honti, tatrupapattika va uparupapattika
va tattheva va parinibbayino hontiti attho. Ettha ca hetthimabhave
nibbattanam vasenapi uparupapattika veditabba. Bhavagge panetam natthi. Sesam sabbattha
uttanamevati.
                         2. Vibhattisuttavannana
     [172] Dutiye atthapatisambhidati pancasu atthesu pabhedagatananam. Odhisoti
karanaso. Byanjanasoti akkharaso. Anekapariyayenati anekehi  karanehi.
Acikkhamiti kathemi. Desemiti pakatam katva kathemi. Pannapemiti janapemi.
Patthapemiti.
@Footnote: 1 cha.Ma. dandehipi         2 cha.Ma. idam        3 Ma. panham kathesi
Patthapetva pavattetva kathemi. Vivaramiti vivatam katva kathemi. Vibhajamiti vibhajitva
kathemi. Uttanikaromiti gambhiram 1- uttanam katva kathemi. So mam panhenati so
mam panhena upagacchatu. Aham veyyakaranenati ahamassa panhakathanena cittam
aradhessami. Yo no dhammanam sukusaloti yo amhakam adhigatadhammanam sukusalo
sattha, so esa sammukhibhuto. Yadi maya atthapatisambhida na sacchikata, "sacchikarohi
tava sariputta"ti vatva mam patibahissatiti satthu purato nisinnakova sihanadam
nadati. Imina upayena sabbattha attho veditabbo. Imasu ca pana patisambhidasu
tisso patisambhida lokiya, atthapatisambhida lokiyalokuttarati.
                       3. Mahakotthitasuttavannana
     [173] Tatiye phassayatanananti phassakaranam, phassassa uppattitthanananti
attho. Atthannam kinciti etesu asesato niruddhesu tato param koci appamattakopi
kileso atthiti pucchati. Natthannam kinciti idhapi 2- "appamattakopi kileso
natthi"ti pucchati. Sesadvayepi eseva nayo. Ime pana cattaropi panhe sassatuccheda-
ekaccasassataamaravikkhepavasena pucchati. Tenassa thero pucchitapucchitam patibahanto ma
hevanti aha. Ettha hi iti nipatamattam, evam ma bhaniti attho. Attupaladdhivaseneva
3- "atthannam kinci anno koci atta nama atthi"ti sassatadiakarena
pucchati. Kim panesa attupaladdhikoti? na attupaladdhiko. Evamladdhiko pana tattheko
bhikkhu nisinno, so pucchitum na sakkoti. Tassa laddhim vissajjapanattham evam
pucchati. Yepi ca anagate evamladdhika bhavissanti, "tesam buddhakalepeso panho
mahasavakehi vissajjito"ti vacanokasupacchedanattham pucchatiyeva.
     Appapancam papancetiti na papancetabbatthane papancam karoti, anacaritabbam
maggam carati. Tavata papancassa gatiti yattaka channam  phassayatananam gati, tattaka
@Footnote: 1 Si. agambhiram      2 Ma. idani       3 Si. attupaladdhivasena va
Tanhaditthimanappabhedassa papancassa gati. Channam avuso phassayatananam asesaviraga-
nirodha papancanirodho papancavupasamoti etesu chasu ayatanesu sabbaso niruddhesu
papancapi niruddhava honti, vupasantava hontiti attho. Aruppe pana puthujjana-
devatanam kincapi panca phassayatanani niruddhani, chatthassa pana aniruddhatta
tayopi papanca appahina nama. Apica pancavokarabhavavasenevesa 1- panho kathitoti.
Catutthe iminava nayena attho veditabbo.
                        5. Upavanasuttavannana
     [175-176] Pancame vijjayantakaro hotiti vijjaya vattadukkhassa antakaro
hoti, sakalam vattadukkham paricchinnam parivatumam katva titthatiti. Sesapadesupi eseva
nayo. Saupadanoti sagahanova hutva. Antakaro abhavissati vattadukkhassa antam
katva thito abhavissa. Caranasampannoti pannarasadhammappabhedena caranena samannagato.
Yathabhutam janam passam antakaro hotiti yathasabhavam va maggapannaya janitva
passitva vattadukkhassa antam katva thito nama hotiti arahattanikutena panham
nitthapesi. Chattham hettha ekakanipatavannanayam vuttanayeneva veditabbam.
                         7. Rahulasuttavannana
     [177] Sattame ajjhattikati kesadisu visatiya kotthasesu thaddhakara-
lakkhana pathavidhatu. Bahirati bahiddha anindriyabaddhesu pasanapabbatadisu thaddhakara-
lakkhana pathavidhatuyo veditabba. Imina nayena sesapi dhatuyo veditabba.
Netam mama neso hamasmi, na me so attati idam tayam tanhamanaditthiggahapatikkhepa-
vasena vuttam. Sammappannaya datthabbanti hetuna karanena maggapannaya passitabbam.
Disvati saha vipassanaya maggapannaya passitva. Acchejji tanhanti
@Footnote: 1 cha.Ma.... vaseneva
Maggavajjhatanham samulikam chindi. Vivattayi 1- samyojananti dasavidhampi samyojanam
vivattayi ubbattetva pajahi. Sammamanabhisayati hetuna karanena navavidhassa manassa
pahanabhisamaya. Antamakasi dukkhassati vattadukkham paricchinnam parivatumam akasi,
katva thitoti attho. Iti satthara  samyuttamahanikaye rahulovade 2- vipassana
kathita, cularahulovadepi 3- vipassana kathita, ambalatthikarame rahulovade 4-
daharassa sato musavada veramani kathita, maharahulovade 5- vipassanava kathita.
Imasmim anguttaramahanikaye ayam catukotikasunnata nama kathitati.
                        8. Jambalisuttavannana
     [178] Atthame santam cetovimuttinti atthannam samapattinam annataram
samapattim. Sakkayanirodhanti tebhumikavattasankhatassa sakkayassa nirodham, nibbananti
attho. Na pakkhandatiti arammanavasena na pakkhandati. Sesapadesupi eseva nayo.
Na patikankhoti na patikankhitabbo. Lepagatenati lepamakkhitena.
     Imasminca panatthe 6- nadiparam gantukamapurisopammam aharitabbam:- eko kira
puriso candasotaya valamacchakulaya nadiya param gantukamo "orimatiram sasankam
sappatibhayam, parimatiram khemam appatibhayam, kim nu kho katva param gamissami"ti
patipatiya thite attha kakudharukkhe disva "sakka imaya rukkhapatipatiya gantun"ti
manam katva "kakudharukkha nama matthasakha honti, sakhaya hattha na santhaheyyun"ti
nigrodhapilakkharukkhadinam annatarassa lakhaya 7- hatthapade makkhitva dakkhinahatthena
ekam sakham ganhi. Hattho tattheva laggi. Puna vamahatthena dakkhinapadena vamapadenati
cattaropi hatthapada tattheva laggimsu. So adhosiro lambamano uparinadiyam deve vutthe
punnaya nadiya sote nimuggo kumbhiladinam bhakkho ahosi.
@Footnote: 1 Si. avattayi, cha. vivattayi                 2 sam.kha. 17/91/108 rahulasutta
@3 Ma. u. 14/416/356 cularahulovadasutta      4 Ma.Ma. 13/107/84 cularahulovadasutta
@5 Ma.Ma. 13/113/91 maharahulovadasutta         6 cha.Ma. panettha      7 Ma. lepassa
     Tattha nadisotam viya samsarasotam datthabbam, sotassa param gantukamapuriso
viya yogavacaro, orimatiram viya sakkayo, parimatiram viya nibbanam, patipatiya
thita attha kakudharukkha viya attha samapattiyo, lepagatena hatthena sakhagahanam
viya jhanavipassananam paripanthike asodhetva samapattisamapajjanam, catuhi hatthapadehi
sakhaya baddhassa olambanam viya pathamajjhane nikantiya laggakalo, uparisote vutthi viya
chasu dvaresu kilesanam uppannakalo, nadiya punnaya sote nimuggassa kumbhiladinam
bhakkhabhutakalo viya samsarasote nimuggassa catusu apayesu dukkhanubhavanakalo veditabbo.
     Suddhena hatthenati sudhotena parisuddhahatthena. Imasmimpi atthe tadisameva
opammam kattabbam:- tattheva hi param gantukamo puriso "kakudharukkha nama
matthasakha, kilitthahatthena ganhantassa hattho parigaleyya"ti hatthapade sudhote
katva ekam sakham ganhitva pathamarukkham arulho. Tato otaritva dutiyam .pe.
Tato otaritva atthamam, atthamarukkhato 1- otaritva parimatire khemantabhumim gato.
     Tattha "imehi rukkhehi parimatiram gamissami"ti tassa purisassa cintitakalo
viya yogino "attha samapattiyo samapajjitva samapattito vutthaya arahattam
ganhissami"ti 2- cintitakalo, suddhena hatthena sakhagahanam viya jhanavipassananam
paripanthikadhamme sodhetva samapattisamapajjanam, tattha pathamarukkharohanakalo viya
pathamajjhanasamapattikalo, pathamarukkhato oruyha dutiyam arulhakalo viya pathamajjhane
nikantiya abaddhassa tato vutthaya dutiyajjhanam samapannakalo .pe. Sattamarukkhato
oruyha atthamam arulhakalo viya akincannayatanasamapattiyam nikantiya
abaddhassa tato vutthaya nevasannanasannayatanasamapannakalo. Atthamarukkhato
oruyha parimam tiram khemantabhumim gatakalo viya nevasannanasannayatane nikantiya 3-
abaddhassa samapattito vutthaya sankhare sammasitva arahattam pattakalo veditabbo.
@Footnote: 1 Ma. tato       2 cha.Ma. gamissamiti        3 Si. niyantiya
     Avijjappabhedam manasikarotiti atthasu thanesu annanabhutaya ghanabahalamahaavijjaya
pabhedasankhatam arahattam manasikaroti. Na pakkhandatiti arammanavaseneva na pakkhandati.
Jambaliti gamato nikkhantassa mahaudakassa patitthanabhuto mahaavato.
Anekavassaganikati gamassa va nagarassa va uppannakaleyeva uppannatta
anekani vassaganani 1- uppannaya etissati anekavassaganika. Ayamukhaniti catasso
pavisanakandaRa. Apayamukhaniti apayavahanakacchiddani. 2- Na alippabhedo patikankhoti
na palippabhedo patikankhitabbo. Na hi tato udakam utthaya palim bhinditva
kacavaram gahetva mahasamuddam sampapunati.
     Imassa panatthassa avibhavanattham uyyanagavesakaopammam aharitabbam. Eko kira
nagaravasi 3- kulaputto uyyanam gavesanto nagarato natidure naccasanne mahantam
jambalim addasa, so "imasmim thane ramaniyam uyyanam bhavissati"ti sallakkhetva
kuddalam adaya cattaripi kandarani pidhaya apavahanakacchiddani vivaritva atthasi.
Devo na sammavassi, avasesaudakam apavahanakacchiddena parissavitva gatam.
Cammakhandapilotikadini tattheva putikani jatani, panaka santhita, samanta anupagamaniya
jata. Upagatanampi nasapute pidhaya pakkamitabbam hoti. So katipahena agantva
patikkamma thito oloketva "na sakka upagantun"ti pakkami.
     Tattha nagaravasi kulaputto viya yogavacaro datthabbo, uyyanam gavesantena
gamadvare jambaliya ditthakalo viya catummahabhutikakayo, ayamukhanam pihitakalo
viya dhammassavanodakassa aladdhakalo, apayamukhanam vivatkalo viya chadvarikasamvarassa
vissatthakalo, devassa samma avutthakalo viya sappayakammatthanassa aladdhakalo,
avasesaudakassa apayamukhehi parissavitva gatakalo viya abbhantare gunanam parihinakalo,
udakassa utthaya palim bhinditva kacavaram adaya mahasamuddam papunitum
@Footnote: 1 Ma. vassagananani     2 apavahanacchiddani. evamuparipi     3 cha.Ma. nagaravasiko
Asamatthakalo viya arahattamaggena avijjapalim bhinditva kilesarasim vidhamitva
nibbanam sacchikatum asamatthakalo, cammakhandapilotikadinam tattheva putibhavo viya
abbhantare ragadikilesehi paripuritakalo, tassa agantva disva vippatisarino
gatakalo viya vattasamangipuggalassa vatte abhiratikalo veditabbo.
     Alippabhedo patikankhoti palibhedo patikankhitabbo. Tato hi udakam utthaya
palim bhinditva kacavaram adaya mahasamuddam papunitum sakkhissatiti attho.
     Idhapi tadeva opammam aharitabbam. 1- Tattha ayamukhanam vivatakalo viya
sappayadhammassavanassa laddhakalo, apayamukhanam pihitakalo viya chasu dvaresu samvarassa
paccupatthitakalo, 2- devassa samma vutthakalo viya sappayakammatthanassa laddhakalo,
udakavahakassa 3- utthaya palim bhinditva kacavaram adaya mahasamuddam pattakalo
viya arahattamaggena avijjam bhinditva akusalarasim  vidhamitva arahattam sacchikatakalo,
ayamukhehi pavitthena udakena sarassa paripunnakalo viya abbhantare lokuttaradhammehi
paripunnakalo, samantato vatim katva rukkhe ropetva uyyanamajjhe pasadam
mapetva natakani paccupatthapetva subhojanam bhunjantassa nisinnakalo viya
dhammapasadam aruyha nibbanarammanam phalasamapattim appetva nisinnakalo veditabbo.
Sesamettha uttanatthameva. Desana pana lokiyalokuttaramissika kathita.
                        9. Nibbanasuttavannana
     [179] Navame hanabhagiya sannatiadisu "pathamassa jhanassa labhim
kamasahagata sannamanasikara samudacaranti, hanabhagini panna"ti 4- evam abhidhamme
vuttanayeneva attho veditabbo. Yathabhutam nappajanantiti yathasabhavato maggananena
na jananti.
@Footnote: 1 Ma. aharitva kata     2 Ma. patisanthitakalo
@3 cha.Ma. udakassa         4 abhi. vi. 35/799/402 catukkaniddesa
                       10. Mahapadesasuttavannana
     [180] Dasame bhoganagare viharatiti parinibbanasamaye carikam caranto tam nagaram
patva tattha viharati. Anandacetiyeti anandayakkhassa bhavanatthane patitthitavihare.
Mahapadeseti mahaokase mahaapadese va, buddhadayo mahante mahante apadisitva
vuttani mahakarananiti attho. Neva abhinanditabbanti hatthatutthehi sadhukaram
datva pubbeva na sotabbam. 1- Evam kate hi paccha "idam na sameti"ti vuccamanopi
"kim pubbeva ayam dhammo, idani na dhammo"ti vatva laddhim na vissajjesi.
Nappatikkositabbanti "kim esa balo vadati"ti evam pubbeva na vattabbam.
Evam vutte hi vattum yuttayuttampi na vakkhati. Tenaha anabhinanditva
appatikkositvati. Padabyanjananiti padasankhatani byanjanani. Sadhukam
uggahetvati "imasmim thane pali vutta, imasmim thane attho vutto, imasmim
thane anusandhi kathita, imasmim thane pubbaparam kathitan"ti sutthu gahetva. Sutte
otaretabbaniti sutte otaritabbani. Vinaye sandassetabbaniti vinaye
samsandetabbani.
     Ettha ca suttanti vinayo vutto. Yathaha "kattha patikkhittam, savatthiyam
patikkhittam, suttavibhange"ti. 2- Vinayoti khandhako. Yathaha "kosambiya 3-
vinayatisare"ti. Evam vinayapi takampi na pariyadiyati. Ubhatovibhangam pana suttam
khandhakaparivara vinayoti evam vinayapitakam pariyadiyati. Athava suttantapitakam suttam,
vinayapitakam vinayoti evam dveyeva pitakani pariyadiyanti. Suttantabhidhammapitakani
va suttam, vinayapitakam vinayoti evampi tini pitakani na tava pariyadiyanti.
Asuttanamakanhi buddhavacanam nama atthi. Seyyathidam? jatakam patisambhida niddeso
Suttanipato dhammapadam udanam itivuttakam vimanavatthu petavatthu theragatha therigatha
apadananti.
     Sudinnatthero pana "asuttanamakam buddhavacanam natthi"ti tam sabbam patikkhipitva
"tini pitakani suttam, vinayo pana karanan"ti aha. Tato tam karanam dassento
idam suttamahari:-
@Footnote: 1 Ma. na gahetabbam  2 vi.cu. 7/457/301 sattasatikakkhandhaka  3 cha. ayam patho na dissati
              "ye kho tvam gotami dhamme janeyyasi, ime dhamma saragaya
         samvattanti no viragaya, samyogaya samvattanti no visamyogaya,
         saupadanaya samvattanti no anupadanaya, mahicchataya samvattanti
         no appicchataya, asantutthiya samvattanti no santutthiya, kosajjaya
         samvattanti no viriyarambhaya, sanganikaya samvattanti no pavivekaya,
         acayaya samvattanti no apacayaya. Ekamsena gotami jayyeasi `neso
         dhammo neso vinayo netam satthusasanan'ti. 1-
              Ye ca kho tvam gotami dhamme janeyyasi, ime dhamma viragaya
         samvattanti no saragaya, visamyogaya samvattanti no samyogaya. Anupadanaya
         samvattanti no saupadanaya, appicchataya samvattanti no mahicchataya,
         santutthiya samvattanti no asantutthiya, viriyarambhaya samvattanti no
         kosajjaya, pavivekaya samvattanti no sanganikaya, apacayaya samvattanti
         no acayaya. Ekamsena gotami janeyyasi `eso dhammo eso vinayo
         etam satthusasanan"ti. 1-
      Tasma sutteti tepitake buddhavacane otaretabbani. Vinayeti ekasmim
ragadivinayakarane samsandetabbaniti ayamettha attho. Na ceva sutte otarantiti
sutte patipatiya katthaci anagantva jallim 2- utthapetva gulhavessantaragulha-
ummaggagulhavinayavedallapitakanam annatarato agatani pannayantiti attho. Evam
agatani hi ragadivinaye ca apannayamanani chaddetabbani hontiti. Tena
vuttam "iti hidam bhikkhave chaddeyyatha"ti. Etenpayena sabbattha attho veditabbo.
Idam bhikkhave catuttham mahapadesam dhareyyathati idam bhikkhave catuttham dhammassa
patitthanokasam dhareyyathati.
                        Sancetaniyavaggo tatiyo.
@Footnote: 1 vi.cu. 7/406/239 bhikkhunikkhandhaka      2 cha.Ma. challim



             The Pali Atthakatha in Roman Book 15 page 392-403. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=9001&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=15&A=9001&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=529              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=6232              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=6388              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=6388              Contents of The Tipitaka Volume 20 http://84000.org/tipitaka/read/?index_20

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]