ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 16 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.3)

                            2. Mahavagga
                        1. Veranjasuttavannana
       [11] Dutiyassa pathame abhivadetiti evamadini na samano gotamoti ettha
vuttanakarena yojetva evamatthato veditabbani 8- "na vandati nasana vutthati,
napi `idha bhonto nisidantu'ti evam asanena va nimanteti"ti. Ettha hi vasaddo
@Footnote: 1 Ma. osareti  2 cha.Ma. apaneyyesoti apaneyyo niharitabbo esa
@3 cha.Ma. phunamanassati  4 Si.,ka. paharanti  5 Si.,ka. babbarasaddam
@6 cha.Ma. samvasayanti  7 cha.Ma. vijanathati  8 cha.Ma. evamettha attho veditabbo
Vibhavane nama atthe "rupam niccam va aniccam va"tiadisu viya. Evam vatva
atha attano abhivadanadini akarontam bhagavantam disva aha tayidam bho gotama
tathevati. Yam tam maya sutam, tam tatheva, tam savananca me dassananca samsandati
sameti, atthato ekibhavam gacchati. Na hi bhavam gotamo .pe. Asanena va nimantetiti.
Evam attana sutam ditthena nigametva nindanto aha tayidam bho gotama na
sampannamevati tam abhivadanadinam akaranam ayuttameva.
     Athassa bhagava attukkamsanaparavambhanadosam anupagamma karunasitalena dahayena
tam annanam vidhamitva yuttabhavam dassetukamo nahantam brahmanatiadimaha.
Tatrayam sankhepattho:- aham brahmana appatihatena sabbannutananacakkhuna
olokentopi tam puggalam etasmim sadevakadibhede loke na passami. Yamaham
abhivadeyyam va paccuttheyyam va asanena va nimanteyyam. Anacchariyam va etam,
svaham ajja sabbannutam patto evarupam nipaccakararaham puggalam na passami.
Apica kho yadapaham sampatijatova uttarena mukho sattapadavitiharena gantva sakalam
dasasahassilokadhatum olokesim, tadapi etasmim sadevakadibhede loke tam puggalam
na passami, yassaham 1- evarupam nipaccakaram kareyyam. Athakho mam solasakappasahassayuko
khinasavamahabrahmapi anjalim paggahetva "tvam sadevake 2- loke mahapuriso, tvam
sadevakassa lokassa aggo ca jettho ca settho ca, natthi taya uttaritaro"ti
sanjatasomanasso patimanesi. Tadapi caham attana uttaritaram apassanto
asabhivacam niccharesim "aggohamasmi lokassa, jetthohamasmi lokassa, setthohamasmi
lokassa"ti. Evam sampatijatassapi mayham abhivadanadiraho puggalo natthi,
svaham idani sabbannutam patto kam abhivadeyyam. Tasma tvam brahmana ma
tathagata 3- evarupam paramanipaccakaram patthayi. 4- Yanhi brahmana tathagato abhivadeyya
@Footnote: 1 cha.Ma. yamaham  2 cha.Ma. ayam patho na dissati
@3 Ma. tathagate  4 Ma. patthayittha
Va .pe. Asanena va nimanteyya, muddhapi tassa puggalassa rattipariyosane
paripakasithilabandhanam vanta muttatalaphalam viya givato chijjitva sahasava bhumiyam
vipateyya.
     Evam vuttepi brahmano duppannataya tathagatassa kolajetthabhavam
asallakkhento kevalam tam vacanam asahamano aha arasarupo bhavam gotamoti. Ayam
kirassa adhippayo:- yam loke abhivadanapaccutthanaanjalikammasamicikammam "samaggi-
raso"ti vuccati, tam bhoto gotamassa natthi. Tasma arasarupo bhavam gotamo, arasajatiko
arasasabhavoti. Athassa bhagava cittamudubhavajananattham ujuvipaccanakabhavam pariharanto annatha
tassa vacanassa attham attani sandassento atthi khvesa brahmana pariyayotiadimaha.
     Tattha atthi khvesati atthi kho esa. Pariyayoti karanam. Idam vuttam
hoti:- atthi kho brahmana etam karanam, yena karanena mam "arasarupo
bhavam gotamo"ti vadamano puggalo samma vadeyya, avitathavaditi sankham gaccheyya,
katamo pana soti? ye te brahmana ruparasa .pe. Photthabbarasa, te tathagatassa
pahinati. Kim vuttam hoti? ye te jativasena va upapattivasena va settha-
sammatanampi puthujjananam ruparammanadini assadentanam abhinandantanam rajjantanam
uppajjanti kamasukhassadasankhata ruparasa saddarasa gandharasa rasarasa photthabbarasa,
ye imam lokam givayam bandhitva viya avinchanti vattharammanadisamaggiya va 1-
uppannatta samaggirasati vuccanti, te sabbepi tathagatassa pahina. "mayham
pahina"ti vattabbepi mamamkarena 2- attanam anukkhipanto dhammam deseti.
Desanavilaso va esa tathagatassa.
@Footnote: 1 cha.Ma.... samaggiyanca  2 cha.Ma. mamakarena
     Tattha pahinati cittasantanato vigata, pajahita va. Etasmim panatthe karane
samivacanam datthabbam. Ariyamaggasatthena ucchinnam tanhavijjamayamulam etesanti
ucchinnamula. Talavatthu viya nesam vatthu katanti talavatthukata. Yatha hi
talarukkham samulam uddharitva tassa vatthumatte tasmim padese kate na puna tassa
talassa uppatti pannayati, evam ariyamaggasatthena samule rupadirase uddharitva
tesam pubbe uppannapubbabhavena vatthumatte cittasantane kate sabbepi te
talavatthukatati vuccanti. Avirulhidhammatta va matthakacchinnatalo viya katati
talavatthukata. Yasma pana evam talavatthukata anabhavamkata honti, yatha
nesam pacchabhavo na hoti, tatha kata honti. Tasma aha anabhavamkatati.
Ayatim anuppadadhammati anagate anuppajjanakasabhava.
     No ca kho yam tvam sandhaya vadesiti yanca kho tvam sandhaya vadesi, so
pariyayo na hoti. Nanu ca evam vutte yo brahmanena vutto samaggiraso,
tassa attani vijjamanata anunnata hotiti? na hoti. Yo hi nam samaggirasam
katum bhabbo hutva na karoti, so tadabhavena arasarupoti vattabbatam arahati.
Bhagava pana abhabbova etam katum, tenassa karanena 1- abhabbatam pakasento aha
"no ca kho yam tvam sandhaya vadesi"ti. Yam pariyayam sandhaya tvam mam "arasarupo"ti
vadesi, so amhesu neva vattabboti.
     Evam brahmano attana adhippetam arasarupatam aropetum asakkonto
athaparam nibbhogo bhavantiadimaha. Sabbapariyayesu cettha vuttanayeneva yojanakkamam
viditva sandhaya bhasitamattham evam veditabbam:- brahmano tadeva vayovuddhanam
abhivadanadikammam loke "samaggiparibhogo"ti mannamano tadabhavena ca bhagavantam
"nibbhogo"tiadi aha. Bhagava ca yvayam rupadisu sattanam chandaragaparibhogo,
tadabhavam attani sampassamano aparam pariyayamanujani.
@Footnote: 1 cha.Ma. karane
     Puna brahmano yam loke vayovuddhanam abhivadanadikusalasamudacarakammam
lokiya karonti, tassa akiriyam sampassamano bhagavantam akiriyavadoti aha.
Bhagava pana yasma kayaduccaritadinam akiriyam vadati, tasma tam akiriyavaditam 1- attani
sampassamano aparam pariyayamanujani. Tattha thapetva kayaduccaritadini avasesa
akusala dhamma anekavihita papaka akusala dhammati veditabba.
     Puna brahmano tadeva abhivadanadikammam bhagavati apassanto "imam agamma
ayam lokatanti lokappaveni ucchijjati"ti  mannamano bhagavantam ucchedavadoti
aha. Bhagava pana yasma pancakamagunikaragassa ceva akusalacittadvayasampayuttassa
ca dosassa anagamimaggena ucchedam vadati, sabbakusalasambhavassa pana mohassa
arahattamaggena ucchedam vadati, thapetva te tayo avasesanam papakanam akusalanam
dhammanam yathanurupam catuhi maggehi ucchedam vadati, tasma tam ucchedavadam 2- attani
sampassamano aparam pariyayamanujani.
     Puna brahmano "jigucchati manne samano gotamo idam vayovuddhanam
abhivadanadikulasamudacarakammam, tena na tam karoti"ti mannamano bhagavantam jegucchiti aha.
Bhagava pana yasma jigucchati kayaduccaritadihi, yani kayavacimanoduccaritani ceva ya ca
anekavihitanam papakanam akusalanam dhammanam samapatti samapajjana samangibhavo, tam
sabbampi gutham viya mandanakajatiko puriso jigucchati hiriyati, tasma tam jegucchitam
attani sampassamano aparam pariyayamanujani. Tattha kayaduccaritenatiadi
karanavacanam upayogatthe datthabbam.
     Puna brahmano tadeva abhivadanadikammam bhagavati apassanto "ayam idam
lokajetthakakammam vineti vinaseti, athava yasma etam samicikammam na karoti,
@Footnote: 1 Ma. akiriyavadam  2 Ma. tam ucchedabhavam
Tasma ayam vinetabbo nigganhitabbo"ti mannamano bhagavantam venayikoti
aha. Tatrayam vacanattho 1-:- vinayatiti vinayo, vinasetiti vuttam hoti. Vinayoeva
venayiko. Vinayam va arahatiti venayiko, niggaham arahatiti vuttam hoti. Bhagava
pana yasma ragadinam vinayaya vupasamaya dhammam deseti, tasma venayiko
hoti. Ayameva cettha padattho:- vinayaya dhammam desetiti venayiko. Vicitra hi
taddhitavutti. Svayantam venayikabhavam attani sampassamano aparam pariyayamanujani.
     Puna brahmano yasma abhivadanadini samicikammani karonta vayovuddhe
tosenti hasenti, akaronta pana tapenti vihesenti domanassam nesam
uppadenti, bhagava ca tani na karoti, tasma "ayam vayovuddhe tapati"ti
mannamano sappurisacaravirahitatta va "kapanapuriso ayan"ti mannamano bhagavantam
tapassiti aha. Tatrayam padattho:- tapatiti tapo, roseti vihesetiti attho.
Samicikammakaranassetam adhivacanam. Tapo assa atthiti tapasSi. Dutiye atthavikappe
byanjanani avicaretva loke kapanapuriso tapassiti vuccati. Bhagava pana
ye akusala dhamma lokam tapanato tapaniyati vuccanti, tesam pahinatta yasma
tapassiti sankham gato, tasma tam tapassitam attani sampassamano aparam pariyaya-
manujani. Tatrayam vacanattho:- tapantiti tapa, akusalanam dhammanametam adhivacanam.
Te tape assi nirassi pahasi viddhamsiti tapasSi.
     Puna brahmano tam abhivadanadikammam devalokagabbhasampattiya devalokapatisandhi-
patilabhaya samvattatiti mannamano bhagavati cassa abhavam disva bhagavantam
apagabbhoti aha. Kodhavasena va bhagavato matukucchismim patisandhiggahane dosam
dassentopi evamaha. Tatrayam padattho 2-:- gabbhato apagatoti apagabbho, abhabbo
devalokupapattim papunitunti adhippayo. Hino va gabbho assati apagabbho.
@Footnote: 1 cha.Ma. padattho  2 cha.Ma. vacanattho
Devalokagabbhaparibahiratta  ayatim hinagabbhapatilabhabhagiti hino vassa 1- matukucchismim
gabbhavaso ahositi adhippayo. Bhagavato pana yasma ayatim gabbhaseyya apagata,
tasma so tam apagabbhatam attani sampassamano aparam pariyayamanujani. Tatrapi 2-
yassa kho brahmana ayatim gabbhaseyya punabbhavabhinibbatti pahinati etesam
padanam evamattho datthabbo:- brahmana yassa puggalassa anagate gabbhaseyya
punabbhave ca abhinibbatti anuttarena maggena vihatakaranatta pahina. Gabbhaseyyagahanena
cettha jalabujayoni gahita, punalbhavabhinibbattiggahanena itara tissopi.
     Apica gabbhassa seyya gabbhaseyya. Punabbhavoeva abhinibbatti punabbhavabhi-
nibbattiti evamettha attho datthabbo. Yatha ca vinnanatthititi vuttepi na
vinnanato anna thiti atthi, evamidhapi na gabbhato anna seyya
veditabba. Abhinibbatti ca nama yasma punabbhavabhutapi apunabbhavabhutapi atthi, idha
ca punabbhavabhuta adhippeta, tasma vuttam "punabbhavoeva abhinibbatti punabbhavabhi-
nibbatti"ti.
     Evam agatakalato patthaya arasarupatadihi atthahi akkosavatthuhi akkosantampi
brahmanam bhagava dhammissaro dhammaraja dhammassami tathagato anukampaya
sitaleneva 3- cakkhuna brahmanam olokento yam dhammadhatum pativijjhitva desana-
vilasappatto nama hoti, tassa dhammadhatuya suppatividdhatta vigatavalahake
nabhe punnacando viya ca saradakale suriyo viya ca brahmanassa hadayandhakaram
vidhamanto 4- taniyeva akkosavatthuni tena tena pariyayena annatha desetva
punapi attano karunavippharam atthahi lokadhammehi akampiyabhavena patiladdham
@Footnote: 1 Ma. tassa  2 cha.Ma. tatra ca
@3 Si. anukampasitaleneva  4 cha.Ma. vidhamento
Tadigunalakkhanam pathavisamacittatam akuppadhammatanca pakasento "ayam brahmano kevalam
palitasirakhandadantavalittacatadihi attano vuddhabhavam sallakkheti, no ca kho janati
attanam jatiya anugatam jaraya anusatam byadhina abhibhutam 1- maranena abbhahatam
ajja maritva puna sveva uttanasayanadarakabhavagamaniyam. Mahantena kho pana ussahena
mama santikam agato, tadassa agamanam satthakam hotu"ti cintetva imasmim loke
attano appatisamam purejatabhavam dassento seyyathapi brahmanatiadina nayena
brahmanassa dhammadesanam vaddhesi.
     Tattha seyyathapitiadinam hettha vuttanayeneva attho veditabbo. Ayam
pana viseso:- hettha vuttanayeneva hi te kukkutapotaka pakkhe vidhunanta
tamkhananurupam viravanta nikkhamanti. Evam nikkhamantananca 2- tesam yo pathamataram
nikkhamati, so jetthoti vuccati. Tasma bhagava taya upamaya attano jetthabhavam
sadhetukamo brahmanam pucchati yo nu kho tesam kukkutacchapakanam .pe. Kinti
svassa vacaniyoti. Tattha kukkutacchapakananti kukkutapotakanam. Kinti svassa
vacaniyoti so kinti vacaniyo assa, kim vattabbo bhaveyya jettho va kanittho
vati.
     "jettho"tissa bho gotama vacaniyoti bho gotama so jetthoiti assa
vacaniyo. Kasmati ce? so hi nesam jetthoti, yasma so tesam vuddhataroti
attho. Athassa bhagava upamam sampatipadento evameva khoti aha. Yatha so
kukkutapotako, evam ahampi. Avijjagataya pajayati avijja vuccati annanam,
tattha gataya. Pajayati sattadhivacanametam, avijjakosassa anto pavitthesu sattesuti
vuttam hoti. Andabhutayati ande bhutaya jataya 3- sanjataya. Yatha hi ande
nibbatta ekacce satta andabhutati vuccanti, evamayam sabbapi paja
@Footnote: 1 cha.Ma. adhibhutam  2 Ma. nikkhantanam  3 cha.Ma. pajataya
Avijjandakose nibbattatta andabhutati vuccati. Pariyonaddhayati tena
avijjandakosena samantato onaddhaya baddhaya vethitaya. Avijjandakosam padaletvati
tam avijjamayam andakosam bhinditva. Ekova loketi sakalepi lokasannivase
ahameva eko adutiyo. Anuttaram sammasambodhim abhisambuddhoti uttaravirahitam
sabbasettham samma samanca bodhim, athava pasattham sundaranca bodhim. Arahatta-
maggananassetam namam, sabbannutananassapi namameva, ubhayampi vattati. Annesam
arahattamaggo anuttara bodhi hoti, na hotiti? na hoti. Kasma? asabbaguna-
dayakatta. Tesanhi kassaci arahattamaggo arahattaphalameva deti, kassaci tisso
vijja, kassaci cha abhinna, kassaci catasso patisambhida, kassaci savakaparaminanam.
Paccekabuddhanampi paccekabodhinanameva deti, buddhanam pana sabbagunasampattim
deti abhiseko viya ranno sabbalokissarabhavam. Tasma annassa kassacipi
anuttara bodhi na hotiti. Abhisambuddhoti abbhannasim pativijjhim, pattomhi
adhigatomhiti vuttam hoti.
     Idani yadetam bhagavata "evameva kho"tiadina nayena vuttam opammasampatipadanam,
tam evam atthena samsanditva veditabbam:- yatha hi tassa kukkutiya attano andesu
adhisayanaditividhakiriyakaranam, evam bodhipallanke nisinnassa bodhisattabhutassa bhagavato
attano santane aniccam dukkham anattati tividhanupassanakaranam, kukkutiya
tividhakiriyasampadanena andanam aputibhavo viya bodhisattabhutassa bhagavato
tividhanupassanasampadanena vipassanananassa aparihani, kukkutiya tividhakiriyakaranena
andanam allasinehapariyadanam viya bodhisattabhutassa bhagavato tividhanupassanasampadanena
bhavattayanugatanikantisinehapariyadanam, kukkutiya tividhakiriyakaranena andakapalanam
tanubhavo viya bodhisattabhutassa bhagavato tividhanupassanasampadanena avijjandakosassa
tanubhavo, kukkutiya tividhakiriyakaranena kukkutapotakassa padanakhatundakanam
thaddhakharabhavo viya bodhisattabhutassa
Bhagavato tividhanupassanasampadanena vipassanananassa tikkhakharavippasannasurabhavo,
kukkutiya tividhakiriyakaranena kukkutapotakassa parinamakalo viya bodhisattabhutassa
bhagavato tividhanupassanasampadanena vipassanananassa parinamakalo vaddhikalo
gabbhaggahanakalo, kukkutiya tividhakiriyakaranena kukkutapotakassa padanakhasikhaya
va mukhatundakena va andakosam padaletva pakkhe papphotetva sotthina
abhinibbhidakalo viya bhagavato tividhanupassanasampadanena vipassanananagabbham 1-
ganhapetva anupubbadhigatena arahattamaggena avijjandakosam padaletva
chaabhinnapakkhe 2- papphotetva sotthina sakalabuddhagunanam sacchikatakalo veditabbo.
     Ahanhi brahmana jettho lokassati brahmana yatha tesam kukkuta-
potakanam pathamataram andakosam padaletva abhinibbatto 3- kukkutapotako jettho hoti,
evam avijjagataya pajaya tam avijjandakosam padaletva pathamataram ariyaya jatiya
jatatta ahanhi jettho vuddhatamoti sankham gato, sabbagunehi pana appatisamatta
setthoti.
     Evam bhagava attano anuttaram jetthasetthabhavam brahmanassa pakasetva
idani yaya patipadaya tam adhigato, tam patipadam pubbabhagato pabhuti dassetum
araddham kho pana me brahmanatiadimaha. Tattha araddham kho pana me brahmana
viriyam ahositi brahmana na maya ayam anuttaro jetthasetthabhavo kusitena
mutthassatina saraddhakayena vikkhittacittena adhigato, apica kho tadadhigamaya
araddham kho pana me viriyam ahosi. Bodhimande nisinnena maya catusammappadhana-
bhedam viriyam araddham ahosi, paggahitam asithilappavattitam. Araddhattayeva ca mametam 4-
asallinam ahosi. Na kevalanca viriyameva, satipi me arammanabhimukhibhavena 5-
@Footnote: 1 Si. vipassanananam gabbham  2 cha.Ma. abhinnapakkhe
@3 Ma. abhinibbhido  4 cha.Ma. metam  5 cha.Ma. arammanabhimukhabhavena
Upatthita ahosi, upatthitattayeva ca appammuttha. 1- Passaddho kayo asaraddhoti
kayacittapassaddhivasena kayopi me passaddho ahosi. Tattha yasma namakaye
passaddhe rupakayopi passaddhoyeva ahosi, 2- tasma "namakayo rupakayo"ti
avisesetvava "passaddho kayo"ti vuttam. Asaraddhoti so ca kho passaddhattayeva
asaraddho, vigatadarathoti vuttam hoti. Samahitam cittam ekagganti cittampi me
samma ahitam sutthu thapitam appitam viya ahosi, samahitattaeva ca tam ekaggam
acalam nipphandananti. Ettavata jhanassa pubbabhagapatipada kathita hoti.
     Idani imaya patipadaya adhigatapathamajjhanam adim katva vijjattaya-
pariyosanam visesam dassento so kho ahantiadimaha. Tattha yam tava
vinicchayanayena vattabbam siya, tam visuddhimagge 3- vuttameva.
     Ayam kho me brahmanatiadisu pana vijjati viditakaranatthena vijja. Kim
viditam karoti? pubbenivasam. Avijjati tasseva pubbenivasassa aviditakaranatthena
tappaticchadakamoho. Tamoti sveva moho tappaticchadakatthena tamo nama. Alokoti
saeva vijja obhasakaranatthena alokoti. Ettha ca vijja adhigatati  attho,
sesam pasamsavacanam. Yojana panettha:- ayam kho me vijja adhigata, tassa
me adhigatavijjassa avijja vihata, vinatthati attho. Kasma? yasma vijja
uppanna. Esa nayo itarasmimpi padadvaye. Yathatanti ettha tanti nipatamattam,
satiya avippavasena appamattassa viriyatapena atapino kaye ca jivite ca
anapekkhataya pahitattassa pesitacittassati 4- attho. Idam vuttam hoti:- yatha
appamattassa atapino pahitattassa viharato avijja vihanneyya, vijja
uppajjeyya, tamo vihanneyya, aloko uppajjeyya, evameva mama avijja vihata,
vijja uppanna, tamo vihato, aloko uppanno. Etassa me padhananuyogassa
anurupameva phalam laddhanti.
@Footnote: 1 cha.Ma. asammuttha  2 cha.Ma. hoti
@3 visuddhi. 1/175 pathavikasinaniddesa pathamajjhanavannana  4 cha.Ma. pesitattassati
     Ayam kho me brahmana pathama abhinibbhida ahosi kukkutacchapasseva
andakosamhati ayam kho mama brahmana pubbenivasanussatinanamukhatundakena
pubbenivutthakkhandhapaticchadakam avijjandakosam padaletva pathama abhinibbhida pathama
nikkhanti pathama ariyajati ahosi kukkutacchapakasseva mukhatundakena va padanakhasikhaya
va andakosam padaletva tamha andakosamha abhinibbhida nikkhanti kukkutanikaye
paccha jatiti. 1- Ayam tava pubbenivasakathaya nayo.
     Cutupapatakathayam pana vijjati dibbacakkhunanavijja. Avijjati cutupapata-
paticchadika avijja. Yatha pana pubbenivasakathaya "pubabenivasanussatinanamukhatundakena
pubbenivutthakkhandhapaticchadakam avijjandakosam padaletva"ti vuttam, evamidha
"cutupapatananamukhatundakena cutupapatapaticchadakam avijjandakosam padaletva"ti
vattabbam.
     Yam panetam paccavekkhanananapariggahitam asavanam khayananadhigamam brahmanassa
dassento ayam kho me brahmana tatiya vijjatiadimaha, tattha vijjati arahatta-
maggananam vijja. 2- Avijjati catusaccapaticchadika avijja. Ayam kho me brahmana
tatiya abhinibbhida ahositi ettha ayam kho mama brahmana asavanam khayananamukha-
tundakena catusaccapaticchadakam avijjandakosam padaletva tatiya abhinibbhida
tatiya nikkhanti tatiya ariyajati ahosi kukkutacchapakasseva mukhatundakena va
padanakhasikhaya va andakosam padaletva tamha andakosamha abhinibbhida
nikkhanti kukkutanikaye paccha jatiti.
     Ettavata kim dassetiti? so hi brahmana kukkutacchapako andakosam
Padaletva tato nikkhamanto sakimeva jayati, aham pana pubbenivutthakkhandha-
paticchadakam avijjandakosam bhinditva pathamam tava pubbenivasanussatinanavijjaya
@Footnote: 1 cha.Ma. paccajatiti. evamuparipi  2 cha.Ma. arahattamaggavijja
Jato, tato sattanam cutipatisandhipaticchadakam avijjandakosam padaletva dutiyam
dibbacakkhunanavijjaya jato, puna catusaccapaticchadakam avijjandakosam padaletva
tatiyam asavanam khayananavijjaya jato. Evam tihi vijjahi tikkhattum jatomhi.
Sa ca me jati ariya sundara parisuddhati 1- idam dasseti. Evam dassento
ca pubbenivasananena atitamsananam, dibbacakkhuna paccuppannanagatamsananam,
asavakkhayena sakalalokiyalokuttaragunanti evam tihi vijjahi sabbepi sabbannugune
pakasetva attano ariyaya jatiya jetthasetthabhavam brahmanassa dassesi.
     Evam vutte veranjo brahmanoti evam bhagavata lokanukampakena brahmanam
anukampamanena viniguhitabbepi attano ariyaya jatiya jetthasetthabhavam vijjattayap-
pakasikaya dhammadesanaya vutte pitivippharaparipunnagattacitto veranjo brahmano
tam bhagavato ariyaya jatiya jetthasetthabhavam viditva "idisam namaham sabbalokajettham
sabbagunasamannagatam sabbannum `annesam abhivadanadikammam na karoti'ti avacam,
dhiratthu vata bho annanan"ti attanam garahitva "ayam idani loke ariyaya
jatiya purejatatthena jettho, sabbagunehi appatisamatthena settho"ti
nittham gantva bhagavantam etadavoca jettho bhavam gotamo settho bhavam gotamoti.
Evanca pana vatva puna tam bhagavato dhammadesanam abbhanumodamano abhikkantam bho
gotamatiadimaha. Tam vuttatthamevati.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 16 page 217-229. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=4845&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=4845&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=22&i=84              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=22&A=2559              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=22&A=2691              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=22&A=2691              Contents of The Tipitaka Volume 22 http://84000.org/tipitaka/read/?index_22

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]