ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 16 : PALI ROMAN An.A. (manoratha.3)

                         8. 3. Akankhavagga
                        1. Akankhasuttavannana
     [71] Tatiyassa pathame sampannasilati paripunnasila, silasamangino hutvati attho.
Tattha dvihi karanehi sampannasilata hoti silavipattiya ca adinavadassanena, sila-
sampattiya ca anisamsadassanena. Tadubhayampi visuddhimagge 1- vittharitam. Tattha
"sampannasila"ti ettavata kira bhagava catuparisuddhisilam uddisitva "patimokkha-
samvarasamvuta"ti imina tattha jetthakam silam vittharetva dassesiti dipaviharavasi
sumatthero aha. Antevasiko panassa tepitakaculanagatthero aha:- ubhayatthapi
patimokkhasamvaro bhagavata vutto. Patimokkhasamvaroyeva hi silam, itarani pana tini
silanti vuttatthanam nama atthiti ananujananto vatva aha:- indriyasamvaro nama
chadvararakkhamattakameva, ajivaparisuddhi dhammena samena paccayuppattimattakam,
paccayasannissitam patiladdhapaccaye idamatthanti paccavekkhitva paribhunjanamattakam.
Nippariyayena patimokkhasamvarova silam. Yassa so bhinno, ayam sisacchinno viya puriso
hatthapade sesani rakkhissatiti na vattabbo. Yassa pana so arogo, ayam acchinnasiso
viya puriso jivitam sesani puna pakatikani katum sakkoti. Tasma "sampannasila"ti
imina patimokkhasamvaram uddisitva  "sampannapatimokkha"ti tasseva vevacanam vatva
tam vittharetva dassento patimokkhasamvarasamvutatiadimaha. Tattha patimokkhasamvara-
samvutatiadini vuttatthaneva. Akankheyya ceti idam kasma araddhanti? silanisamsa-
dassanattham. Sace hi 2- acirapabbajitanam va duppannanam va evamassa "bhagava
`silam puretha silam puretha'ti vadati, ko nu kho silapurane anisamso, ko viseso,
ka vuddhi"ti, tesam dasa anisamse dassetum evamaha "appeva nama etam
sabrahmacarinam piyamanapatadim asavakkhayapariyosanam anisamsam sutvapi silam
paripureyyun"ti.
@Footnote: 1 visuddhi. 1/10,63 silaniddesa: silanisamsakatha, silasankilesa (sya)
@2  cha.Ma. sacepi
     Tattha akankheyya ceti yadi iccheyya. Piyo cassanti piyacakkhuhi
sampassitabbo, sinehuppattiya upatthanabhuto 1- bhaveyyam. Manapoti tesam manavaddhako,
2- tesam va manena pattabbo, mettacittena pharitabboti attho. Garuti tesam
garutthaniyo pasanacchattasadiso. Bhavaniyoti "addhayamayasma janam janati passam
passati"ti evam sambhavaniyo. Silesvevassa paripurikariti catuparisuddhisilesuyeva
paripurikari assa, anunena paripurena 3- akarena samannagato bhaveyyati vuttam hoti.
Ajjhattam cetosamathamanuyuttoti attano cittasamathe yutto. Anirakatajjhanoti bahi
anihatajjhano, avinasitajjhano va. Vipassanayati sattavidhaya anupassanaya. Bruheta
sunnagarananti vaddheta sunnagaranam. Ettha ca samathavipassanavasena kammatthanam
gahetva rattindivam sunnagaram pavisitva nisidamano bhikkhu "bruheta
sunnagaranan"ti veditabbo. Ayamettha sankhepo, vittharo pana icchantena
majjhimanikayatthakathaya 4- akankheyyasuttavannanayam oloketabbo.
     Labhiti ettha na bhagava labhanimittam siladisu paripuranam katheti.  bhagava
hi "ghasesanam chinnakatho, na vacam payutam bhane"ti 5- evam savake ovadati. So katham
labhanimittam siladiparipuranam kathessati. 6- Puggalajjhasayavasena panetam vuttam. Yesanhi
evam ajjhasayo bhaveyya "sace mayam catuhi paccayehi na kilameyyama, silani paripuretum
sakkuneyyama"ti, tesam ajjhasayavasenevamaha. Apica sarasanisamso 7- esa silassa
yadidam cattaro paccaya nama. Tatha hi panditamanussa kotthadisu thapitam niharitva
attanapi aparibhunjitva silavantanam denti silassa sarasanisamsadassanatthametam vuttam.
     Tatiyavare yesahanti yesam aham. Tesante karati tesam devanam va manussanam
va te mayi kata paccayadanakaRa. Mahapphala hontu mahanisamsati lokiyasukhena
@Footnote: 1 cha.Ma. padatthanabhuto  2 cha.Ma. manavaddhanako
@3 cha.Ma. ayam patho na dissati  4 pa.su 1/64/166
@5 khu.su. 25/717/474 nalakasutta  6 cha.Ma. katheyya  7 Si.,Ma. dasanisamso
Phalabhutena mahapphala, lokuttarena mahanisamsa. Ubhayam va etam ekatthameva. Siladiguna-
yuttassa hi katacchubhikkhapi pancaratanamattaya bhumiya pannasalapi katva dinna
anekani kappasahassani duggativinipatato rakkhati, pariyosane ca amataya dhatuya
nibbanassa paccayo hoti. "khirodanam ahamadasin"tiadini 1- cettha vatthuni. Sakalameva
va petavatthu vimanavatthu ca sadhakam.
     Catutthavare petati maccubhavam 2- gata. Natiti sassusasurapakkhika. Salohitati
ekalohitabaddha pitamahadayo. 3-  Kalakatati mata. Tesantanti tesam tam mayi pasanna-
cittam, tam va pasannena cittena anussaranam. Yassa hi bhikkhuno kalakato pita
va mata va "amhakam natakatthero silava kalyanadhammo"ti pasannacitto
hutva tam bhikkhum anussarati, tassa so cittappasadopi tam anussaranamattampi mahapphalam
mahanisamsameva hoti.
     Aratiratisahoti nekkhammapatipattiyam 4- aratiya kamagunesu ratiya ca saho abhibhavita
ajjhottharita. Bhayabheravasahoti ettha bhayam cittutrasopi arammanampi, bheravam
arammanameva.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 16 page 356-358. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=8004&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=8004&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=22&i=69              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=22&A=1932              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=22&A=1986              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=22&A=1986              Contents of The Tipitaka Volume 22 http://84000.org/tipitaka/read/?index_22

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]