ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 26 : PALI ROMAN U.A. (paramatthadi.)

                            7. Culavagga
                     1. Pathamalakuntakabhaddiyasuttavannana
    [61] Culavaggassa pathame lakuntakabhaddiyanti ettha bhaddiyoti tassa
ayasmato namam, kayassa pana rassatta "lakuntakabhaddiyo"ti nam sanjananti.
So kira savatthivasi kulaputto mahaddhano mahabhogo rupena apasadiko
dubbanno duddasiko okotimako. So ekadivasam satthari jetavane viharante
upasakehi saddhim viharam gantva dhammadesanam sutva patiladdhasaddho pabbajitva
laddhupasampado satthu santike kammatthanam gahetva vipassanaya kammam karonto
sotapattiphalam papuni. Tada sekkha bhikkhu yebhuyyena ayasmantam sariputtam
upasankamitva uparimaggatthaya kammatthanam yacanti, dhammadesanam yacanti, panham
pucchanti. So tesam adhippayam purento kammatthanam acikkhati, dhammam deseti,
panham vissajjeti. Te ghatenta vayamanta appekacce sakadagamiphalam,
appekacce anagamiphalam, appekacce arahattaphalam, 1- appekacce tisso vijja,
appekacce chalabhinna appekacce catasso patisambhida adhigacchanti.
Te disva lakuntakabhaddiyopi sekkho samano kalam natva attano
cittakallatanca sallekhanca paccavekkhitva 2- dhammasenapatim upasankamitva
katapatisantharo sammodamano dhammadesanam yaci. Sopissa ajjhasayanurupam dhammam 3-
kathesi. Tena vuttam "tena kho pana samayena ayasma sariputto ayasmantam
lakuntakabhaddiyam anekapariyayena dhammiya kathaya sandasseti"tiadi.
    Tattha anekapariyayenati "itipi pancakkhandha anicca, itipi dukkha,
itipi anatta"ti evam anekehi karanehi. Dhammiya kathayati pancannam
@Footnote: 1 cha.Ma. arahattam  2 Si.,ka. sallakkhetva  3 cha.Ma. ajjhasayassa anurupam katham
Upadanakkhandhanam udayabbayadipakasaniya dhammiya kathaya. Sandassetiti taniyeva
aniccadini lakkhanani udayabbayadike ca samma dasseti, hatthena gahetva
viya paccakkhato dasseti. Samadapetiti tattha lakkhanarammanikavipassanam samma
adapeti, yatha vithipatipanna hutva pavattati, evam ganhapeti. Samuttejetiti
vipassanaya araddhaya sankharanam udayabbayadisu 1- upatthahantesu yathakalam
paggahaniggahasamupekkhanehi bojjhanganam anupavattanena bhavanam majjhimam vithim
otaretva yatha vipassanananam suram pasannam hutva vahati, evam indriyanam
visadabhavakaranena vipassanacittam samma uttejeti, visadapanavasena 2- vodapeti.
Sampahamsetiti tatha pavattiyamanaya vipassanaya samappavattabhavanavasena ceva
upariladdhabbabhavanabalena ca cittam samma pahamseti,  laddhassadavasena va sutthu
toseti. Anupadaya asavehi cittam vimucciti yatha yatha dhammasenapati dhammam
deseti, tatha tatha tathalakkhanam 3- vipassantassa therassa ca desananubhavena,
attano ca upanissayasampattiya nanassa paripakam gatatta desananusarena
nane 4- anuppavattante 5- kamasavadisu kanci asavam aggahetva maggapatipatiyava
anavasesato cittam vimucci. Arahattaphalam sacchakasiti attho.
    Etamattham viditvati etam ayasmato lakuntakabhaddiyassa annaradhanasankhatam
attham sabbakarato viditva tadatthadipanam imam udanam udanesi.
    Tattha uddhanti rupadhatuya ca arupadhatuya ca. Adhoti kamadhatuya. Sabbadhiti
sabbasmimpi sankharagate. Vippamuttoti pubbabhage vikkhambhanavimuttiya aparabhage
samucchedapatippassaddhivimuttihi sabbappakarena vimutto. Ettha ca uddham
vippamuttoti etena pancuddhambhagiyasamyojanappahanam dasseti. Adho vippamuttoti
etena pancorambhagiyasamyojanappahanam. Sabbadhi vippamuttoti etena
@Footnote: 1 Si. udayabbayesu  2 ka. nisadanavasena  3 ka. yathalakkhanam
@4 ka. nanam  5 ka. pacattentassa
Avasitthasabbakusalappahanam dasseti. Atha va uddhanti anagatakalaggahanam. Adhoti
atitakalaggahanam. Ubhayaggahaneneva tadubhayapatisamyuttatta paccuppanno addha
gahito hoti, tattha anagatakalaggahanena anagatakkhandhayatanadhatuyo gahita.
Sesapadesupi eseva nayo. Sabbadhiti kamabhedadike sabbasmim bhave. Idam vuttam hoti:-
anagato atito paccuppannoti evam  tiyaddhasangahite sabbasmim bhave vippamuttoti.
    Ayamahamasmiti ananupassiti yo evam vippamutto, so rupavedanadisu
"ayam nama dhammo ahamasmi"ti ditthimanamannanavasena evam nanupassati. Tassa
tatha dassane karanam natthiti adhippayo. Atha va ayamahamasmiti ananupassiti
idam yathavuttaya vimuttiya adhigamupayadipanam. Tiyaddhasangahite tebhumakasankhare
"etam mama, esohamasmi, eso me atta"ti 1- pavattanasabhavaya mannanaya
anadhitthanam katva "netam mama, nesohamasmi, na me so atta"ti 1- evam
uppajjamana ya pubbabhagavutthanagamini vipassana, sa vimuttiya padatthanam.
Evam vimutto udatari ogham, atinnapubbam apunabbhavayati evam dasahi samyojanehi
sabbakusalehi ca sabbatha vimutto araha ariyamaggadigamanato pubbe supinantepi
atinnapubbam kamogho bhavogho ditthogho avijjoghoti imam catubbidham ogham,
samsaramahoghameva va apunabbhavaya anupadisesanibbanaya udatari uttinno,
uttaritva pare thitoti attho.
                       Pathamasuttavannana nitthita.
                          -------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 26 page 386-388. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=26&A=8632&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=26&A=8632&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=147              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=3770              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=4067              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=4067              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]