ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 27 : PALI ROMAN Iti.A. (paramatthadi.)

                        8. Andhakaranasuttavannana
      [87] Atthame akusalavitakkati akosallasambhuta vitakka.
Andhakaranatiadisu yassa sayam uppajjanti, tam yathabhutadassananivaranena andham
karontiti andhakarana. Na pannacakkhum karontiti acakkhukarana. Annanam karontiti
annanakarana. Pannanirodhikati kammassakatapannanajhanapanna vipassanapannati
ima tisso panna appavattikaranena nirodhentiti pannanirodhika.
Anitthaphaladayakatta dukkhasankhatassa vighatassa pakkhe vattantiti vighatapakkhika.
Kilesanibbanam na samvattayantiti anibbanasamvattanika.
    Kamavitakkoti kamapatisamyutto vitakko. So hi kilesakamasahito hutva vatthukamesu
pavattati. Byapadapatisamyutto vitakko byapadavitakko. Vihimsapatisamyutto
vitakko vihimsavitakko. Ime dve ca sattesupi sankharesupi uppajjanti.
Kamavitakko hi piyamanape satte va sankhare va vitakkentassa uppajjati,
Byapadavitakko appiye amanape satte va sankhare va kujjhitva
olokanakalato patthaya yava nasana uppajjati, vihimsavitakko sankharesu
na uppajjati, sankhara dukkhapetabba nama natthi, "ime satta hannantu
va bajjhantu va ucchijjantu va vinassantu va ma va ahesun"ti cintanakale
pana sattesu uppajjati.
      Imeyeva pana kamasankappadayo. Atthato hi kamavitakkadinam
kamasankappadinanca nanakaranam natthi, tamsampayutta pana sannadayo kamasannadayo.
Kamadhatuadinam pana yasma paliyam:-
             "kamapatisamyutto takko vitakko .pe. Micchasankappo,
         ayam vuccati kamadhatu, sabbepi akusala dhamma kamadhatu.
         Byapadapatisamyutto takko vitakko .pe. Micchasankappo, ayam vuccati
         byapadadhatu. Dasasu 1- aghatavatthusu cittassa aghato patighato
         .pe. Anattamanata cittassa, ayam vuccati byapadadhatu, vihimsapatisamyutto
         takko vitakko micchasankappo, ayam vuccati vihimsadhatu,
         idhekacco panina va ledduna va dandena va satthena va
         rajjuya va annatarannatarena va satte vihetheti, ayam vihimsadhatu"ti 2-
agatatta viseso labbhati.
      Tattha dve katha sabbasangahika ca asambhinna ca. Tattha kamadhatuya
gahitaya itara dvepi gahita nama honti. Tato pana niharitva ayam
byapadadhatu, ayam vihimsadhatuti dassetiti ayam sabbasangahika nama. Kamadhatum
kathento pana bhagava byapadadhatum byapadadhatutthane, vihimsadhatum
@Footnote: 1 Si. navasu    2 abhi.vi. 35/910/443
Vihimsadhatutthane thapetvava avasesam kamadhatu namati kathesiti ayam asambhinnakatha
nama.
      Sukkapakkhe vuttavipariyayena attho veditabbo. Nekkhammapatisamyutto
vitakko. Nekkhammavitakko. So asubhapubbabhage kamavacaro hoti, asubhajjhane
rupavacaro, tam jhanam padakam katva uppannamaggaphalakale lokuttaro.
Abyapadapatisamyutto vitakko abyapadavitakko. So mettapubbabhage kamavacaro
hoti, mettajhane rupavacaro, tam jhanam padakam katva uppannamaggaphalakale
lokuttaro. Avihimsapatisamyutto vitakko avihimsavitakko. So karunapubbabhage
kamavacaro, karunajjhane rupavacaro, tam jhanam padakam katva uppannamaggaphalakale
lokuttaro. Yada pana alobho sisam hoti, tada itare dve tadanvayika
honti. Yada metta sisam hoti, tada itare dve tadanvayika honti. Yada
karuna sisam hoti, tada itare dve tadanvayika honti.
      Imeyeva pana nekkhammasankappadayo. Atthato hi nekkhammavitakkadinam
nekkhammasankappadinanca nanakaranam natthi, tamsampayutta pana sannadayo
nekkhammasannadayo. Nekkhammadhatuadinam pana yasma paliyam:-
             "nekkhammapatisamyutto takko vitakko sankappo, ayam vuccati
         nekkhammadhatu sabbepi kusala dhamma nekkhammadhatu abyapadapatisamyutto
         takko vitakko sankappo, ayam vuccati abyapadadhatu. Ya
         sattesu metti mettayana mettacetovimutti, ayam vuccati abyapadadhatu.
         Avihimsapatisamyutto takko vitakko sankappo, ayam vuccati avihimsadhatu.
         Ya sattesu karuna karunayana karunacetovimutti, ayam vuccati
         avihimsadhatu"ti 1-
@Footnote: 1 abhi.vi. 35/182/101
Agatatta viseso labbhati, idhapi sabbasangahika asambhinnati dve katha
vuttanayeneva veditabba. Sesam suvinneyyameva.
      Gathasu vitakkayeti vitakkeyya. Nirakareti attano santanato nihareyya
vinodeyyati attho. Save vitakkani vicaritani, sameti vutthiva rajam samuhatanti
yatha nama gimhanam pacchime mase pathaviyam samuhatam samantato utthitam rajam
mahato akalameghassa vassato vutthi thanaso vupasameti, evameva so yogavacaro
vitakkani micchavitakke ca vicaritani tamsampayuttavicare ca sameti vupasameti
samucchindati. Tathabhuto ca vitakkupasamena cetasa sabbesam micchavitakkanam
upasamanato vitakkupasamena ariyamaggacittena idheva dittheva dhamme santipadam
nibbanam samajjhaga samadhigato hotiti.
                       Atthamasuttavannana nitthita.
                         --------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 27 page 308-311. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=27&A=6808&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=27&A=6808&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=266              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=6182              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=6076              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=6076              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]