ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

                        11. Rahulasuttavannana
      [338] Kacci abhinhasamvasati rahulasuttam. Ka uppatti? bhagava
sammasambodhim abhisambujjhitva bodhimandato anupubbena kapilavatthum gantva
tattha rahulakumarena "dayajjam me samana dehi"ti dayajjam yacito sariputtattheram
anapesi "rahulakumaram pabbajehi"ti. Tam sabbam khandhakatthakathayam vuttanayeneva
gahetabbam. Evam pabbajitam pana rahulakumaram vuddhippattam sariputtattherova
upasampadesi, mahamoggallanatthero cassa 2- kammavacacariyo ahosi. Tam bhagava
"ayam kumaro jatiadisampanno, so jatigottakulavannapokkharatadini nissaya
manam va madam va 3- ma akasi"ti daharakalato pabhuti yava na ariyabhumim papuni,
@Footnote: 1 cha.Ma.,i. abbahe
@2 cha.Ma.,i. assa va  3 Si.,ka. jappam va

--------------------------------------------------------------------------------------------- page157.

Tava ovadanto abhinham imam suttam abhasi. Tasma cetam suttapariyosane 1- vuttam "ittham sudam bhagava ayasmantam rahulam imahi gathahi abhinham ovadati"ti. Tattha pathamagathaya ayam sankhepattho:- kacci tvam rahula abhinham samvasahetu jatiadinam annatarena vatthuna na paribhavasi panditam, nanapadipassa dhammadesanapadipassa ca dharanato ukkadharo manussanam kacci apacito tava, 2- kacci niccam pujito tayati ayasmantam sariputtam sandhaya bhanati. [339] Evam vutte ayasma rahulo "naham bhagava nicapuriso viya samvasahetu manam va madam va karomi"ti dipento imam patigathamaha "naham abhinhasamvasa"ti. Sa uttanattha eva. [340] Tato nam bhagava uttarim ovadanto panca kamagunetiadika avasesagathayo aha. Tattha yasma panca kamaguna sattanam piyarupa piyajatika ativiya sattehi icchita patthita, mano ca nesam ramayanti, te cayasma rahulo hitva saddhaya ghara nikkhanto, na rajabhinito, na corabhinito, na inatto, na bhayatto, na ajivikapakato, 3- tasma tam bhagava "panca kamagune hitva, piyarupe manorame, saddhaya ghara nikkhamma"ti samuttejetva imassa nekkhammassa patirupaya patipattiya niyojento aha "dukkhassantakaro bhava"ti. Tattha siya:- nanu cayayasma dayajjam patthento balakkarena pabbajito, atha kasma bhagava aha "saddhaya ghara nikkhamma"ti? vuccate:- nekkhammadhimuttatta. Ayam hi ayasma digharattam nekkhammadhimutto @Footnote: 1 cha.Ma.,i. suttapariyosanepi @2 cha.Ma. taya 3 cha.Ma. na jivikapakato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page158.

Padumuttarasammasambuddhassa puttam uparevatam nama samaneram disva sankho nama nagaraja hutva satta divase danam datva tathabhavam patthetva tato pabhuti patthanasampanno abhiniharasampanno satasahassakappe paramiyo puretva antimabhavupapanno. Evam nekkhammadhimuttatancassa bhagava janati. Tathagatabalannataram hi etam nanam. Tasma aha "saddhaya ghara nikkhamma"ti. Atha va digharattam saddhayeva ghara nikkhamma idani dukkhassantakaro bhavati ayamettha adhippayo. [341] Idani samudayappahana 1- pabhuti vattadukkhassantakiriyaya patipattim dassetum "mitte bhajassu kalyane"tiadimaha. Tattha siladihi adhika kalyanamitta nama, te bhajanto himavantam nissaya mahasala muladihi viya siladihi vuddhati. Tenaha "mitte bhajassu kalyane"ti. Pantanca sayanasanam, vivittam appanigghosanti yanca sayanasanam pantam duram vivittam appakinnam appanigghosam, yattha migasukaradisaddena arannasanna uppajjati, tatharupam sayanasanam ca bhajassu. Mattannu hohi bhojaneti pamanannu hohi, patiggahanamattam paribhogamattam ca janahiti attho tattha patiggahanamattannuna deyyadhamme 2- appe dayakepi appam datukame appameva gahetabbam, deyyadhamme appe dayake pana bahum datukamepi appameva gahetabbam, deyyadhamme pana bahutare dayake 3- appam datukame appameva gahetabbam, deyyadhammepi hi 4- bahutare dayakepi bahum datukame attano balam janitva gahetabbam. Apica matta eva vannita bhagavatati paribhogamattannuna puttamamsam viya akkhabbhanjanamiva ca yoniso manasikaritva bhojanam paribhunjitabbanti. @Footnote: 1 cha.Ma.,i. idanissa adito 2 cha.Ma. deyyadhammepi @3 cha.Ma. dayakepi 4 cha.Ma.,i. hi-saddo na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page159.

[342] Evamimaya gathaya brahmacariyassa upakarabhutaya kalyanamittasevanaya niyojetva senasanabhojanamukhena ca paccayaparibhogaparisuddhisile 1- samadapetva idani yasma civaradisu tanhaya micchajivo hoti, tasma tam patisedhetva ajivaparisuddhisile samadapento "civare pindapate ca"ti imam gathamaha. Tattha paccayeti gilanapaccaye. Etesuti etesu catusu civaradisu bhikkhunam tanhuppadavatthusu. Tanhamakasiti "hirikopinapaticchadanadinam atthameva te cattaro paccaya niccaturanam purisanam patikarabhuta jajjaragharassevimassa atidubbalassa kayassa upatthambhabhuta"tiadina nayena adinavam passanto tanham ma janesi, ajanento anuppadento viharahiti vuttam hoti. Kimkaranam? ma lokam punaragamiti. 2- Etesu hi tanham karonto tanhaya akaddhiyamano punapi imam lokam agacchati. So tvam etesu tanhamakasi, evam sante na puna imam lokam agamissasiti. Evam vutte ayasma rahulo "civare tanhamakasiti mam bhagava aha"ti civarapatisamyuttani dve dhutangani samadiyi pamsukulikanganca tecivarikanganca, "pindapate tanham makasiti mam bhagava aha"ti pindapatapatisamyuttani panca dhutangani samadiyi pindapatikangam sapadanacarikangam ekasanikangam pattapindikangam khalupacchabhattikanganti, "senasane tanham makasiti mam bhagava aha"ti senasanapatisamyuttani cha dhutangani samadiyi arannikangam abbhokasikangam rukkhamulikangam yathasanthatikangam sosanikangam nesajjikanganti, "gilanapaccaye tanham makasiti mam bhagava aha"ti sabbapaccayesu yathalabham yathabalam yathasaruppanti tihi santosehi santuttho ahosi yatha tam subbaco kulaputto padakkhinaggahi anusasaninti. @Footnote: 1 Si.,i. paccayaparibhogasilam 2 cha.Ma.,i. punaragami

--------------------------------------------------------------------------------------------- page160.

[343] Evam bhagava ayasmantam rahulam ajivaparisuddhisile samadapetva idani avasesasile samathavipassanasu ca samadapetum "samvuto patimokkhasmin"ti- adimaha. Tattha samvuto patimokkhasminti ettha bhavassuti pathaseso, bhavati antimapadena va sambandho veditabbo, tatha dutiyapade. Evametehi dvihi vacanehi patimokkhasamvarasile indriyasamvarasile ca samadapesi. Pakatavasena cettha pancindriyani vuttani. Lakkhanato pana chatthampi vuttamyeva hotiti veditabbam. Sati kayagata tyatthuti evam catuparisuddhisile patitthitassa tuyham catudhatuvavatthanacatubbidhasampajannanapanassatiaharepatikulasannabhavanadibheda kayagata sati atthu bhavatu, bhavehi tanti attho. Nibbidabahulo bhavati samsaravatte ukkanthanabahulo sabbaloke anabhiratasanni hohiti attho. [344] Ettavata nibbedhabhagiyam upacarabhumi dassetva idani appanabhumim dassento "nimittam parivajjehi"tiadimaha. Tattha nimittanti ragatthaniyam subhanimittam. Teneva nam parato visesento aha "subham ragupasanhitan"ti. Parivajjehiti amanasikarena pariccajahi. Asubhaya cittam bhavehiti yatha savinnanake avinnanake va kaye asubhabhavana sampajjati, evam cittam bhavehi. Ekaggam susamahitanti upacarasamadhina ekaggam, appanasamadhina susamahitam. Yatha te idisam cittam hoti, tatha nam bhavehiti attho. [345] Evamassa appanabhumim dassetva vipassanam dassetum 1- "animittan"ti- adimaha. Tattha animittanca bhavehiti evam nibbedhabhagiyena samadhina samahitacitto vipassanam bhavehiti vuttam hoti. Vipassana hi @Footnote: 1 cha.Ma. dassento

--------------------------------------------------------------------------------------------- page161.

"aniccanupassanananam niccanimittato vimuccatiti animitto vimokkho"tiadina nayena, raganimittadinam va aggahanena animittavoharam labhati. Yathaha:- "so khvaham avuso sabbanimittanam amanasikara animittam cetosamadhim upasampajja viharami. Tassa mayham avuso imina viharena viharato animittanusari vinnanam hoti"ti. 1- Mananusayamujjahati imaya animittabhavanaya aniccasannam 2- patilabhitva "aniccasannino meghiya anattasanna santhati, anattasanni asmimanasamugghatam papunati"ti 3- evamadinanukkamena mananusayam ujjaha pajaha pariccajahiti attho. Tato manabhisamaya, upasanto carissasiti athevam ariyamaggena manassa abhisamaya khaya vaya pahana patinissagga upasanto nibbuto sitibhuto sabbadarathaparilahavirahito yava anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayi, tava sunnatanimittappanihitanam annatarannatarena phalasamapattiviharena carissasi viharissasiti arahattanikutena desanam nitthapesi. Ito param 4- "ittham sudam bhagava"tiadi sangitikarakanam vacanam. Tattha ittham sudanti ittham su idam, evamevati vuttam hoti. Sesamettha uttanatthameva. Evam ovadiyamano cayasma rahulo paripakagatesu vimuttiparipacaniyesu dhammesu cularahulovadasuttapariyosane anekehi devatasahassehi saddhim arahatte patitthasiti. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya rahulasuttavannana nitthita. ------------- @Footnote: 1 sam.sala. 18/523/330 (sya) 2 ka. animittasanni @3 an.navaka. 23/3/296, khu.u. 25/31/143 4 cha.Ma. tato param


             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 156-161. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=3510&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=3510&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=328              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=8111              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=8090              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=8090              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]