ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

page359.

4. Suddhatthakasuttavannana [795] Passami suddhanti suddhatthakasuttam. Ka uppatti? atite kira kassapassa bhagavato kale baranasivasi annataro kutumbiko pancahi sakatasatehi paccantajanapadam agamasi bhandaggahanattham. Tattha vanacarakena saddhim mittam katva tassa pannakaram datva pucchi "kacci te samma candanasaram ditthapubban"ti. "ama sami"ti 1- ca vutte teneva saddhim candanavanam pavisitva sabbasakatani candanasarassa puretva tampi vanacarakam "yada samma baranasim agacchasi, tada candanasaram gahetva agaccheyyasi"ti vatva baranasimyeva agamasi. Athaparena samayena sopi vanacarako candanasaram gahetva tassa gharam agamasi, so tam disva sabbam patisantharam katva sayanhasamaye candanasaram pisapetva samuggam puretva "gaccha samma nhayitva agaccha"ti attano purisena saddhim nhanatittham pesesi. Tena ca samayena baranasiyam ussavo hoti, atha baranasivasino patova danam datva sayam suddhavatthanivattha malagandhadini gahetva kassapassa bhagavato mahacetiyam vanditum gacchanti. So vanacarako te disva "mahajano kuhim gacchati"ti. Pucchi. "viharam cetiyavandanatthaya"ti ca sutva sayam 2- agamasi. Tattha manusse haritalamanosiladihi nanappakarena 3- cetiye pujam karonte disva kinci vicittam katum ajananto tam candanam gahetva mahacetiye suvannitthakanam upari kamsapatimattam mandalam akasi. Atha tattha suriyuggamanavelayam suriyarasmiyo utthahimsu, so tam disva pasidi, 4- patthananca akasi "yattha yattha nibbattami 5- idisa me rasmiyo ure utthahantu"ti. So kalam katva tavatimsesu nibbatti, @Footnote: 1 ka. ama samamati 2 cha.Ma. sayampi 3 cha.Ma. nanappakarehi @4 ka. pasiditva 5 ka. nibbattopi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page360.

Tassa ure rasmiyo utthahimsu, candamandalam viyassa ure mandalam virocati, "candabho devaputto"tveva ca nam sanjanimsu. So etaya 1- sampattiya chasu devalokesu anulomapatilomato ekam buddhantaram khepetva amhakam bhagavati uppanne savatthiyam brahmanamahasalakule nibbatti, tathevassa 2- ca ure candamandalasadisam rasmimandalam ahosi. Namakaranadivase cassa mangalam katva brahmana tam mandalam disva "dhannapunnalakkhano ayam kumaro"ti vimhita "candabho"tveva namam akamsu. Tam vayappattam brahmana gahetva alankaritva pattakancukam 3- parupapetva rathe aropetva "mahabrahma ayan"ti pujetva "yo candabham passati, so yasadhanaadini labhati, samparayanca saggam gacchati"ti ugghosenta gamanigamarajadhanisu ahindanti gatagatatthane manussa "esa kira bho candabho nama, yo etam passati, so yasadhanasaggadini labhati"ti uparupari agacchanti, sakalajambudipo cali. Brahmana tucchahatthakanam agatanam na dassenti, satam va sahassam va gahetva agatanameva dassenti. Evam candabham gahetva anuvicaranta brahmana kamena savatthimanuppatta. Tena ca samayena bhagava pavattitapavaradhammacakko anupubbena savatthim agantva savatthiyam viharati jetavane bahujanahitaya dhammam desento. Atha candabho savatthim patva samuddapakkhantakunnadi viya apakato ahosi, candabhoti bhanantopi natthi. So sayanhasamaye mahajanakayam gandhamaladini adaya jetavanabhimukham gacchantam disva "kuhim gacchatha"ti pucchi. "buddho loke uppanno, so bahujanahitaya dhammam deseti, tam sotum jetavanam gacchama"ti @Footnote: 1 cha.Ma.,i. taya 2 ka. tamevassa 3 Ma. patakaccukam, cha. rattakancukam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page361.

Tesam vacanam sutva sopi brahmanaganaparivuto tattheva agamasi. Bhagava ca tasmim samaye dhammasabhayam pavarabuddhasane nisinnova hoti, candabho bhagavantam upasankamma madhurapatisantharam katva ekamantam nisidi, tavadeva cassa so aloko antarahito. Buddhalokassa hi samipe asitihatthabbhantare anno aloko nabhibhoti. So "aloko me nattho"ti nisiditvava 1- utthasi, utthahitva ca gantumaraddho. Atha nam annataro puriso aha "kim bho candabha samanassa gotamassa bhito gacchasi"ti. Naham bhito gacchami, apica me imassa tejena aloko na sampajjatiti puna 2- bhagavato purato nisiditva padatala patthaya yava kesagga ruparamsilakkhanadisampattim disva "mahesakkho samano gotamo, mama ure appamattako aloko utthito, tavatakenapi mam gahetva brahmana sakalajambudipam vicaranti. Evam varalakkhanasampattisamannagatassa samanassa gotamassa neva mano uppanno, addha ayam anomagunasamannagato bhavissati sattha devamanussanan"ti ativiya pasannacitto bhagavantam vanditva pabbajjam yaci. Bhagava annataram theram anapesi "pabbajehi nan"ti, so tam pabbajetva tacapancakakammatthanam acikkhi. So vipassanam arabhitva nacireneva arahattam patva "candabhatthero"ti vissuto ahosi. Tam arabbha bhikkhu katham samutthapesum "kinnu kho avuso ye candabham addasamsu, te yasam va dhanam va labhimsu, saggam va gacchimsu, visuddhim va papunimsu tena cakkhudvarikarupadassanena"ti. Bhagava tassa atthuppattiyam idam suttamabhasi. Tattha pathamagathaya tavattho:- na bhikkhave evarupena dassanena suddhi hoti, apica kho kilesamalinatta asuddham, kilesaroganam avigama sarogameva @Footnote: 1 ka. anisiditvava 2 cha.Ma.,i. punadeva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page362.

Candabham brahmanam annam va evarupam disva ditthigatiko balo abhijanati "passami suddham paramam arogam, tena ca ditthisankhatena dassanena samsuddhi narassa hoti"ti, so evam abhijananto tam dassanam "paraman"ti natva tasmim dassane suddhanupassi samano tam dassanam "maggananan"ti pacceti. Tam pana maggananam na hoti. Tenaha "ditthena ce suddhi"ti dutiyagatham. [796] Tassattho:- tena rupadassanasankhatena ditthena yadi kilesasuddhi narassa hoti, tena va nanena so yadi jatiadidukkham pajahati, evam sante ariyamaggato annena asuddhimaggeneva so sujjhati, ragadihi upadhihi saupadhiko eva samano sujjhatiti apannam hoti, na ca evamvidho sujjhati. Tasma ditthi hi nam pava tatha vadanam, sa nam ditthiyeva "micchaditthiko ayan"ti katheti ditthianurupam "sassato loko"tiadina nayena tatha tatha vadantanti. 1- [797] Na brahmanoti tatiyagatha. Tassattho:- yo pana bahitapapatta brahmano hoti, so maggena adhigatasavakkhayo khinasavabrahmano ariyamaggananato annena abhimangalasammatarupasankhate ditthe tathavidhasaddasankhate sute avitikkamasankhate sile hatthivatadibhede vate pathaviadibhede mute ca uppannena micchananena suddhim na aha. Sesamassa brahmanassa vannaggahanatthaya 2- vuttam. So hi tedhatukapunne sabbasminca pape anupalitto, tassa pahinatta attaditthiya yassa kassaci va gahanassa pahinatta attanjaho, punnabhisankharadinam akaranato na yidha pakubbamanoti vuccati. Tasma nam evam pasamsanto aha. Sabbasseva cassa purimapadena sambandho veditabbo:- punne ca @Footnote: 1 ka....adina na tatha vadanti 2 cha.Ma. vannabhananattham

--------------------------------------------------------------------------------------------- page363.

Pape ca anupalitto attanjaho nayidha pakubbamano na brahmano annato suddhimahati. [798] Evam na brahmano annato suddhimahati vatva idani ye ditthigatika annato suddhim bruvanti, tesam tassa ditthiya anibbahakabhavam 1- dassento "purimam pahaya"ti gathamaha. Tassattho:- te hi annato suddhivada samanapi yassa ditthiya appahinatta gahanamunacanam hoti, taya purimam sattharadim pahaya aparam nissita ejasankhataya tanhaya anugata abhibhuta ragadibhedam na taranti sangam, tanca ataranta tam tam dhammam ugganhanti ca nirassajanti ca makkatova sakhanti [799] Pancamagathaya sambandho:- yo ca so "ditthi hi nam pava tatha vadanan"ti vutto, so sayam samadayati. Tattha sayanti samam. Samadayati gahetva. Vataniti hatthivatadini. Uccavacanti aparaparam hinapanitam va sattharato sattharadim. Sannasattoti kamasannadisu laggo. Vidva ca vedehi samecca dhammanti paramatthavidva ca araha catuhi maggananavedehi catusaccadhammam abhisameccati. Sesam pakatameva. [800] Sa sabbadhammesu visenibhuto, yam kinci dittham va sutam mutam vati so bhuripanno khinasavo yam kinci dittham va sutam va mutam va tesu sabbadhammesu marasenam vinasetva thitabhavena visenibhuto. Tameva 2- dassinti tam evam visuddhadassim. Vivatam carantanti tanhacchadanadivigamena vivatam hutva carantam. Kenidha lokasmim @Footnote: 1 Si. anibabanavahakabhavam, Ma. anibbahanabhavam 2 Si. tamevam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page364.

Vikappayeyyati kena idha loke tanhakappena va ditthikappena va koci vikappeyya, tesam va pahinatta ragadina pubbe vuttenati. [801] Na kappayantiti gathaya sambandho attho ca:- kinca bhiyyo? Te hi tadisa santo dvinnam kappanam purekkharananca kenaci na kappayanti na purekkharonti, paramatthaaccantasuddhiadhigatatta anaccantasuddhimyeva akiriyasassataditthim accantasuddhiti na te vadanti. Adanagantham gathitam visajjati catubbidhampi rupadinam adayakatta adanagantham attano cittasantane gathitam baddham ariyamaggasatthena visajja chinditva. Sesam pakatameva. [802] Simatigoti gatha 1- ekapuggaladhitthanaya desanaya vutta. Pubbasadiso eva panassa sambandho, so eva atthavannanaya saddhim veditabbo:- kinca bhiyyo so idiso bhuripanno catunnam kilesasimanam atitatta simatigo bahitapapatta ca brahmano, itthambhutassa ca tassa natthi paracittapubbenivasananehi natva va mamsacakkhudibbacakkhuhi disva va kinci samuggahitam, abhinivitthanti vuttam hoti. So ca kamaragabhavato na ragaragi, ruparuparagabhavato na viragaratto. Yato evamvidhassa "idam paran"ti kinci idha uggahitam natthiti arahattanikutena desanam nitthapesi. Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya suttanipatatthakathaya suddhatthakasuttavannana nitthita. ------------------- @Footnote: 1 ka. bhagavata


             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 359-364. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=8077&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=8077&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=411              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=10038              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=10154              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=10154              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]