ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 29 : PALI ROMAN Sutta.A.2 (paramattha.2)

                        14. Tuvatakasuttavannana
      [922] Pucchami tanti tuvatakasuttam. Ka uppatti? idampi tasmimyeva
mahasamaye "ka nu kho arahattappattiya patipatti"ti uppannacittanam ekaccanam
devatanam tamattham pakasetum purimanayeneva nimmitabuddhena attanam pucchapetva
vuttam.
      Tattha adigathaya tava pucchamiti ettha aditthajotanadivasena 1- puccha
vibhajita. 2- Adiccabandhunti adiccassa gottabandhum. Vivekam santipadancati
vivekanca 3- santipadanca. Katham disvati kena karanena disva, katham pavattadassano 4-
hutvati vuttam hoti.
      [923] Atha bhagava yasma yatha passanto kilese uparundhati, tatha
pavattadassano hutva parinibbati, tasma tamattham avikaronto nanappakarena
tam devaparisam kilesappahane niyojento "mulam papancasankhaya"ti arabhitva
panca gatha abhasi.
@Footnote: 1 ka. ditthasamsandanadivasena  2 ka. visajjita
@3 ka. vivekattham ca  4 ka. pavattadassi
      Tattha adigathaya tava sankhepattho:- papancati sankhatatta papanca
eva papancasankha. Tassa avijjadayo kilesa mulam, tam papancasankhaya mulam
asmiti pavattamananca sabbam mantaya uparundhe. Ya kaci ajjhattam tanha
uppajjeyyum, tasam vinaya sada sato sikkhe, upatthitassati hutva sikkheyyati.
      [924] Evam tava pathamagathaya eva tisikkhayuttam desanam arahattanikutena
desetva puna manappahanavasena desetum 1- "yam kinci"ti gathamaha. Tattha
yam kinci dhammamabhijanna ajjhattanti yam kinci uccakulinatadikam attano gunam
janeyya. Atha vapi bahiddhati atha va bahiddhapi acariyupajjhayanam va gunam
janeyya. Na tena thamam 2- kubbethati tena gunena thamam 3- na kareyya.
      [925] Idanissa akaranavidhim dassento "seyyo na tena"ti
gathamaha. Tassattho:- teneva 4- manena "seyyohan"ti va "nicohan"ti va
"sarikkhohan"ti vapi na manneyya, tehi ca uccakulinatadihi gunehi puttho
anekarupehi "aham uccakula pabbajito"tiadina nayena attanam vikappento
na tittheyya.
      [926] Evam manappahanavasenapi desetva idani sabbakilesupasamavasenapi
dassetum "ajjhattameva"ti gathamaha. Tattha ajjhattamevupasameti attani
eva ragadisabbakilese upasameyya. Na annato bhikkhu santimeseyyati
thapetvava 5- satipatthanadini annena upayena santim na pariyeseyya. Kuto
nirattam vati nirattam 6- kuto eva.
@Footnote: 1 ka. dassetum  2 Si.,ka. manam
@3 ka. manam  4 cha.Ma.,i. tena ca
@5 cha.Ma.,i. thapetva ca  6 cha.Ma. niratta vati niratta
      [927] Idani ajjhattam upasantassa khinasavassa tadibhavam dassento
"majjhe yatha"ti gathamaha. Tassattho:- yatha mahasamuddassa 1- uparimahetthimabhaganam
vemajjhasankhate catuyojanasahassappamane majjhe pabbatantare thitassa
va majjhe samuddassa umi na jayati, thitova so hoti avikampamano, evam
anejo 2- khinasavo labhadisu thito assa avikampamano, so tadiso
ragadiussadam bhikkhu na kareyya kuhinciti
      [928] Idani etam arahattanikutena desitam dhammadesanam
abbhanumodanto tassa ca arahattassa adipatipadam pucchanto nimmitabuddho "akittayi"ti
gathamaha. Tattha akittayiti acikkhi. Vivatacakkhuti vivatehi anavaranehi pancahi
cakkhuhi samannagato. Sakkhidhammanti sayam abhinnatam attapaccakkham dhammam.
Parissayavinayanti parissayavinayanam. 3- Patipadanca vadehiti idani patipattim ca 4-
vadehi. Bhaddanteti "bhaddam tava atthu"ti bhagavantam alapanto aha. Atha va
bhaddam sundaram tava patipadam 5- vadehitipi vuttam hoti. Patimokkham atha vapi
samadhinti tameva patipadam bhinditva pucchati. Patipadanti etena va maggam
pucchati, itarehi silam samadhinca pucchati.
      [929-30] Athassa bhagava yasma indriyasamvaro silassa rakkha, yasma
va iminanukkamena desiyamana ayam desana tasam devatanam sappaya, tasma
indriyasamvarato pabhuti patipadam dassento "cakkhuhi"tiadimaraddho. Tattha cakkhuhi
neva lolassati aditthadakkhitabbadivasena cakkhuhi lolo nevassa. Gamakathaya
@Footnote: 1 ka. samuddassa mahasamuddassa  2 ka. anenjo
@3 ka. parissayavinasanam  4 cha.Ma.,i. casaddo na dissati  5 ka. patirupam
Avaraye sotanti tiracchanakathato sotam avareyya. Phassenati rogaphassena.
Bhavanca nabhijappeyyati tassa phassassa vinodanatthaya kamabhavadibhavanca na
pattheyya. Bheravesu ca na sampavedheyyati tassa phassassa paccayabhutesu
sihabyagghadisu bheravesu ca na sampavedheyya, avasesesu va ghanindriyamanindriya-
visayesu nappavedheyya. Evam paripuro indriyasamvaro vutto hoti. Purimehi va
indriyasamvaram dassetva imina "aranne vasata bheravam disva va sutva va
na vedhitabban"ti dasseti.
      [931] Laddha na sannidhim kayirati etesam annadinam yam kinci dhammena
labhitva "aranne ca senasane vasata sada dullabhan"ti cintetva sannidhim
na kareyya.
      [932] Jhayi na padalolassati jhanabhirato ca na padalolo assa.
Virame kukkucca 1- nappamajjeyyati hatthakukkuccadikukkuccam vinodeyya,
sakkaccakaritaya cettha nappamajjeyya.
      [933] Tandim mayam hassam khiddanti alasiyanca mayanca hassanca
kayikacetasikakhiddanca. Savibhusanti saddhim vibhusaya.
      [934-7] Athabbananti athabbanikamantappayogam. Supinanti supinasattham.
Lakkhananti manilakkhanadim. No vidaheti nappayojeyya. Virutancati migadinam
vassitam. Pesuniyanti pesunnam. Kayavikkayeti pancahi sahadhammikehi saddhim
vancanavasena va udrayapatthanavasena 2- va na tittheyya. Upavadam bhikkhu na
kareyyati upavadakare kilese anibbattento attani parehi samanabrahmanehi
upavadam na janeyya. Game ca nabhisajjeyyati game ca gihisamsaggadihi
@Footnote: 1 ka. kukkuccam  2 cha.Ma. udaYu....
Nabhisajjeyya. Labhakamya janam na lapayeyyati labhakamataya janam nalapeyya.
Payuttanti civaradihi sampayuttam, tadattham va payojitam.
      [938-9] Mosavajje na niyethati musavade na niyetha. Jivitenati
jivikaya. Sutva rusito bahum vacam, samananam va puthujanananti 1- rusito
ghattito parehi tesam samananam va khattiyadibhedanam va annesam puthujananam 1-
bahumpi anitthavacam sutva. Nappativajjati na pativadeyya. Kimkaranam? na hi
santo patisenikaronti.
      [940] Etanca dhammamannayati sabbametam yathavuttam dhammam natva
vicinanti vicinanto. Santiti nibbutim natvati nibbutim ragadinam santiti natva.
      [941] Kimkarana nappamajjeiti ce:- abhibhu hi soti gatha. Tattha
abhibhuti rupadinam abhibhavita. Anabhibhutoti tehi anabhibhuto. Sakkhidhammamanitihamadassiti
paccakkhameva anitiham dhammamaddakkhi. Sada namassamanusikkheti sada namassanto
tisso sikkhayo sikkheyya. Sesam sabbattha pakatameva.
      Kevalam pana ettha "cakkhuhi neva lolo"tiadihi indriyasamvaro, "annanamatho
pananan"tiadihi sannidhipatikkhepamukhena paccayapatisevanasilam, methunamosavajja-
pesuniyadihi patimokkhasamvarasilam, "athabbanam supinam lakkhanan"tiadihi ajiva-
parisuddhisilam, "jhayi assa"ti imina samadhi, "vicinam bhikkhu"ti imina panna,
"sada sato sikkhe"ti imina puna sankhepato tissopi sikkha, "atha asanesu
sayanesu, appasaddesu bhikkhu vihareyya, niddam na bahulikareyya"tiadihi
silasamadhipannanam upakarapakarasanganhanavinodanani vuttaniti. Evam bhagava
@Footnote: 1-1 Si.,Ma.,ka. puthuvacananam
Nimmitassa paripunnapatipadam vatva arahattanikutena desanam nitthapesi,
desanapariyosane purabhedasutte vuttasadisoyevabhisamayo ahositi.
                     Paramatthajotikaya khuddakatthakathaya
                          suttanipatatthakathaya
                       tuvatakasuttavannana nitthita.
                         ---------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 29 page 405-410. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=9116&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=9116&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=421              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=10608              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=10661              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=10661              Contents of The Tipitaka Volume 25 http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]