ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 3 : PALI ROMAN Vinaya.A. (samanta.3)

                   Parivasikakkhandhakavannana
                       --------
     {75} parivasikakkhandhake. Parivasikati parivasam parivasanta.
Tattha catubbidho parivaso appaticchannaparivaso paticchannaparivaso
suddhantaparivaso samodhanaparivaso cati. Tesu yo bhikkhave
annopi annatitthiyapubbo imasmim dhammavinaye akankhati pabbajjam
akankhati upasampadam tassa cattaro mase parivaso databboti
evam mahakhandhake vutto titthiyaparivaso appaticchannaparivaso nama.
Tattha yam vattabbam tam suvuttameva. Ayam pana idha anadhippeto.
Sesa tayo yena sanghadisesapattiyo apanna ceva honti
paticchadita ca tassa databba. Tesu yam vattabbam tam
samuccayakkhandhake vannayissama. Ete pana idha adhippeta.
Tasma etesu yankinci parivasam parivasanta parivasikati veditabba.
     Pakatattanam bhikkhunanti thapetva navakataram parivasikam avasesanam
antamaso mulaya patikassanarahadinampi. Abhivadanam paccupatthananti
yam te abhivadanadikam karonti tam sadiyanti sampaticchanti na
patikkhipantiti attho. Tattha samicikammanti thapetva
abhivadanadini annassa anucchavikassa vijanavatadanadino
abhisamacarikassetam adhivacanam. Asanabhiharanti asanassa abhiharanam
Asanam gahetva abhigamanam pannapanameva. Seyyabhiharepi eseva
nayo. Padodakanti padadhovanaudakam. Padapithanti dhotapadathapanakam.
Padakathalikanti adhotapadathapanakam padaghamsanam va. Apattidukkatassati
saddhiviharikadinampi sadiyantassa dukkatameva. Tasma te tena
vattabba aham vinayakammam karomi mayham vattam ma karotha
ma mam gamappavesanam apucchathati. Sace saddha pabbajita
kulaputta tumhe bhante tumhakam vinayakammam karothati vatva
vattam karontiyeva gamappavesanampi apucchantiyeva varitakalato
patthaya anapatti. Mithu yathavuddhanti parivasikesu annamannam
yo yo vuddho tena tena navakatarassa saditum. Panca
yathavuddhanti pakatattehipi saddhim vuddhapatipatiya eva panca
tasma patimokkhe uddissamane hatthapase nisiditum vattati.
Mahapaccariyam pana paliya anisiditva palim pahaya hatthapasam
amuncantena nisiditabbanti vuttam. Parisuddhiuposathe kayiramane
sanghanavakatthane nisiditva tattheva nisinnena attano paliya
parisuddhiuposatho katabbo. Mahapaccariyam pana paliya parisuddhi-
uposatho katabboti vuttam. Pavaranayapi sanghanavakatthane nisiditva
tattheva nisinnena attano paliya pavaretabbam sanghena gandim
paharitva bhajiyamanam vassikasatikampi attano pattatthane gahetum
vattati. Onojananti vissajjanam vuccati. Sace hi parivasikassa
dve tini uddesabhattadini papunanti anna tassa
Puggalikabhattapaccasa hoti. Tani patipatiya gahetva bhante hettha
gahetha ajja mayham bhattapaccasa atthi sve ganhissamiti
vatva vissajjetabbani. Evam tani punadivasesu ganhitum labbhati.
Punadivase sabbapathamam etassa databbanti kurundiyam vuttam. Yadi
pana na ganhati na vissajjeti punadivase na labbhati.
Idam onojanam nama parivasikasseva uddissa anunnatam.
Kasma. Tassa hi sanghanavakatthane nisinnassa bhattagge
yagukhajjakadini papunanti va na va tasma so bhikkhacarena
ma kilamitthati idamassa sangahakaranattham uddissa anunnatam.
     Bhattanti agatagatehi vuddhapatipatiya gahetva gantabbam vihare
sanghassa catusalabhattam etam yathavuddham labhati. Paliya pana
gantum va thatum va na labhati tasma palito osakkitva
hatthapase thitena hattham pasaretva yatha seno nipatitva
ganhati evam ganhitabbam. Aramikasamanuddesehi aharapetum
na labhati. Sace sayameva aharanti tam vattati. Ranno
mahapelabhattepi eseva nayo. Catusalabhatte pana sace onojanam
kattukamo hoti attano atthaya ukkhitte pinde ajja
me bhattam atthi sve ganhissamiti vattabbam punadivase dve
pinde labhatiti mahapaccariyam vuttam. Uddesabhattadinipi palito
osakkitvava gahetabbani. Yattha pana nisidapetva parivisanti
tattha samaneranam jetthakena bhikkhunam sanghanavakena hutva nisiditabbam.
     {76} Idani ya ayam samma vattana vutta. Tattha na
upasampadetabbanti upajjhayena hutva na upasampadetabbam vattam
nikkhipitva pana upasampadetum vattati. Acariyena hutva
kammavacapi na savetabba annasmim asati vattam nikkhipitva
savetum vattati. Na nissayo databboti agantukanam nissayo
na databbo yehipi pakatiyava nissayo gahito te vattabba
aham vinayakammam karomi asukattherassa nama santike nissayam
ganhatha mayham vattam ma karotha ma mam gamappavesanam
apucchathati. Sace evam vuttepi karontiyeva. Varitakalato
patthaya karontesupissa anapatti. Na samaneroti anno
samanero na gahetabbo upajjham datva gahitasamanerapi
vattabba aham vinayakammam karomi mayham vattam ma karotha ma
mam gamappavesanam apucchathati. Sace evam vuttepi karontiyeva.
Varitakalato patthaya karontesupissa anapatti. Bhikkhunovadaka-
sammati nama adhipaccatthanabhuta patikkhitta tasma bhikkhu-
sanghassa vattabbam bhante aham vinayakammam karomi bhikkhunovadakam
janathati. Patibalassa va bhikkhuno bharo katabbo. Agata
ca bhikkhuniyo sanghassa santikam gacchatha sangho vo ovada-
dayakam janissatiti va aham vinayakammam karomi asukabhikkhussa
nama santikam gacchatha so vo ovadam dassatiti va vattabba.
     Sa apattiti sukkavisatthiya parivase dinne puna sukkavisatthi
Napajjitabba. Anna va tadisikati kayasamsaggadigarukapatti.
Tato va papitthatarati parajikapatti sattasu apattisu
dubbhasitapatti papittha dukkatapatti papitthatara dukkatapatti
papittha patidesaniyapatti papitthatara. Evam pacittiya-
thullaccayasanghadisesaparajikapattisu nayo veditabbo. Tasam vatthusupi
dubbhasitavatthu papittham dukkatavatthu papitthataranti purimanayeneva
bhedo veditabbo. Pannattivajje sikkhapade pana vatthupi
apattipi papittha. Lokavajje pana ubhayampi papitthataram.
     Kammanti parivasakammavaca vuccati tam kammam akatam dukkatanti-
adihi va kim idam kammam nama kasikammam gorakkhakammantiadihi
va vacanehi na garahitabbam. Kammikati yehi bhikkhuhi kammam katam
te kammikati vuccanti. Te balaabyattatiadihi vacanehi
na garahitabba. Na savacaniyam katabbanti palibodhanatthaya va
pakkosanatthaya va savacaniyam na katabbam palibodhanatthaya hi
karonto aham ayasmantam imasmim vatthusmim savacaniyam karomi
imamha avasa ekapadampi ma pakkami yava na tam adhikaranam
vupasantam hotiti evam karoti pakkosanatthaya karonto aham
te savacaniyam karomi ehi maya saddhim vinayadharanam sammukhibhavam
gacchahiti evam karoti tadubhayampi na katabbam. Na anuvadoti
viharajetthakatthanam na katabbam patimokkhuddesakena va
dhammajjhesakena va na bhavitabbam terasasu sammatisu ekasammativasenapi
Issariyakammam na katabbam. Na okasoti karotu me ayasma
okasam aham tam vattukamoti evam pakatattassa okaso na
katabbo vatthuna va apattiya va na codetabbo ayante
dosoti na saretabbo. Na bhikkhu bhikkhuhi sampayojetabbanti
annamannam payojetva kalaho na karetabbo. Purato sanghattherena
hutva purato na gantabbam dvadasahattham upacaram muncitva
ekakena gantabbam. Nisidanepi eseva nayo. Asanapariyantoti
bhattaggadisu sanghanavakasanapariyanto nama svassa databbo.
Tattha nisiditabbam. Seyyapariyantoti seyyanam pariyanto
sabbalamakam mancapitham. Ayam hi vassaggena attano pattatthane
seyyam gahetum na labhati. Sabbabhikkhuhi vicinitva gahitavasesa
pana mankunaguthabharita vettavakadivinaddha lamakaseyya assa
databba. Viharapariyantoti yatha ca seyya evam vasanam
avasopi va vassaggena attano pattatthane tassa na vattati.
Sabbabhikkhuhi vicinitva gahitavasesa pana rajohatabhumijatukamusikabharita
pannasala assa databba. Sace pakatatta sabbe rukkhamulika
abbhokasika va honti channam na upenti. Sabbepi etehi
vissatthavasa nama honti. Tesu yam icchati tam labhati.
Vassupanayikadivase pana paccayam ekapasse thatva vassaggena
ganhitum labhati senasanam pana na labhati. Nivaddhavassavasikam
senasanam ganhitukamena vattam nikkhipitva gahetabbam. Tena ca
So saditabboti yam assa asanadipariyantam bhikkhu denti so eva
saditabbo. Puresamanena va pacchasamanena vati natipavaritat-
thane ettake bhikkhu gahetva agacchathati nimantitena bhante
asukam nama kulam bhikkhu nimanteti etha tattha gacchamati evam
samvidhaya bhikkhu puresamanena va pacchasamanena va katva na
gantabbam. Bhante asukasmim nama game manussa bhikkhunam agamanam
icchanti sadhu vata sace tesam sangaham kareyyathati evanca pana
pariyayena kathetum vattati. Na arannikanganti agatagatanam
arocetum harayamanena arannikadhutangam na samadatabbam. Yenapi
pakatiya samadinnam tena dutiyam bhikkhum gahetva aranne arunam
utthapetabbam na ca ekakena gantabbam tatha bhattaggadisu asana-
pariyante nisajjaya harayamanena pindapatikadhutangampi na samadatabbam.
Yo pana pakatiya pindapatiko tassa patisedho natthi. Na ca
tappaccayati nihatabhatto hutva vihareyeva nisiditva bhunjanto
rattiyo ganissamiti gacchato game bhikkhu disva anarocentassa
ratticchedo siyati imina karanena pindapato na niharapetabbo.
Ma mam janimsuti ma mam ekabhikkhupi janatuti imina ajjhasayena
vihare samanerehi pacapetva bhunjitumpi na labhati. Gamam pindaya
pavisitabbameva. Gilanassa pana navakammaacariyupajjhayakiccadisu
pasutassa va vihareyeva acchitum vattati sace game anekasata
bhikkhu vicaranti na sakka hoti arocetum gamakavasam gantva
Sabhagatthane vasitum vattati. Agantukenapi kinci viharam agatena
tattha bhikkhunam arocetabbam. Sace sabbe ekatthane thite passati
ekatthane thiteneva arocetabbam. Atha rukkhamuladisu visum visum
thita honti. Tattha tattha gantva arocetabbam. Sancicca
anarocentassa ratticchedo ca hoti vattabhede ca dukkatam. Atha
vicinanto ekacce na passati ratticchedova hoti na vattakede
dukkatam. Agantukassati attano vasanaviharam agatassapi ekassa
va bahunnam va vuttanayeneva arocetabbam. Ratticchedavattabhedapi
cettha vuttanayeneva veditabba. Sace agantuka muhuttam vissamitva
va avissamitva va evam viharamajjhe na gacchanti tesampi
arocetabbam. Sace tassa ajanantasseva gacchanti ayam ca
pana gatakale janati. Gantva arocetabbam. Sampapunitum
asakkontassa ratticchedova hoti na vattabhede dukkatam. Yepi
antoviharam apavisitva upacarasimam okkamitva gacchanti ayanca
nesam chattasaddam va ukasitasaddam va khipitasaddam va sutva
agantukabhavam janati. Gantva arocetabbam gatakale janantenapi
anubandhitva arocetabbameva. Sampapunitum asakkontassa rattic-
chedova hoti na vattabhede dukkatam. Yopi rattim agantva
rattimyeva gacchati sopissa ratticchedam karoti. Annatatta
pana vattabhede dukkatam natthi. Sace ajanitvava abbhanam karoti
akatameva hotiti kurundiyam vuttam. Tasma adhika rattiyo ganetva
Katabbam. Ayam apannakapatipada. Nadiadisu navaya gacchantampi
paratire thitampi akase gacchantampi pabbatathalaarannadisu dure thitampi
bhikkhum disva sace bhikkhuti vavatthanam atthi navadihi gantva
mahasaddam katva va vegena anubandhitva va arocetabbam.
Anarocentassa ratticchedo ceva vattabhede ca dukkatam hoti.
Sace vayamantopi sampapunitum va savetum va na sakkoti
ratticchedova hoti na vattabhede dukkatam. Sanghasenabhayatthero
pana visayavisayavasena katheti visaye kira anarocentassa ratticchedo
ceva vattabhede dukkatanca hoti avisaye pana ubhayampi natthiti.
Karavikatissatthero pana samano ayanti vavatthanamyeva pamanam
sacepi avisayo hoti vattabhede dukkatameva natthi ratticchedo
pana hotiyevati aha. Uposatheti uposatham sampapunissamati
agantuka hi bhikkhu agacchanti iddhiya gantvapi uposathabhavam
natva otaritva uposathakammam karonti. Tasma agantuka-
sodhanattham uposathadivase arocetabbam. Pavaranayapi eseva nayo.
Gilanoti gantum asamattho. Dutenati etthapi anupasampannam
pesetum na vattati bhikkhum pesetva arocapetabbam. Abhikkhuko
avasoti sunno viharo yattha ekopi bhikkhu natthi tattha
vasatthaya na gantabbam. Na hi tattha vuttharattiyo gananupaga
honti. Pakatattena pana saddhim vattati. Dasavidhantaraye pana
sacepi rattiyo gananupaga na honti antarayato parimuccanatthaya
Gantabbameva. Tena vuttam annatra antarayati. Nanasamvasakehi
saddhim vinayakammam katum na vattati. Tesam anarocanepi ratticchedo
natthi abhikkhukavasasadisameva hoti. Tena vuttam yatthassu
bhikkhu nanasamvasakati. Sesam uposathakkhandhake vuttanayameva.
     {81} Ekacchanne avasetiadisu avaso nama vasanatthaya katam
senasanam. Anavaso nama cetiyagharam bodhigharam sammajjaniattako
daruattako paniyamalo vaccakuti dvarakotthakotievamadi.
Tatiyapadena tadubhayam gahitam. Etesu yattha katthaci ekacchanne chadanato
udakapatanatthanaparicchinne okase ukkhittako vasitum na labhati
parivasiko pana antoavaseyeva na labhatiti mahapaccariyam vuttam.
Mahaatthakathayam pana avisesena udakapatena varitanti vuttam.
Kurundiyam etesu pancavannachadanabaddhatthanesu parivasikassa ca
ukkhittakassa ca pakatattena saddhim vasanam udakapatena varitanti
vuttam. Tasma nanupacarepi ekacchanne na vattati. Sace
panettha tadahupasampannepi pakatatte pathamam pavisitva nipanne
satthivassopi parivasiko paccha pavisitva jananto nipajjati
ratticchedo ceva vattabhede dukkatanca. Ajanantassa ratticchedova
na vattabhede dukkatam. Sace pana tasmim pathamam nipanne paccha
pakatatto pavisitva nipajjati parivasiko ca janati ratticchedo
ceva vattabhede ca dukkatam. No ce janati ratticchedova
na vattabhede dukkatam. Vutthatabbam nimantetabboti tadahupasampannampi
Disva vutthatabbameva vutthaya ca aham imina sukhanisinno
vutthapitoti parammukhena na gantabbam idam acariya asanam ettha
nisidathati evam nimantetabboyeva. Navakena pana mahatheram obaddham
karomiti parivasikattherassa santikam na gantabbam. Ekasaneti
samanavassikasane mance va pithe va. Na chamayam nisinneti
pakatatte bhumiyam nisinne itarena antamaso tinasantharepi uccatare
valikathalepi va na nisiditabbam. Dvadasahattham pana upacaram
muncitva nisiditum vattati. Na ekacankameti sahayena viya saddhim
ekasmim cankame na cankamitabbam. Chamayam cankamatiti chamayam
cankamante. Ayameva va patho. Ayam panettha attho.
Akataparicchedaya bhumiya cankamante paricchedam katva valikam akiritva
alambanam yojetva katacankame nicepi na cankamitabbam. Ko pana
vado itthakacayena sampanne vedikaparikkhittepi. Sace pana
pakaraparikkhitto hoti dvarakotthakayutto pabbatantaravanantara-
gumbantaresu va supaticchanno tadise cankame cankamitum vattati.
Appaticchannepi upacaram muncitva vattati. Vuddhatarenati ettha
sace vuddhatare parivasike pathamam nipanne itaro jananto paccha
nipajjati ratticchedo cassa hoti vattabhede ca dukkatam.
Vuddhatarassa pana ratticchedova na vattabhede dukkatam. Ajanitva
nipajjati dvinnampi vattabhedo natthi ratticchedo pana hoti.
Atha navake parivasike pathamam nipanne vuddhataro nipajjati navako ca
Janati ratti cassa chijjati vattabhede ca dukkatam hoti
vuddhatarassa ratticchedova na vattabhedo. No ce janati
dvinnampi vattabhedo natthi ratticchedo pana hoti. Sace
dvepi apaccha apurimam nipajjanti vuddhatarassa ratticchedova
itarassa vattabhedopiti kurundiyam vuttam. Dve parivasika
samavassa eko pathamam nipanno eko janantova paccha
nipajjati ratti ca chijjati vattabhede ca dukkatam. Pathamam
nipannassa ratticchedova na vattabhedo. Sace paccha nipajjantopi
na janati dvinnampi vattabhedo natthi ratticchedo pana hoti.
Sace dvepi apaccha apurimam nipajjanti dvinnam ratticchedoyeva
na vattabhedo. Sace hi dve parivasika ekato vaseyyum te
annamannassa ajjhacaram natva agarava vippatisarino va
hutva papitthataram va apattim apajjeyyum vibbhameyyum va tasma
nesam sahaseyya sabbappakarena patikkhittati. Sesam vuttanayeneva
veditabbam. Mulayapatikassanarahadayo cettha parivasikadinam
pakatattatthane thitati veditabba. Parivasikacatuttho ce bhikkhave
parivasanti ettha parivasikam catuttham katva annamannassa
parivasadanadini katum na vattatiyeva. Etesvevayam ganapurako
na hoti sesasanghakammesu hoti. Gane pana appahonte vattam
nikkhipapetva ganapurako katabboti.
                 Parivasikavattakatha nitthita.
     {83} Imampana vattakatham sutva vinayadharaupalittherassa rahogatassa
evamparivitakko udapadi bhagavata bahum parivasikavattam pannattam
katihi nukho ettha karanehi ratticchedo hotiti. So bhagavantam
upasankamitva bhagavantam etamattham pucchi. Bhagavapissa byakasi.
Tena vuttam athakho ayasma upali .pe. Ratticchedati.
Tattha sahavasoti yvayam pakatattena bhikkhuna saddhim ekacchanneti-
adina nayena vutto ekato vaso. Vippavasoti ekakasseva
vaso. Anarocanati agantukadinam anarocana. Etesu tisu
ekekena karanena ratticchedo hoti. {84} Na sakkontiti sanghassa
mahantataya tatra tatra gantva sabbesam arocetum asakkonta
sodhetum na sakkonti. Parivasam nikkhipami vattam nikkhipamiti
imesu dvisu padesu ekekenapi nikkhitto hoti parivaso dvihipi
sunikkhittoyeva. Samadanepi eseva nayo. Evam vattam
samadiyitva parivutthaparivasassa manattam ganhato puna samadana-
vattakiccam natthi. Samadinnavattoyeva hi esa tasmassa
charattam manattam databbam. Cinnamanattova abbhetabbo. Evam
anapattiko hutva suddhante patitthito tisso sikkha puretva
dukkhassantam karissatiti.
                   Parivasakatha nitthita.
     {86} Mulayapatikassanaraha bhikkhu sadiyanti pakatattananti
thapetva navakataram mulayapatikassanaraham avasesanam antamaso
Parivasikadinampi. Imesanhi parivasikamulayapatikassanarahamanattaraha-
manattacarikaabbhanarahanam pancannam thapetva attano attano
navakataram sesa sabbe pakatatta eva. Kasma. Mithu yathavuddham
abhivadanadinam anunnatatta. Tena vuttam avasesanam antamaso
parivasikadinampiti. Mulayapatikassanarahadinam lakkhanampana tesam
parato avibhavissati. Sesamettha ito paresupi manattarahadivattesu ca
parivasikavattesu vuttanayeneva veditabbam. {87} Mulayapatikassanaraha-
catuttho cetiadisupi. Yatheva parivasiko evam etepi etesu
vinayakammesu na ganapuraka honti. Sesasanghakammesu honti.
     {90} Manattacarikassa vattesu devasikam arocetabbanti viseso. {92} Ratticchedesu
une ganeti ettha ganoti cattaro va atireka va. Tasma
sacepi tihi bhikkhuhi saddhim vasati ratticchedo hotiyeva.
Manattanikkhepasamadanesu vuttasadisova vinicchayo. Sesam sabbattha
uttanamevati.
               Parivasikakkhandhakavannana nitthita.
                        -------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 3 page 281-294. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=5760&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=5760&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=4&i=37              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=4&A=864              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=4&A=906              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=4&A=906              Contents of The Tipitaka Volume 4 http://84000.org/tipitaka/read/?index_4

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]