บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
30. 2. Ucchudayikavimanavannana obhasayitva pathavim sadevakanti ucchudayikavimanam. Tassa ka uppatti? bhagava rajagahe viharatitiadi sabbam anantaravimane vuttasadisam. Ayam pana viseso:- idha ucchu dinna, sassuya ca pithakena pahata tamkhananneva mata tavatimsesu uppanna tassamyeva rattiyam therassa upatthanam agata kevalakappam gijjhakutam cando viya suriyo viya ca obhasenti theram vanditva panjalika namassamana ekamantam atthasi. Atha nam thero:- [296] "obhasayitva pathavim sadevakam atirocasi candimasuriya viya siriya ca vannena yasena tejasa brahmava deve tidase sahindake. [297] Pucchami tam uppalamaladharini avelini kancanasannibhattace alankate uttamavatthadharini ka tvam subhe devate vandase mamam. [298] Kim tvam pure kammamakasi attana manussabhuta purimaya jatiya danam sucinnam atha silasamyamam kenupapanna sugatim yasassini. Devate pucchitacikkha kissa kammassidam phalan"ti imahi gathahi pucchi. #[296-7] Tattha obhasayitva pathavim sadevakanti candimasuriyarasmisammissehi sinerupassaviniggatehi pabhavisarehi vijjotayamanataya devena akasena sahati sadevakam upagatabhumibhagabhutam imam pathavim vijjotetva, ekobhasam ekapajjotam katvati attho. Obhasayitva pathavim candimasuriya viyati yojana. Atirocasiti atikkamitva rocasi. 1- Tam pana atirocanam kena kim viya kena vati aha "siriya"tiadi. Tattha siriyati sobhaggadisobhavisesena. Tejasati attano anubhavena. Aveliniti ratanamayapupphavelavati. Evam therena pucchita devata imahi gathahi vissajjesi:- [299] "idani bhante imameva gamam pindaya amhaka gharam upagami @Footnote: 1 Si. sobhasi Tato te ucchussa adasi khandikam pasannacitta atulaya pitiya. [300] Sassu ca paccha anuyunjate mamam kahannu ucchum vadhuke avakiri na chadditam no pana 1- khaditam maya santassa bhikkhussa sayam adasaham. [301] Tuyham nvidam issariyam atho mama itissa sassu paribhasate mamam pitham gahetva paharam adasi me tato cuta kalakatamhi devata. [302] Tadeva kammam kusalam katam maya sukhanca kammam anubhomi attana devehi saddhim paricarayamaham modamaham kamagunehi pancahi. [303] Tadeva kammam kusalam katam maya sukhanca kammam anubhomi attana devindagutta tidasehi rakkhita samappita kamagunehi pancahi. [304] Etadisam punnaphalam anappakam mahavipaka mama ucchudakkhina @Footnote: 1 ka. na ca Devehi saddhim paricarayamaham modamaham kamagunehi pancahi. [305] Etadisam punnaphalam anappakam mahajutika mama ucchudakkhina devindagutta tidasehi rakkhita sahassanettoriva nandane vane. [306] Tuvanca bhante anukampakam vidum upecca vandim kusalanca pucchisam tato te ucchussa adasi khandikam pasannacitta atulaya pitiya"ti #[299] tattha idaniti anantaratitadivasatta aha, adhunati attho. Imameva gamanti imasmimyeva game, rajagaham sandhaya vadati. Vuttam hi "gamopi nigamopi nagarampi `gamo' icceva vuccati"ti. Bhummatthe cetam upayogavacanam. Upagamiti upagato ahosi. 1- Atulayati anupamaya, appamanaya va. #[300] Avakiriti apanesi chaddesi, vinasesi va. Santassati sadhurupassa santakilesassa 2- parissamamappattassa 3- va. #[301] Tuyham nuti nusaddo anattamanatasucane nipato, so "mama"ti etthapi anetva yojetabbo "mama nu"ti. Idam issariyanti gehe adhipaccam sandhayaha. Tato cutati tato manussalokato cuta. Yasma thitatthanato apagatapi @Footnote: 1 Si.,i. asi 2 Si. santakilseganassa 3 i.,Ma. parissamapattassa "cuta"ti vuccati, tasma cutim visesetum "kalakata"ti vuttam. Kalakatapi ca na yattha katthaci nibbatta, apica kho devattam upagatati dassenti aha "amhi devata"ti. #[302] Tadeva kammam kusalam katam mayati tadeva ucchukhandadanamattam kusalam kammam katam maya, annam na janamiti attho. Sukhanca kammanti sukhanca kammaphalam. Kammaphalam hi idha "kamman"ti vuttam uttarapadalopena, karanopacarena va "kusalanam bhikkhave dhammanam samadanahetu evamidam punnam pavaddhati. 1- Anubhomi sakam punnan"ti 2- ca adisu viya. Kammanti va karanatthe upayogavacanam, kammenati attho. Kamme va bhavam kammam yatha 3- kammanti. Atha va kametabbataya kammam. Tam hi sukharajaniyabhavato kamupasamhitam kametabbanti kamaniyam. Attanati attana eva, sayamvasitaya seribhavena sayamevati attho. Paricarayamaham attananti purimagathaya "attana"ti vuttam padam vibhattiviparinamena "attanan"ti yojetabbam. #[303-5] Devindaguttati devindena sakkena gutta, devindo viya va gutta mahaparivarataya. Samappitati sutthu appita samannagata. Mahavipakati vipulaphala. Mahajutikati mahateja, mahanubhavati attho. #[306] Tuvanti tam. Anukampakanti karunikam. Vidunti sappannam, savaka- paramiya matthakam pattanti attho. Upeccati upagantva. Vandinti pancapatitthitena abhivadayim. Kusalanca arogyam pucchisam apucchim, atulaya pitiya idanca kusalam anussaramiti adhippayo. Sesam hettha vuttanayameva. Ucchudayikavimanavannana nitthita. @Footnote: 1 di.pa. 11/80/49 2 khu.vimana. 26/133/20 3 Ma. yathahaThe Pali Atthakatha in Roman Book 30 page 139-143. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=2972&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=2972&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=30 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=841 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=827 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=827 Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]