|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
79. 5. Ambavimānavaṇṇanā
uccamidaṃ maṇithūṇanti ambavimānaṃ. Tassa kā uppatti? bhagavā rājagahe
viharati veḷuvane. Tena samayena rājagahe aññataro duggatapuriso paresaṃ bhattavetanabhato
hutvā ambavanaṃ rakkhati. So ekadivasaṃ āyasmantaṃ sāriputtaṃ gimhasamaye
@Footnote: 1 cha.Ma. vihārañca
---------------------------------------------------------------------------------------------
page359.
Sūriyātapasantatte uṇhavālikānippīḷite 1- vipphandamānamarīcijālavitthate 2-
bhūmippadese tassa ambārāmassa avidūrena maggena sedāgatena gattena gacchantaṃ disvā
sañjātagāravabahumāno upasaṅkamitvā evamāha "mahā ayaṃ bhante ghammapariḷāho ativiya
parissantarūpo 3- viya dissati, sādhu bhante ayyo imaṃ ambārāmaṃ pavisitvā
muhutta vissamitvā addhānaparissamaṃ paṭivinodetvā gacchatha anukampaṃ upādāyā"ti.
Thero visesato tassa cittappasādaṃ paribrūhetukāmo taṃ ārāmaṃ pavisitvā aññatarassa
ambarukkhassa mūle nisīdi.
Puna so puriso āha "sace bhante nhāyitukāmattha, ahaṃ ito kūpato
udakaṃ uddharitvā tumhe nhāpessāmi, pānīyañca dassāmī"ti. Theropi adhivāsesi
tuṇhībhāvena. So kūpato udakaṃ uddharitvā parissāvetvā theraṃ nhāpesi,
nhāpetvā ca hatthapāde dhovitvā nisinnassa pānīyaṃ upanesi. Thero pānīyaṃ pivitvā
paṭippassaddhadaratho tassa purisassa udakadāne ceva nhāpane ca anumodanaṃ vatvā
pakkāmi. Atha so puriso "ghammābhitattassa vata sāriputtattherassa 4- ghammapariḷāhaṃ
paṭippassambhesiṃ, bahuṃ vata mayā puññaṃ pasutan"ti uḷārapītisomanassaṃ paṭisaṃvedesi.
So aparabhāge kālaṃ katvā tāvatiṃsesu uppajji. Taṃ āyasmā mahā-
moggallāno upasaṅkamitvā imāhi gāthāhi katapuññaṃ pucchi:-
[1146] "uccamidaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ
samantato dvādasa yojanāni
kūṭāgārā sattasatā uḷārā
veḷuriyathambhā rucakatthatā subhā.
@Footnote: 1 Sī. uṇhavālikānicite 2 Sī.,i. vipphandamānamarīcijālavitate
@3 ka. kilantarūpo 4 cha.Ma. therassa
---------------------------------------------------------------------------------------------
page360.
[1147] Tatthacchasi pivasi khādasi ca
dibbā ca vīṇā pavadanti vagguṃ
dibbā rasā kāmaguṇettha pañca
nāriyo ca naccanti suvaṇṇachannā.
[1148] Kena te'tādiso vaṇṇo kena te idha mijjhati
uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā.
.pe.
Kenāsi evañjalitānubhāvo
vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī"ti.
[1150] So devaputto attamano moggallānena pucchito
pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammassidaṃ phalaṃ.
[1151] "gimhānaṃ pacchime māse patapante 1- divaṅkare
paresaṃ bhatako poso ambārāmaṃ asiñcati.
[1152] Atha tenā'gamā bhikkhu sāriputtoti vissuto
kilantarūpo kāyena akilantova cetasā.
[1153] Tañca disvāna āyantaṃ avocaṃ ambasiñcako
sādhu taṃ bhante nhāpeyyaṃ yaṃ mamassa sukhāvahaṃ.
[1154] Tassa me anukampāya nikkhipi pattacīvaraṃ
nisīdi rukkhamūlasmiṃ chāyāya ekacīvaro.
@Footnote: 1 Ma. patāpente
---------------------------------------------------------------------------------------------
page361.
[1155] Tañca acchena vārinā pasannamānaso naro
nhāpayī rukkhamūlasmiṃ chāyāya ekacīvaraṃ.
[1156] Ambo ca sitto samaṇo ca nhāpito
mayā ca puññaṃ pasutaṃ anappakaṃ
iti so pītiyā kāyaṃ sabbaṃ pharati attano.
[1157] Tadeva ettakaṃ kammaṃ akāsiṃ tāya jātiyā
pahāya mānusaṃ dehaṃ upapannomhi nandanaṃ.
[1158] Nandane ca vane ramme nānādijagaṇāyute
ramāmi naccagītehi accharāhi purakkhato"ti
sopi tassa imāhi gāthāhi byākāsi.
#[1151] Tattha gimhānaṃ pacchime māseti āsāḷhimāse. Patapanteti ativiya
dippante, 2- sabbaso uṇhaṃ vissajjenteti attho. Divaṅkareti divākare, ayameva
vā pāṭho. Asiñcatīti siñcati, akāro nipātamattaṃ, siñcati ambarukkhamūlesu dhuvaṃ
jalasekaṃ karotīti attho. "asiñcathā"ti ca pāṭho, siñcitthāti attho. "asiñcahan"ti
ca paṭhanti, paresaṃ bhatako poso hutvā tadā ambārāmaṃ asiñciṃ ahanti attho.
#[1152] Tenāti yena disābhāgena so ambārāmo, tena agamā agañchi.
Akilantova cetasāti cetodukkhassa maggeneva pahīnattā cetasā akilantopi samāno
kilantarūpo kāyena tena maggena agamāti yojanā.
#[1153-4] Avocaṃ ahaṃ tadā ambasiñcako hutvāti yojanā. Ekacīvaro
nhāyitukāmoti adhippāyo.
@Footnote: 1 Ma. dīpente
---------------------------------------------------------------------------------------------
page362.
#[1156] Itīti evaṃ "ambo ca litto, samaṇo ca nhāpito, mayā ca
puññaṃ pasutaṃ anappakaṃ, ekeneva payogena tividhopi attho sādhito"ti iminā
ākārena pavattāya pītiyā so puriso attano sabbaṃ kāyaṃ pharati, nirantaraṃ
phuṭaṃ karotīti yojanā. Atītatthe cetaṃ vattamānavacanaṃ, pharīti attho.
#[1157] Tadeva ettakaṃ kammanti taṃ ettakaṃ evaṃ pānīyadānamattakaṃ kammaṃ
akāsiṃ, tāya tassaṃ jātiyaṃ aññaṃ nānussarāmīti adhippāyo. Sesaṃ vuttanayameva.
Ambavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
-----------------
The Pali Atthakatha in Roman Book 30 page 358-362.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=7552&pagebreak=1
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=7552&pagebreak=1
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=79
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=2561
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=2642
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=2642
Contents of The Tipitaka Volume 26
http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
        |
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]