บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
88. 3. Putimukhapetavatthuvannana dibbam subham dharesi vannadhatunti idam satthari veluvane viharante kalandakanivape annataram putimukhapetam arabbha vuttam. Atite kira kassapassa bhagavato kale dve kulaputta tassa sasane pabbajitva silacarasampanna sallekhavuttino annatarasmim gamakavase samaggavasam vasimsu, atha annataro papajjhasayo pesunnabhirato bhikkhu tesam vasanatthanam upaganchi. Thera tena saddhim patisantharam katva vasanatthanam datva dutiyadivase tam gahetva gamam pindaya pavisimsu, manussa te disva tesu theresu ativiya paramanipaccakaram katva yagubhattadihi patimanesum. So viharam pavisitva cintesi "sundaro vatayam gocaragamo, manussa ca saddha pasanna panitapanitam pindapatam denti, ayanca viharo chayudakasampanno, sakka me idha 1- sukhena vasitum, imesu pana bhikkhusu idha vasantesu mayham phasuviharo na bhavissati, antevasikavaso viya bhavissati, handaham ime annamannam bhinditva yatha na puna idha vasissanti, tatha karissami"ti. Athekadivasam mahathere dvinnampi ovadam datva attano vasanatthanam pavitthe pesuniko bhikkhu thokam kalam vitinametva mahatheram upasankamitva vanditva therena "kim avuso vikale agatosi"ti ca vutte "ama bhante, kinci vattabbam atthi"ti @Footnote: 1 Si.,i. sakka idheva Vatva "kathesi avuso"ti therena anunnato aha "eso bhante tumhakam sahayakatthero sammukha mitto viya attanam dassetva parammukha sapatto viya upavadati"ti. "kim katheti"ti pucchito "sunatha bhante, `eso mahathero satho mayavi kuhako micchajivena jivitam kappeti'ti tumhakam agunam katheti"ti aha. Ma avuso evam bhani, na so bhikkhu evam mam upavadissati, gihikalato patthaya mama sabhavam janati "pesalo kalyanasilo"ti. "sace bhante tumhe attano visuddhacittataya evam cintetha, tam tumhakamyeva anucchavikam, mayham pana tena saddhim veram natthi, kasma aham tena avuttam `vuttan'ti vadami, hotu, kalantarena sayameva janissatha"ti aha. Theropi puthujjanasabhavadosena 1- dvelhakacitto "evampi siya"ti sasankahadayo hutva thokam sithilavissaso ahosi. So balo pathamam mahatheram paribhinditva itarampi theram vuttanayeneva paribhindi. Atha te ubhopi thera dutiyadivase annamannam analapitva pattacivaramadaya game pindaya caritva pindapatamadaya attano vasanatthaneyeva paribhunjitva samicimattampi akatva tam divasam tattheva vasitva vibhataya ca rattiya annamannam anarocetvava yathaphasukatthanam agamamsu. Pesunikam pana bhikkhum paripunnamanoratham gamam pindaya pavittham manussa disva ahamsu "bhante thera kuhim gata"ti. So aha "sabbarattim annamannam kalaham katva maya `ma kalaham karotha, samagga hotha, kalaho nama anatthavaho ayatidukkhuppadako akusalasamvattaniko, purimakapi kalahena mahata hita paribhattha'tiadini vuccamanapi mama vacanam anadiyitva pakkanta"ti. Tato manussa "thera tava gacchantu, tumhe pana amhakam anukampaya idheva anukkanthitva vasatha"ti yacimsu. So "sadhu"ti patissunitva tattheva vasanto katipahena cintesi "maya silavanto kalyanadhamma bhikkhu avasalobhena paribhinna, bahum vata maya papakammam pasutan"ti @Footnote: 1 Si.,i. puthujjanabhavavasena Balavavippatisarabhibhuto sokavegena gilano hutva nacireneva kalam katva avicimhi nibbatti. Itare dve sahayakatthera janapadacarikam caranta annatarasmim avase samagantva annamannam sammoditva tena bhikkhuna vuttam bhedavacanam annamannassa arocetva tassa abhutabhavam natva samagga hutva anukkamena tameva avasam paccagamimsu. Manussa dve there disva hatthatuttha sanjatasomanassa hutva catuhi paccayehi upatthahimsu. Thera ca tattheva vasanta sappayaaharalabhena samahitacitta vipassanam vaddhetva nacireneva arahattam papunimsu. Pesuniko bhikkhu ekam buddhantaram niraye pacitva imasmim buddhuppade rajagahassa avidure putimukhapeto hutva nibbatti. Tassa kayo suvannavanno ahosi, mukhato pana pulavaka 1- nikkhamitva ito cito ca mukham khadanti, tassa durampi okasam pharitva duggandham vayati. Athayasma narado gijjhakutapabbata orohanto tam disva:- [7] "dibbam subham dharesi vannadhatum vehayasam titthasi antalikkhe mukhanca te kimayo putigandham khadanti kim kammamakasi pubbe"ti imaya gathaya katakammam pucchi. Tattha dibbanti divibhavam devattabhavapariyapannam. Idha pana dibbam viyati dibbam. Subhanti sobhanam, sundarabhavam va. Vannadhatunti chavivannam. Dharesiti vahasi. Vehayasam titthasi antalikkheti vehayasasannite antalikkhe titthasi. Keci pana "vihayasam titthasi @Footnote: 1 Ma. puluvaka Antalikkhe"ti patham vatva vihayasam obhasento antalikkhe titthasiti vacanasesena 1- attham vadanti. Putigandhanti kunapagandham, duggandhanti attho. Kim kammamakasi pubbeti paramaduggandham te mukham kimayo khadanti, kayo ca suvannavanno, kidisam nama kammam evarupassa attabhavassa karanabhutam pubbe tvam akasiti pucchi. Evam therena so peto attana katakammam puttho tamattham vissajjento:- [8] "samano aham papo'tidutthavaco 2- tapassirupo mukhasa asannato laddha ca me tapasa vannadhatu mukhanca me pesuniyena puti"ti gathamaha. Tattha samano aham papoti aham lamako samano papabhikkhu ahosim. Atidutthavacoti atidutthavacano, 3- pare atikkamitva langhitva vatta, paresam gunaparidhamsakavacanoti attho. "atidukkhavaco"ti va patho, ativiya pharusavacano musavada- pesunnadivaciduccaritanirato. Tapassirupoti samanapatirupako. Mukhasati mukhena. Laddhati patiladdha. Cakaro sampindanattho. Meti maya. Tapasati brahmacariyena. Pesuniyenati pisunavacaya. Putiti putigandham. Evam so peto attana katakammam acikkhitva idani therassa ovadam dento:- [9] "tayidam taya narada samam dittham anukampaka ye kusala vadeyyum @Footnote: 1 Si. vacanavasena 2 i. papo dukkhavaco 3 i. dukkhavacoti dukkhavacano Ma pesunam ma ca musa abhani yakkho tuvam hohisi kamakami"ti osanagathamaha. Tattha tayidanti tam idam mama rupam. Anukampaka ye kusala vadeyyunti ye anukampanasila karunika parahitapatipattiyam kusala nipuna buddhadayo yam vadeyyum, tadeva vadamiti adhippayo. Idani tam ovadam dassento "ma pesunam ma ca musa abhani, yakkho tuvam hohisi kamakami"ti aha. Tassattho:- pesunam pisunavacanam musa ca ma abhani ma kathehi, yadi hi tvam musavadam pisunavacam ca pahaya vacaya sannato bhaveyyasi, yakkho va devo va devannataro va tvam bhavissasi, kamam kamitabbam ularam dibbasampattim patilabhitva tattha kamanasilo 1- yathasukham indriyanam paricaranena abhiramanasiloti. Tam sutva thero tato rajagaham gantva pindaya caritva pacchabhattam pindapatapatikkanto satthu tamattham arocesi. Sattha tam atthuppattim katva dhammam desesi, sa desana sampattaparisaya satthika ahositi. Putimukhapetavatthuvannana nitthita. ---------------The Pali Atthakatha in Roman Book 31 page 13-17. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=31&A=264&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=31&A=264&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=88 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=2995 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=3181 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=3181 Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]