ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 31 : PALI ROMAN Peta.A. (paramatthadi.)

                     88. 3. Putimukhapetavatthuvannana
     dibbam subham dharesi vannadhatunti idam satthari veluvane viharante
kalandakanivape annataram putimukhapetam arabbha vuttam.
     Atite kira kassapassa bhagavato kale dve kulaputta tassa sasane pabbajitva
silacarasampanna sallekhavuttino annatarasmim gamakavase samaggavasam vasimsu, atha
annataro papajjhasayo pesunnabhirato bhikkhu tesam vasanatthanam upaganchi. Thera
tena saddhim patisantharam katva vasanatthanam datva dutiyadivase tam gahetva gamam
pindaya pavisimsu, manussa te disva tesu theresu ativiya paramanipaccakaram katva
yagubhattadihi patimanesum. So viharam pavisitva cintesi "sundaro vatayam gocaragamo,
manussa ca saddha pasanna panitapanitam pindapatam denti, ayanca viharo
chayudakasampanno, sakka me idha  1- sukhena vasitum, imesu pana bhikkhusu idha vasantesu
mayham phasuviharo na bhavissati, antevasikavaso viya bhavissati, handaham ime
annamannam bhinditva yatha na puna idha vasissanti, tatha karissami"ti.
     Athekadivasam mahathere dvinnampi ovadam datva attano vasanatthanam pavitthe
pesuniko bhikkhu thokam kalam vitinametva mahatheram upasankamitva vanditva therena
"kim avuso vikale agatosi"ti ca vutte "ama bhante, kinci vattabbam atthi"ti
@Footnote: 1 Si.,i. sakka idheva
Vatva "kathesi avuso"ti therena anunnato aha "eso bhante tumhakam sahayakatthero
sammukha mitto viya attanam dassetva parammukha sapatto viya upavadati"ti.
"kim katheti"ti pucchito "sunatha bhante, `eso mahathero satho mayavi kuhako
micchajivena jivitam kappeti'ti tumhakam agunam katheti"ti aha. Ma avuso evam
bhani, na so bhikkhu evam mam upavadissati, gihikalato patthaya mama sabhavam janati
"pesalo kalyanasilo"ti. "sace bhante tumhe attano visuddhacittataya evam cintetha,
tam tumhakamyeva anucchavikam, mayham pana tena saddhim veram natthi, kasma aham tena
avuttam `vuttan'ti vadami, hotu, kalantarena sayameva janissatha"ti aha. Theropi
puthujjanasabhavadosena  1- dvelhakacitto "evampi siya"ti sasankahadayo hutva thokam
sithilavissaso ahosi. So balo pathamam mahatheram paribhinditva itarampi theram
vuttanayeneva paribhindi. Atha te ubhopi thera dutiyadivase annamannam analapitva
pattacivaramadaya  game pindaya caritva pindapatamadaya attano vasanatthaneyeva
paribhunjitva samicimattampi akatva tam divasam tattheva vasitva vibhataya ca rattiya
annamannam anarocetvava yathaphasukatthanam agamamsu.
     Pesunikam pana bhikkhum paripunnamanoratham gamam pindaya pavittham manussa disva
ahamsu "bhante thera kuhim gata"ti. So aha "sabbarattim annamannam kalaham
katva maya `ma kalaham karotha, samagga hotha, kalaho nama anatthavaho
ayatidukkhuppadako akusalasamvattaniko, purimakapi kalahena mahata hita
paribhattha'tiadini vuccamanapi mama vacanam anadiyitva pakkanta"ti. Tato manussa
"thera tava gacchantu, tumhe pana amhakam anukampaya idheva anukkanthitva vasatha"ti
yacimsu. So "sadhu"ti patissunitva tattheva vasanto katipahena cintesi "maya
silavanto kalyanadhamma bhikkhu avasalobhena paribhinna, bahum vata maya
papakammam pasutan"ti
@Footnote: 1 Si.,i. puthujjanabhavavasena
Balavavippatisarabhibhuto sokavegena gilano hutva nacireneva kalam katva avicimhi
nibbatti.
     Itare dve sahayakatthera janapadacarikam caranta annatarasmim avase
samagantva annamannam sammoditva tena bhikkhuna vuttam bhedavacanam annamannassa
arocetva tassa abhutabhavam natva samagga hutva anukkamena tameva avasam
paccagamimsu. Manussa dve there disva hatthatuttha sanjatasomanassa hutva
catuhi paccayehi upatthahimsu. Thera ca tattheva vasanta sappayaaharalabhena
samahitacitta vipassanam vaddhetva nacireneva arahattam papunimsu.
    Pesuniko bhikkhu ekam buddhantaram niraye pacitva imasmim buddhuppade rajagahassa
avidure putimukhapeto hutva nibbatti. Tassa kayo suvannavanno ahosi, mukhato
pana pulavaka  1- nikkhamitva ito cito ca mukham khadanti, tassa durampi okasam
pharitva duggandham vayati.
     Athayasma narado gijjhakutapabbata orohanto tam disva:-
         [7] "dibbam subham dharesi vannadhatum
             vehayasam titthasi antalikkhe
             mukhanca te kimayo putigandham
             khadanti kim kammamakasi pubbe"ti
imaya gathaya katakammam pucchi.
     Tattha dibbanti divibhavam devattabhavapariyapannam. Idha pana dibbam viyati dibbam.
Subhanti sobhanam, sundarabhavam va. Vannadhatunti chavivannam. Dharesiti vahasi. Vehayasam
titthasi antalikkheti vehayasasannite antalikkhe titthasi. Keci pana "vihayasam
titthasi
@Footnote: 1 Ma. puluvaka
Antalikkhe"ti patham vatva vihayasam obhasento antalikkhe titthasiti vacanasesena  1-
attham vadanti. Putigandhanti kunapagandham, duggandhanti attho. Kim kammamakasi
pubbeti paramaduggandham te mukham kimayo khadanti, kayo ca suvannavanno, kidisam nama
kammam evarupassa attabhavassa karanabhutam pubbe tvam akasiti pucchi.
     Evam therena so peto attana katakammam puttho tamattham vissajjento:-
         [8] "samano aham papo'tidutthavaco 2-
             tapassirupo mukhasa asannato
             laddha ca me tapasa vannadhatu
             mukhanca me pesuniyena puti"ti
gathamaha.
     Tattha samano aham papoti aham lamako samano papabhikkhu ahosim.
Atidutthavacoti atidutthavacano,  3-  pare atikkamitva langhitva vatta, paresam
gunaparidhamsakavacanoti attho. "atidukkhavaco"ti va patho, ativiya pharusavacano musavada-
pesunnadivaciduccaritanirato. Tapassirupoti samanapatirupako. Mukhasati mukhena. Laddhati
patiladdha. Cakaro sampindanattho. Meti maya. Tapasati brahmacariyena. Pesuniyenati
pisunavacaya. Putiti putigandham.
     Evam so peto attana katakammam acikkhitva idani therassa ovadam
dento:-
         [9] "tayidam taya narada samam dittham
             anukampaka ye kusala vadeyyum
@Footnote: 1 Si. vacanavasena   2 i. papo dukkhavaco   3 i. dukkhavacoti dukkhavacano
             Ma pesunam ma ca musa abhani
             yakkho tuvam hohisi kamakami"ti
osanagathamaha.
     Tattha tayidanti tam idam mama rupam. Anukampaka ye kusala vadeyyunti ye
anukampanasila karunika parahitapatipattiyam kusala nipuna buddhadayo yam vadeyyum,
tadeva vadamiti adhippayo. Idani tam ovadam dassento "ma pesunam ma ca
musa abhani, yakkho tuvam hohisi kamakami"ti aha.
     Tassattho:- pesunam pisunavacanam musa ca ma abhani ma kathehi, yadi
hi tvam musavadam pisunavacam ca pahaya vacaya sannato bhaveyyasi, yakkho
va devo va devannataro va tvam bhavissasi, kamam kamitabbam ularam dibbasampattim
patilabhitva tattha kamanasilo  1- yathasukham indriyanam paricaranena abhiramanasiloti.
     Tam sutva thero tato rajagaham gantva pindaya caritva pacchabhattam
pindapatapatikkanto satthu tamattham arocesi. Sattha tam atthuppattim katva dhammam
desesi, sa desana sampattaparisaya satthika ahositi.
                     Putimukhapetavatthuvannana nitthita.
                         ---------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 31 page 13-17. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=31&A=264&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=31&A=264&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=88              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=2995              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=3181              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=3181              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]