ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

                    303. 6. Culakattheragathavannana
      nadanti mora susikha supekhunati ayasmato culakattherassa gatha. Ka
uppatti?
      ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayam kusalam
upacinanto ito ekattimse kappe sikhissa bhagavato kale kulagehe nibbattitva
vinnutam patto ekadivasam sattharam disva pasannamanaso chattapaniphalam 1- adasi.
So tena punnakammena devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade rajagahe
brahmanakule nibbattitva culakoti laddhanamo vayappatto dhanapaladamane satthari
laddhappasado pabbajitva samanadhammam karonto indasalaguhayam vasati, so ekadivasam
guhadvare nisinno magadhakkhettam olokesi. Tasmim khane pavusakalamegho gambhira-
madhuranigghoso satapatalasahassapatalo anjanasikharasannikaso 2-  nabham puretva pavassati,
mayurasangha ca meghagajjitam sutva hatthatuttha kekasaddam muncitva 3- tattha tattha
padese naccanta vicaranti. Therassapi avasagabbhe meghavataphassehi 4- apagataghammatta
passaddhakarajakaye 5- kallatam patte utusappayalabhena cittam ekaggam ahosi,
kammatthanavithim otari, so tam natva kalasampadadikittanamukhena attanam bhavanaya
ussahento:-
           [211] "nadanti mora susikha supekhuna
                  sunilagiva sumukha sugajjino
                  susaddala capi mahamahi ayam
                  subyapitambu suvalahakam nabham.
@Footnote: 1 cha.Ma. chattapanniphalam     2 Si. ajjuna...       3 i. muncanta
@4 Si., i. avasagabbhehi meghavatasamphassehi    5 Si. passaddhe karajakaye
            [212] Sukallarupo sumanassa jhayitam 1-
                  sunikkamo sadhu subuddhasasane
                  susukkasukkam nipunam sududdasam
                  phusahi tam uttamamaccutam padan"ti
dve gatha abhasi.
      Tattha nadanti mora susikha supekhuna, sunilagiva sumukha sugajjinoti ete 2-
matthake utthitahi sundarahi sikhahi 3- samannagatatta susikha, nanavannehi
anekehi sobhanehi bhaddakapinchehi 4- samannagatatta supekhuna, rajivavannasankasaya 5-
sundaraya nilavannaya givaya samannagatatta sunilagiva, sundaramukhataya sumukha,
manunnavaditaya 6- sugajjino, mora sikhandino chajjasamvadi kekasaddam muncanta
nadanti ravanti. Susaddala capi mahamahi ayanti ayanca mahapathavi susaddala
sundaraharitatina. Subyapitambuti abhinavavutthiya taham taham vissandamanasalilataya
sutthu byapitajala vitatajala. "susukkatambu"tipi 7- patho, suvisuddhajalati attho.
Suvalahakam nabhanti idanca nabham akasam niluppaladalasannibhehi samantato puretva thitehi
sundarehi valahakehi meghehi suvalahakam.
      Sukallarupo sumanassa jhayitanti idani utusappayalabhena sutthu kallarupo
kammaniyasabhavo tvam, 8- nivaranehi anajjharulhacittataya sundaramanassa 9- yogavacarassa
yam arammanupanijjhanavasena lakkhanupanijjhanavasena ca jhayitam. 10- Sunikkamo .pe.
Accutam padanti evam jhayanto ca sadhu subuddhassa sammasambuddhassa sasane
sundaranikkamo hutva suparisuddhasilataya susukkam, visuddhasabhavataya 11- sabbassapi
@Footnote: 1 cha.Ma. jhayatam   2 Si.,i. ettha ca   3 i. tihi sikhahi   4 Ma. bhinnakapinchehi
@5 Ma. rajivattasamkasaya    6 Si. manunnanadataya, i. manunnarutataya
@7 Si.,i. susuddhatambutipi    8 Si.,i. kammaniyabhavo, tam jhaya
@9 Si.,i. sundaramanasassa  10 Si. yogavacarassa yam yam arammanupanijjhanavasena
@  lakkhanupanijjhanavasena ca jhanam tam tam jhaya               11 Si. visuddhabhavataya
Sankilesassa gocarabhavanupagamanato sukkam, nipunananagocarataya nipunam, parama-
gambhirataya sududdasam, panitabhavena setthabhavena ca uttamam, niccasabhavataya accutam
padam tam nibbanam phusahi attapaccakkhakaranena 1- sammapatipattiya sacchikarohiti.
      Evam thero attanam ovadantova utusappayalabhena samahitacitato vipassanam
ussukkapetva arahattam papuni. Tena vuttam apadane 2- :-
          "kanikaramva jalitam              punnamayeva candimam
           jalantam diparukkhamva             addasam lokanayakam.
           Kadaliya phalam gayha 3-         adasim satthuno aham
           pasannacitto sumano           vanditvana apakkamim.
           Ekatimse ito kappe         yam phalamadadim tada
           duggatim nabhijanami           phaladanassidam phalam.
           Kilesa jhapita mayham .pe.    katam buddhassa sasanan"ti.
      Arahattam pana patva thero attano patipattim paccavekkhitva pitisomanassajato
"nadanti mora"tiadina tayeva gatha paccudahasi. Tenassa idameva anna-
byakaranam ahositi.
                     Culakattheragathavnana nitthita.
                          -------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 513-515. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=11476&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=11476&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=303              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6016              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6145              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6145              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]